در طول سه ماه اخیر نوسان بازار ارز باعث شد که دلار برای ورود به کانال 33 هزار تومان خیز بردارد ولی بلافاصله عقب نشینی کرد. اما در طی یک هفته گذشته دلار از کانال 33 هم عبور کرده است. کارشناسان دلایل مختلفی را در این زمینخه مطرح می کنند.
جنگ ترکیبی یا هیبریدی جنگی است که در آن دشمن همه جانبه و در همه محورها در حال حمله است. در این نوع جنگ تمام مرزهای کشور در حوزه های مختلف اقتصادی، فرهنگی، امنیتی، سیاسی، سایبری، نظامی و...مورد حمله دشمن قرار میگیرد. تحولات نزدیک به دو ماه اخیر نشان می دهد که محور انگلیسی- آمریکایی بعنوان تئوری پرداز و محور عبری- عربی بعنوان اجرا کننده در حال پیاده سازی علنی جنگ ترکیبی می باشند.
متاسفانه عده ای در داخل نیز با توجه بع هدم داشتن بینش و بصیرت کافی، فریب جنگ تبلیغاتی دشمن را خوردند و باعث ایجاد ناامنی در کشور شدند. از این رو در شرایط ناامنی انتظار حرکت سرمایه به سمت تولید و رفتارهای دیگر اقتصادی وجود ندارد و تنها تقاضا در حوزه ارز و طلا افزایش می یابد. در شرایطی که وضعیت ارزی کشور مطلوب است و دولت بر خلاف روزهای اول نگرانی از بابت کمبود ارز ندارد، لذا افزایش ارز بیشتر بر عوامل غیر اقتصادی گره خورده است.
کارشناسان معتقدند یکی از عواملی که سبب میشود میزان عرضه و تقاضا تغییر کند، هیجانهای مردم است. با توجه به تجربیات گذشته مردم که هر زمان تحریمی به سمت ایران روانه شده، قیمتها افزایش یافته، بنابراین وقتی میبینند خبری از توافق نیست، حتی اگر هیچ تحریمی اضافه نشود همین عامل روانی دوباره تقاضا برای دلار و عرضه ریال را افزایش میدهد، در واقع این وضعیت نشان از شرطی شدن اقتصاد است و این موضوع گرچه نسبت به زمان دولت قبل بسیار کم شده است ولی همچنان بعنوان یک آفت برای اقتصاد کشور محسوب می شود.
یزدانپور کارشناس پولی و مالی معتقد است: " سرگردانی پولهای موجود نکته بعدی در افزایش قیمت ارز است. بطوری که دولت {قبل} بیرویه پول چاپ کرد و هیچ فضایی را هم متأسفانه برای سرمایهگذاری امن و مطمئن این پولها ایجاد نکرد. اتفاقی که برای بازار بورس که محلی برای جذب نقدینگی و رشد تولید کشور است افتاده نیز این است که افرادی برای نخستین بار اسم بورس را میشنوند به هیچ وجه برای ورود به این بازار توجیه نمیشوند. بخش دیگری از سهامداران خرد حقیقی نیز خودشان چند دسته میشوند؛ یک سری منتظرند سر به سر بشوند و به سرعت از بازار خارج شوند، دسته بعدی کسانی هستند که حاضرند با ضرر خارج شوند و بروند دلار بخرند. دولت با سیاست اشتباهش، خودش را در بازی باخت -باخت انداخته است. هم عرضه بورس را زیاد میکند که موجب میشود قیمتها پایین بیاید، هم دارد تقاضای دلار را زیاد میکند. در صورتی که دقیقاً باید برعکس باشد."
یزدانپور میافزاید: "پولهای سرگردان مردم به هر بازاری از مسکن گرفته تا دلار و خودرو وارد شوند تقاضا ایجاد میشود و قیمتها را بالا میبرند. در حال حاضر نمیشود مردم را تشویق کرد در بورس سرمایهگذاری کنند چون در شرایط فعلی بازار تحلیلپذیر نیست."
انتظار می رود که دولت سیزدهم رفتار دولت قبل را در بی اعتماد سازی مردم باز سازی کند و سرمایه های سرگردان را به سمت تولید هدایت کند.
روزنامه دنیای اقتصاد، نیز در گزارش علل افزایش نرخ ارز این طور نوشت که : "به عقیده برخی از کارشناسان ارزی انتقال داراییهای خارج شده از بازار سرمایه به بازار ارز و طلا مهمترین عامل افزایشی شدن نرخ دلار آزاد شده است. از سوی دیگر عدهای از تحلیلگران نیز بر این باورند که شرایط تورمی موجود در اقتصاد کشور و انتظارات تورمی ایجاد شده در بازار را میتوان از دیگر علل مهم پیشروی دلار در کانال ۳۳ هزار تومانی دانست.".