به گزارش بصیرت، محمدعلی خطیبی کارشناس انرژی و نماینده اسبق ایران در اوپک در خصوص اهمیت و ویژگیهای ساخت پالایشگاههای فراسرزمینی که به ابتکار دولت ایران برای اولین بار در ونزوئلا تاسیس شده گفت: ساخت پالایشگاه فراسرزمینی از جهاتی حائز اهمیت است چرا که این راهبرد میتواند در بخشهایی به نفع ما تمام شود ضمن اینکه دستاوردهای مشترکی برای طرفین ایجاد میکند تا ضمن کار و تعامل، سودآوری و همپوشانی یکدیگر را مورد توجه قرار دهند هر چند که این گفته بدین معنا نیست که سودآوری طرفین قطعی است بلکه سیاستهای راهبردی در چنین طرحهایی باید ناظر به تقویت کسب سود و تامین منافع ما باشد.
وی در این باره خاطرنشان کرد: پالایشگاه فراسرزمینی پالایشگاهی است که برای ما کار میکند یا اینکه ما این پالایشگاه را در سرزمین دیگری اجاره کردهایم یا با کشور هدف در این پالایشگاه شریک شدهایم. قطع به یقین بهرهبرداری از پالایشگاه فراسرزمینی در هر یک از وجوه ذکر شده متفاوت است.
کارشناس نفت و گاز و بازار انرژی توضیح داد: به عنوان مثال، پالایشگاهی که با ظرفیت 60 درصدی در حال کار کردن است به این معناست که ظرفیت خالی 40 درصدی این پالایشگاه اجاره داده شده است. حالت دیگر این است که این پالایشگاه در کشور هدف اصلا کار نمیکرده یا از رده خارج شده که به همت متخصصین ایرانی راهاندازی شده است. در چنین وضعیتی با انعقاد قرارداد با کشور هدف این شرط گذاشته میشود که این پالایشگاه برای ما کار کند.
وی در این باره تصریح کرد: یعنی نفت خام ما را بگیرد و در ازای آن فرآوردههایش را به ما تحویل دهد. در قبال این موضوع ایران بابت این روند به کشور هدف اجاره پالایشگاه را پرداخت میکند. حالت بعدی به این صورت است که اصلا پالایشگاهی در کشور هدف وجود ندارد، لذا دو کشور با همکاری و توان مالی مساوی اقدام به ساخت پالایشگاهی برای بهرهمندی دو سویه میکنند. آنچه در این موضوع حائز اهمیت است اینکه در هر حالتی که ما شریک کشور دیگری باشیم این شراکت باید منفعتآور باشد و منافع ما را تامین کند.
خطیبی خاطر نشان کرد: منافعی که میتواند از قسمت فنی مهندسی، صدور خدمات فنی مهندسی ایجاد شود. با توجه به محدودیتهای تحریمی ایران در فروش نفت خام ایجاد پالایشگاه فراسرزمینی برای فروش نفت خام و تبدیل به فرآورده بسیار مطلوب است چرا که منجر به واردات فرآوردههای تولید کشور برای رفع نیازهای مشخص میشود. به هرحال در صورتی که فروش نفت ما کمک کند و پالایشگاهی که ما میسازیم یا شراکت میکنیم برای ما منافعی داشته باشد قطعا از این موضوع باید استقبال کرد
کارشناس بازار انرژی افزود: اگر در پالایشگاه کشور مصرف کننده شریک شویم یا آن پالایشگاه را خریداری کنیم اولین شرط ما باید این باشد که پالایشگاه مذکور باید نفت خام ما را مصرف کند و به یک نوعی بازارسازی برای ما انجام دهد. این روش از این جهت مهم است چرا که فروش نفت خام ایران را تضمین میکند و صادرات نفت خام ایران را افزایش میدهد.
نماینده اسبق ایران در اوپک در پایان گفتوگو خاطرنشان کرد: ساخت و ساز، شراکت و مدیریت پالایشگاه فراسرزمینی الگوی جدیدی از مدیریت بازار انرژی و تولید فرآوردههای نفتی است که قطعا برای کشور منافعی به دنبال دارد و میتواند به افزایش درآمدهای ایران و دور زدن تحریمها کمک شایان توجهی کند.