نماینده اسبق ایران در اوپک: برای کنترل و کاهش مصرف انرژی باید الگوهای جهانی را مد نظر قرار دهیم

 به گزارش بصیرت، آمار‌ها حاکی از آن است که میزان مصرف گاز و انرژی در اشکال مختلف در ایران نسبت به همه کشورهای دنیا بخصوص کشورهای اروپایی بیشتر است. در جهان امروز بشر به شدت نیازمند مصرف انرژی است چرا که بخش اعظمی از روند تولید محصولاتی که برای رفاه به دست ما می رسد ناشی از مصرف انرژی های مختلف است اما آنچه در این موضوع حائز اهمیت است اینکه مصرف انرژی بالا به غیر از آسیب ها و زیانی که به محیط زیست وارد می کند و به آلودگی هر چه بیشتر هوا دامن میزند منجر به بحران های اقتصادی برای کشورهایی مثل ایران با مصرف بالا می شود در حالی که در سایر کشورها مدیران بر آن هستند تا انرژی های تجدید پذیر با آلودگی کمتر و در نهایت قیمت های ارزان تر را در دهه های آینده جایگزین انرژی های امروز جهان کنند.

قطع به یقین توسعه سیستم های حمل و نقل شهری و توسعه شهر نشینی و جدایی فرزندان از خانواده ها و تامین سوخت منازل برای یک یا دو نفر و افزایش خرید خودرو و وجود خودروهای تک سرنشین نیز به معضلات بیشتر دامن زده و در این چرخه معیوب منابع فسیلی سلامت انسان را به شدت تهدید می کنند حال این پرسش مطرح می شود آیا با فرهنگ سازی می توان مانع مصرف منابع بزرگ سوخت فسیلی شد که هم سلامت جامعه را نابود می کند و هم منابع مالی سنگینی به اقتصاد کشور تحمیل می کند؟ آیا با فرهنگ سازی می توان الگوی مصرف غیر قابل تایید ایران را تغییر داد به ویژ در بخش مصرف بنزین و گاز که در این حوزه ها سرمایه گذاری چندانی نیز صورت نگرفته است؟ کارشناس و تحلیلگر مسائل حوزه انرژی درگفت گو با بصیرت به این پرسش ها پاسخ داده است.

 محمد علی خطیبی کارشناس انرژی و مدیر عامل اسبق شرکت ملی نفت در گفت‌وگو با بصیرت در خصوص موضوع افزایش مصرف سوخت و حامل‌های انرژی نسبت به آنچه در سایر کشورها گزارش می‌شود گفت: در این موضوع شکی نیست مصرف انرژی در داخل ایران نسبت به جمعیت بسیار بیشتر از نورم جهانی و حدی است که انتظار می‌رود، مدیریت شود. با اینکه در این موضوع بارها صحبت شده و کارشناسان و مسئولین امر نسبت به افزایش مصرف و عدم صرفه‌جویی انرژی در کشور از طریق رسانه‌های عمومی و تریبون‌هایی که در اختیار داشتند اطلاع‌رسانی کرده‌اند اما مصرف بیش از حد انرژی و سوخت در ایران نشان‌دهنده این است که فرهنگ‌سازی عمومی چندان محقق نشده و کارساز نبوده است.

 وی در این‌باره خاطرنشان کرد: مساله این است که فرهنگ‌سازی درباره مواردی چون کاهش مصرف سوخت بسیار خوب است اما به این نکته مهم باید توجه کنیم که قطعا نباید در موضوع مهمی مثل مصرف انرژی و سوخت به توصیه و نصیحت بسنده کرد، چرا که این راهبرد تاکنون کارساز نبوده و جواب نداده، بلکه برای کنترل و کاهش مصرف انرژی باید الگوهای جهانی را مد نظر قرار دهیم و در آن مدار حرکت کنیم.

 محمد علی خطیبی در این‌باره خاطرنشان کرد: اقدامات عملی برای کاهش مصرف انرژی الگویی جواب داده است که باید ما نیز در دستور کار خود قرار دهیم. به عنوان مثال در انگلستان خانه‌ها مجهز به سیستم‌هایی بودند که داخل شومینه‌ها آجرهایی قرار می‌دادند که تا صبح خانه را گرم می‌کرد و گرمای شب را در طول روز پس می‌داد، این راهکار باعث کاهش شدید مصرف انرژی در سردترین ماه‌های سال شده بود، پس درمی‌یابیم با اتکا به نصیحت و خواهش از مردم و فرهنگ‌سازی صرف نمی‌توان به کاهش و صرفه‌جویی در مصرف انرژی چندان امیدوار بود.

 کارشناس انرژی در ادامه بحث با اشاره به راهکارهایی برای کاهش مصرف انرژی گفت: برای کاهش مصرف انرژی در ایران باید سیستم‌ها و وسایل مصرفی انرژی که برای گرم شدن و سرمایش استفاده می‌شوند اصلاح شوند تا این سیستم‌ها مثل بخاری و کولرها انرژی گاز و برق را به صورت بی‌فایده‌ای مصرف نکنند. متاسفانه دستگاه‌ها و وسایلی که برای گرمایش یا سرمایش در ادارات و منازل ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد یا خودروهای ساخت داخل بسیار انرژی‌بر هستند.

 خطیبی در این‌باره توضیح داد: وقتی خودروهای ساخت داخل 3 برابر استانداردهای جهانی بنزین مصرف می‌کنند و هیچ وقت خودروسازان ایرانی خودرویی تولید نکردند که برابر استانداردهای دنیا بنزین مصرف کند نمی‌توان انتظار داشت مردم با فرهنگ‌سازی باعث کاهش مصرف بنزین شوند، چرا که تا اندازه‌ای از مردم می‌توان انتظار صرفه‌جویی داشت وقتی در برابر برخی وسایل مثل خودروها و بخاری‌هایی که مصرف بالایی دارند کاری نمی‌توانند انجام دهند پس باید به سراغ اصلاح تولید این ابزارها و وسایل و ماشین ها برویم.

 محمد علی خطیبی خاطرنشان کرد: سیستم‌هایی که انرژی مصرف می‌کنند اعم از گرمایشی، پیمایشی و سرمایشی مانند بخاری و ماشین و ... باید با راندمان بالا کار کنند، لذا برای ایجاد تحول در اصلاح مصرف انرژی ساختار تولید این وسایل باید به سمت ساختار تولید روز دنیا برود و از الگوهای تولید کم‌مصرفی که در دنیا در اختیار مصرف‌کننده قرار می‌گیرد پیروی شود.

 محمد علی خطیبی کارشناس انرژی در پاسخ به این سوال که آیا با افزایش نرخ سوخت و حامل‌های انرژی می‌توان زمینه را برای کاهش مصرف باز کرد گفت: خیر. به هیچ وجه چرا که بارها شاهد افزایش قیمت حامل‌های انرژی در بخش‌های مختلف بوده‌ایم بنابراین افزایش قیمت بدون اصلاحات یاد شده به تنهایی موثر و راه‌گشا نیست، اگر ابزارهای قیمتی کارساز بودند هیچ کشوری گام بلندی برای اصلاح سیستم‌های و وسایلی که سوخت مصرف می‌کنند برنمی‌داشتند، بنابراین لازم است در کنار اصلاح قیمت‌ها، اصلاح سیستم‌های انرژی بر را نیز مد نظر قرار دهیم چرا که این دو مجموعه‌ای در کنار هم هستند که با همدیگر کار می‌کنند و افزایش قیمت به تنهایی کارساز نخواهد بود.