در تراز شهید چمران

دکتر مصطفی چمران در سال ۱۳۱۱ شمسی در تهران متولد شد. وی مدرک کارشناسی خود در رشته الکترومکانیک را از دانشگاه تهران دریافت کرد و یک‏سال به تدریس در دانشکده فنی این دانشگاه پرداخت. وی در همه دوران تحصیل شاگرد اول بود. در سال ۱۳۳۷ با استفاده از بورس تحصیلی شاگردان ممتاز به امریکا اعزام شد و پس از تحقیقات‏ علمی در جمع معروف‏‌ترین دانشمندان جهان در دانشگاه کالیفرنیا و معتبرترین دانشگاه امریکا (برکلی) با ممتازترین درجه علمی موفق به اخذ دکترای الکترونیک و فیزیک پلاسما گردید.
در آمریکا، با همکاری بعضی از دوستانش، برای اولین‏بار انجمن اسلامی دانشجویان امریکا را پایه‏ریزی کرد و از مؤسسین انجمن دانشجویان ایرانی در کالیفرنیا و از فعالین انجمن دانشجویان ایرانی در امریکا به شمار می‏رفت که به دلیل این فعالیت‏ها، بورس تحصیلی شاگرد ممتازی وی از سوی رژیم شاه قطع می‏‌شود.
چمران در سال ۱۳۴۲ به مصر رفت و در این کشور دوره‌‌های نظامی چریکی را پشت سر گذاشت، بار دیگر به آمریکا بازگشت و در سال ۱۳۵۰ به جنوب لبنان رفت و تا سال ۱۳۵۸ در لبنان ماند و به کمک امام موسی‏صدر، رهبر شیعیان لبنان، حرکت محرومین و سپس جناح نظامی آن، سازمان «امل» را براساس اصول و مبانی اسلامی پی‏‌ریزی نمود.
چمران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به ایران می‌‌آید و همه تلاش خود را صرف تربیت اولین پاسداران انقلاب در سعدآباد می‏کند. سپس به عنوان معاونت نخست‏وزیر در امور انقلاب منصوب می‌شود و برای سرکوب غائله ضدانقلاب در کردستان به منطقه درگیری می‌‌رود و با شکست و رفع اغتشاشات بازمی‌‌گردد.
دکتر چمران توسط بنیانگذار انقلاب، امام‏خمینی (ره) ابتدا به وزارت دفاع و سپس به‌‌عنوان نماینده امام در شورای عالی دفاع منصوب گردید. چمران مدتی هم نماینده مجلس بود. او با شروع جنگ تحمیلی بار‌ها به خط مقدم جبهه می‌‌رود؛ شهید چمران برای اولین‌‌بار به همراه آیت‌‌الله خامنه-ای به مناطق جنگی می‌‌رود و همچنین برای اولین‌‌بار به همراه یکدیگر به خط مقدم نبرد می‌‌روند.
گروهی از رزمندگان داوطلب، به گِرد او جمع شدند و او با تربیت و سازماندهی آنان، ستاد جنگ‏های نامنظم را در اهواز تشکیل داد. این گروه کم‏کم قوت گرفت و منسجم شد و خدمات زیادی برای کشور انجام داد.
یکی از کار‌های مهم و اساسی او از همان روز‌های اول، ایجاد هماهنگی بین ارتش، سپاه و نیرو‌های داوطلب مردمی بود که در منطقه حضور داشتند. بازده این حرکت و شیوه جنگ مردمی و هماهنگی کامل بین نیرو‌های موجود، تاکتیک تقریباً جدید جنگی بود.
شهید چمران از آغاز جنگ به خطوط مقدم نبرد رفت و پس از اشغال سوسنگرد توسط دشمن بعثی در نبردی چریکی، دلیری‌‌ها از خود به ثبت رساند و مجروح گردید. وی پس از معالجه به خطوط مقدم جبهه بازگشت و سرانجام در تاریخ ۳۱ خرداد ۱۳۶۰ در جبهه سوسنگرد، روستای دهلاویه به درجه رفیع شهادت نایل گردید. این شهید بزرگوار نمونه بارز استاد تراز انقلاب اسلامی بشمار می‌آید، به همین بهانه، سالگرد شهادت او نیز همچون وجود مبارکش مزین به مشغل مقاومت و دانش شده و ۳۱ خرداد به‌عنوان روز بسیج اساتید نامگذاری شده است.
نخبه عارف و عاشق
چمران نخبه عارف و عاشقی است که از همان عنفوان جوانی فانی فی الله و عاشق لقاء الله و شهادت فی سبیل الله بود. چمران دلنوشته‌‌های عرفانی و عاشقانه و سوزناکی دارد که از آتش درونش پرده برمی‌‌دارد.
