عقبگرد به دو ماه قبل/ وزیر خزانه داری آمریکا چه می گوید؟

در حالی که مذاکرات ایران و اعضای 1+4 در وین ادامه دارد، مقامات آمریکایی اصرار دارند که قصد رفع کامل تحریمهای ضد ایرانی ( مغایر با برجام) را ندارند. آنها تاکید دارند که ضمن تفکیک تحریمهای ضد ایرانی، تنها بخشی از آنها را به صورت مشروط تعلیق کنند.

در این میان، مروری برر سخنان وزیر خزانه داری آمریکا، تامل برانگیز است. جَنِت یلن، وزیر خزانه‌داری ایالات متحده تاکید کرده است  که آمریکا در صورت بازگشت ایران به توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵، تحریم‌های خود علیه تهران را با دقت بررسی می‌کند.

بازگشت به دو ماه قبل
چنانچه شبکه یورونیوز گزارش داده است، وی در جلسه یکی از کمیته‌های مجلس نمایندگان آمریکا گفت: «درباره ایران، فکر می‌کنم می‌دانید که رئیس جمهور نگاهش به مذاکراتی است که امکان دارد ایران را به اجرای تعهداتش در برجام برگرداند.» وی افزود: «اگر ایران قبول کند که به تعهداتش برگردد، آمریکا نیز آماده انجام همین کار است.وی تصریح کرد: «بنابراین ما به دقت بررسی خواهیم کرد که اگر ایران گام‌های مناسب را بردارد، رفع چه تحریم‌هایی مناسب [این اقدام] خواهد بود.»

آنچه مسلم است اینکه مقامات آمریکایی، در حال عقبگرد به دو ماه قبل هستند! آنها بار دیگر، قصد دارند تحریمهایی که می خواهند( نه اینکه باید) در راستای بازگشت به برجام تعلیق کنند را بررسی کنند! این رویکرد وزیر خزانه داری آمریکا، بار دیگر از نگاه سیاسی و غیر حقوقی آمریکا نسبت به مذاکرات هسته ای و سند برجام و متعاقبا، سند قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد پرده برداشته است.

چه کسی گفت تحریمها باید تفکیک شوند؟!
مهم ترین نکته ای که در خصوص مذاکرات وین ( خصوصا دور آخر مذاکرات) مطرح می باشد، مربوط به تاکتیک"تفکیک تحریمها" می باشد. واشنگتن با استناد به تاکتیک " تفکیک تحریمها"، قصد دارد از یک سو "ادعای دولت فعلی ایران " مبنی بر "رفع تحریمها" را تایید کرده و از سوی دیگر، "بخشی از تحریمها" را به عنوان "اهرم فشار بر دولت بعدی" حفظ کند. بنابراین یکی از اصلی ترین مواردی که  مقامات رسمی و رسانه های وابسته به آنها در آمریکا و کشورهای اروپایی مطرح می کنند، "دشوار بودن روند رفع تحریمها" علیه جمهوری اسلامی ایران است! صورتبندی ادعاهای مطرح شده از سوی واشنگتن، چندان دشوار نیست! کاخ سفید و ترویکای اروپایی مدعی هستند که دونالد ترامپ در دوران ریاست جمهوری خود، "برچسب  برخی تحریمها" را از "تحریمهای هسته ای " به "تحریمهای حقوق بشری یا مقابله با ترریسم" تغییر داده و از این رو، دولت جوبایدن کار بسیار سختی را در تعلیق این تحریمها بر عهده دارد!

بدیهی است که  "تغییر برچسب تحریمها" از سوی دولت ترامپ، بر اساس یک "منطق قانونی در حوزه حقوق بین الملل" صورت نگرفته و محصول یکجانبه گرایی وی در مواجهه با سند برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد بوده است. واشنگتن در این خصوص مرتکب یک "کنش غیرحقوقی" شده و قطعا "بازگشت کامل  به تعهدات برجامی" نیز حداقلی ترین اقدام برای جبران این کارشکنی محسوب می شود. در این میان، تفکیک تحریمهای ضد ایرانی و مشخص شدن اینکه "چه تحریمی باید از سوی آمریکا برداشته شود!" انحرافی مطلق در مذاکرات محسوب می شود.

نقطه گنگ در مذاکرات وین
دور پنجم مذاکرات بر سر احیای برجام در چارچوب نشست ۴+۱ از روز گذشته در وین، پایتخت اتریش از سر گرفته شده است. دیپلمات‌ها ابراز امیدواری کرده‌اند که بتوانند در این دور کار برای حصول توافق را به پایان برسانند. آمریکا که در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ از برجام خارج شد به طور مستقیم در گفت‌وگوهای وین با ایران شرکت نمی‌کند. نمایندگان دیگر کشورهای امضا کننده برجام به عنوان واسطه بین ایران و آمریکا در این گفتگوها حاضر هستند.این دور از گفت‌وگوها در حالی آغاز شد که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا دو روز پیش عازم بیت‌المقدس شد و در دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم اشغالگر قدس وعده داد به مشورت با تل آویو  درباره بازگشت به برجام ادامه خواهد داد.به نظر می رسد یکی از مواردی که مقامات آمریکایی و صهیونیستی در خصوص آن اتفاق نظر دارند، "عدم بازگشت واقعی به برجام" از سوی آمریکاست، به گونه ای که واشنگتن تنها به صورت ظاهری و بدون رفع بخش مهمی از تحریمهای ضد ایرانی به توافق هسته ای بازگردد.

آدرس غلط وزارت خارجه آمریکا
آنتونی بلینکن در عین حال به تفاوت رویکرد واشنگتن و تل آویو در قبال برجام  اشاره کرده و افزوده است : «ما [آمریکا و اسرائیل] درباره ایران هدف مشترکی داریم که آن منع این کشور از دستیابی به سلاح هسته‌ای است اما درباره این مسیر و تحقق آن اختلاف نظر وجود دارد.»

آنچه مسلم است اینکه واشنگتن قصد دارد خود را بازیگری مستقل در پروسه بازگشت به برجام نشان دهد و به برخی اختلافات آمریکا و رژیم صهیونیستی در این مسیر اشاره کند، اما در حقیقت، پیوستگی مطلق واشنگتن و تل آویو در حوزه دیپلماسی پنهان ( در قبال آنچه در مذاکرات وین می گذرد) موضوعی نیست که بتوان آن را کتمان کرد.

واکنشی لازم اما ناکافی!
از سوی دیگر سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان  نسبت به سخنان و مواضع وزیر امور خارجه آمریکا  واکنش نشان داد و گفت که وزرای خارجه آمریکا و بریتانیا در تلاش برای جلب رضایت دشمن قسم خورده برجام هستند.این موضوع اهداف مذاکرات وین را تحریف می‌کند و باعث ناامیدی است.

وی از رژیم اشغالگر قدس به عنوان «رژیم خونخوار» یاد کرد و خطاب به آمریکا و بریتانیا گفت: «اسرائیل که سعی دارید رضایتش را جلب کنید تمام تلاشش را کرده است تا توافق را برهم زند.به جای اعتبارزدایی از خودتان، بر احیای توافق اصلی - که تنها راه حل روی میز است - تمرکز کنید.»

بدون شک در خونخوار بودن رژیم کودک کش صهیونیستی کمترین شک و تردیدی وجود ندارد اما سوال اصلی اینجاست که چرا مقامات وزارت امور خارجه کشورمان، از پیوستگی مطلق دولت بایدن و رژیم اشغالگر قدس در قبال مذاکرات وین پرده بر نمی دارند؟ در این میان، تفکیک آمریکا، اتحادیه اروپا و رژیم صهیونیستی از یکدیگر، یکی خطای محاسباتی مطلق محسوب می شود که باید از آن اجتناب کرد. با این حال به نظر می رسد این تفکیک هوشمندانه از سوی وزارت امور خارجه کشورمان هنوز صورت نگرفته است!