شهادت انسان‌‌‏ساز
امام خمینی در ۱ تیر ۱۳۶۰ پیامی به مناسبت شهادت دکتر مصطفی چمران صادر فرمودند. در پیام امام آمده است: «شهادت انسان‌‌‏ساز سردار پرافتخار اسلام و مجاهد بیدار و متعهد راه تعالى و پیوستن به ملأ اعلى‏، دکتر مصطفى چمران را به پیشگاه ولى عصر- ارواحنا فداه- تسلیت و تبریک عرض مى‌‌‏کنم.» (صحیفه امام، ج‏۱۴، ص: ۴۷۸)
سردار رشید اسلام و مالک اشتر زمان
امام خامنه‌‌ای بار‌ها از عظمت شخصیت، فضایل، کمالات و خدمات کم‌‌نظیر انقلابی شهید چمران سخن گفته‌‌اند. برخی تعابیر رهبر انقلاب در مورد شهید چمران چنین است:
- سردار رشید اسلام
- مالک اشتر زمان
- چمران عزیز
- مرد عمل و جهاد و شهادت
- سرباز فداکار اسلام
- انسانی در خط حاکمیت قرآن
- یک دانشمند و یک فرد برجسته و بسیار خوش‌استعداد
- سطح ایمان عاشقانه این دانشمند آن‌‌چنان بود که نام و نان و مقام و عنوان و آینده‌ی دنیایىِ به ظاهر عاقلانه را رها کرد و مشغول فعالیت‌‌های جهادی شد
- دارای نگاه و فهم سیاسی و چراغ مه‌شکن دوران فتنه
- دارای دل باصفا و خداجو
- اهل مناجات، اهل معنا
- دانشمند فیزیک پلاسما در درجه عالی
- دارای احساسات رقیق و ایمان قوی
- نمونه کامل دانشمند بسیجی و استاد بسیجی
- این تضاد‌های قلابی و دروغین (مانند تضاد بین سنت و مدرنیته و تضاد بین ایمان و علم) در وجود یک همچنین آدمی بی‌‌معنا است
- در وجود چمران هم علم هست، هم ایمان؛ هم سنت هست، هم تجدد؛ هم نظر هست، هم عمل؛ هم عشق هست، هم عقل
- تربیت و آموزش‌‌های جنگ را مرحوم چمران درست کرد
- دنیا و مقام برایش مهم نبود؛ نان و نام برایش مهم نبود؛ به نام کی تمام بشود، برایش اهمیتی نداشت
- باانصاف، بی‌رودربایستی، شجاع و سرسخت بود
- در عین لطافت و رقت و نازک‌‌مزاجی شاعرانه و عارفانه، در مقام جنگ یک سرباز سختکوش بود
- بسیار لطیف، خوش‌ذوق و هنرمند بود
- در دانشگاه پرورش انسان در تراز شهید چمران لازم است
وارستگی از مظاهر مادی و مناصب دنیوی
آن زمانی که چمران دکترا داشت، دیپلم مدرک بالایی محسوب می‌‌شد. ایشان در آن برهه دکترا داشت، آن هم از آمریکا، مهد علم و در رشته‌‌ای مهم به نام فیزیک؛ علاوه بر این مناصبی عالی در ایران داشت، اما زاهدانه زندگی می‌‌کرد و مدام در خط مقدم نبرد نظامی با ضدانقلاب و دشمن بعثی بود. آری چمران مسئول بلندپایه بود، اما پشت میزنشین نبود و همیشه در وسط میدان و حساس‌ترین و خطرناک‌ترین نقطه میدان حضور داشت و حماسه‌‌آفرینی می‌‌کرد.
ولایی و مطیع فرمان امام
چمران ولایی بود، همیشه می‌‌گفت چه کسی لایق‌‌تر از من که فرمان امام را اجرا کنم.
چمران ترکیبی بی‌‌نظیر از ایمان و عشق و عرفان و بصیرت و ولایت‌مداری و گوش به فرمان ولایت‌‌فقیه بودن و همیشه در صحنه بودن با سلاح علم و ایمان و عمل است.
در آمریکا درس خواند، اما به آمریکا اعتماد نکرد
چمران دانشمند بود، اما مجهز به ایمان و تقوا. رهاورد ایمان و تقوای ناب وی این بود که در آمریکا درس خواند، اما به آمریکا اعتماد نکرد و فریب لبخند دشمن را نخورد، نه تنها اعتماد نکرد بلکه با ایادی آمریکا جنگید و قهرمان شد.
مقام معظم رهبری می‌‌فرمایند:
«شهید چمران شب تا ساعت یک بعد از نصف شب و بیشتر دنبال کار است، صبح زود جلوتر از همه توی جبهه است و هرجا لازم هست، حضور دارد. این حضور دائم و به‌‌هنگام در هر نقطه‌ای که لازم است را باید تمرین کنیم.» ۱۳۸۹/۰۴/۰۲
شهید مصطفی چمران یکی از مهمترین نمونه‌‌های جوان مؤمن انقلابی است که حضور دائم و به‌هنگام و خستگی‌‌ناپذیرش در عرصه‌‌های انقلابی همواره مشکل‌‌گشا و دشمن‌‌شکن بوده است.
ضرورت میدان دادن به جوانانی در تراز شهید چمران
رهبر انقلاب جوان مؤمن انقلابی را حلال مشکلات کشور دانسته‌‌اند. جوان مؤمن انقلابی هر جا که وارد شده استکبارجهانی و اذنابش را به زانو درآورده و پیروزی‌‌های درخشان و بی‌‌نظیری به دست آورده است. نمونه آن جنگ تحمیلی است، نمونه آن مبارزه با داعش است، نمونه آن پیشرفت‌های خارق‌‌العاده و شگفت‌‌انگیز در صنعت هسته‌‌ای و پژوهشکده رویان، صنایع موشکی و... است.
جوان نخبه متعهد و متدین و انقلابی، مشکل‌‌گشا و دشمن‌‌شکن و حماسه‌‌آفرین در تمامی عرصه‌‌ها است. این حقیقتی است که دستاورد‌های درخشان نظام در عرصه‌‌های نظامی و علمی با محوریت نیرو‌های ارزشی صحت آن را گواهی می‌‌دهد.
راه حل مشکلات کشور و غلبه بر توطئه‌‌های عظیم جبهه استکبار جهانی، تربیت جوانانی مثل شهید چمران و میدان دادن به این جوانان و ورود جوانانی در تراز شهید چمران به تمامی عرصه‌‌های حساس و سرنوشت‌‌ساز کشور است. 60