آیا آمریکا گرفتار کابوس خاموشی های گسترده خواهد شد؟

 بررسی وضعیت آمریکا در حوزه های مختلف از بستر رسانه ها، نشان می دهد که آشفتگی و ناتوانی این کشور در مدیریت بحران های مختلف طبیعی، اجتماعی و سیاسی باعث مشکلاتی برای مردم این کشور شده است.  پایگاه خبری-تحلیلی "نشنال اینترست" در گزارشی با اشاره به وقوع سریالی اقدامات خرابکارانه علیه شبکه برق ملی آمریکا و پُست ها و ترانسفورماتورهای حساس برق در این کشور، به طور خاص نسبت به این مساله هشدار می دهد که آمریکا با آسیب پذیری جدی در این زمینه رو به رو است و اگر هر چه سریع تر فکری به حال آن نکند، امکان آنکه سونامی از قطعی برق گسترده این کشور را فراگیرد، کاملا وجود دارد. 

نشنال اینترست در گزارش خود می نویسد:

«در بحبوحه کریسمس سال جاری میلادی، چهار پُست برق در منطقه ای در نزدیکی واشینگتن پایتخت آمریکا، هدف حمله قرار گرفتند و موجب ایجاد قطعی برق برای 14 هزار نفر شدند. در اوایل ماه جاری نیز(در تاریخ پنجم دسامبر)، یک فرد ناشناس به روی دو پست دیگر برق در ایالت کارولینای شمالی آتش گشود. مساله ای که منجر به قطع دسترسی 40 هزار نفر به برق شد و چند روز سرگردانی آن ها را به همراه داشت. مقام های پلیس محلی گفته اند که خرابکار یا خرابکاران، "به خوبی می‌دانسته اند که در حال انجام چه کاری هستند". 

این حملات هر چند هم که آزاردهنده باشند، لزوما مواردی جدا از یکدیگر نیستند. شبکه های برق در واشینگتن و اُرِگان از اواسط ماه نوامبر سال جاری میلادی، شش مرتبه هدف حمله قرار گرفته اند. تمامی این حملات نیز شباهت های زیادی را با حادثه رخ داده در کارولینای شمالی دارند. اضافه بر این ها، یک حمله هماهنگ شده و دقیق به یک پُست برق در شهر سن‌خوزه واقع در ایالت کالیفرنیای آمریکا در سال 2013، تعداد 17 ترانسفورماتور از 21 ترانسفورماتوری که در آن پست وجود داشتند را نابود کرد که خسارتی در حدود 15 میلیون دلار را نیز به همراه داشت و این خطر را ایجاد کرد که قطب فناوری آمریکا یعنی "سیلیکون ولی" را از دریافت برق محروم ساخته و از مدار خارج کند. 

نکته قابل تامل در این میان این است که هیچکدام از عواملِ حمله به پست های برق در بخش های مختلف آمریکا، دستگیر و مجازات نشده اند. در واقع عاملان این اتفاقات به راحتی از فاصله دور به سمت پست های برق شلیک می کنند و بدون اینکه کوچکترین مدرک و نشانه ای از خود برجا گذارند، از محل حادثه می گریزند. 
این اقدامات در نوع خود از یک آسیب پذیری جدی در آمریکا حکایت دارند. تاسیسات و زیرساخت های لازم و ضروری جهت تداوم فعالیت های جوامع مدرن به صورت عادی، خیل راحت نابود می شوند اما برعکس، به سختی ساخته و ایجاد می گردند. به صورت خاص، ترانسفورماتورهای ولتاژ بالا، حلقه و زیرساختی بسیار ضعیف و شکننده در چهارچوب شبکه برق ملی آمریکا به حساب می آیند. 

به بیان ساده، ترانسفورماتورها تجهیزاتی هستند که ولتاژ میان دو مدار را تغییر می دهند. به طور خاص ترانسفورماتورهای HV، ولتاژ بالای برق را که توسط نیروگاه های برق تولید می شود دریافت می کنند و آن ها را به سطحی می رسانند که برای استفاده در خانه و برای فروشگاه ها و به طور کلی کسب و کارها قابل استفاده باشد. اگرچه این ترانسفورماتورها تشکیل دهنده چیزی کمتر از 3 درصد از کل ترانسفورماتورها در آمریکا هستند، با این حال، آن ها حامل 60 تا 70 درصد شبکه برق ملی آمریکا می باشند. 

بر اساس یافته های یک پژوهش که توسط کنگره آمریکا تهیه و انجام شده، تعداد 30 عدد از ترانسفورماتورهای HV برای عملکرد درست شبکه برق آمریکا ضروری هستند. اگر تنها 9 عدد از این 30 ترانسفورماتور در زمان پیک مصرف برق از مدار خارج شوند، هیچ نتیجه ای جز وقوع خاموشی های گسترده در آمریکا را نمی توان انتظار داشت. به بیان دیگر، اگر گروهی از افراد با یکدیگر همکاری کنند و به شیوه ای هماهنگ علیه ترانسفورماتورهای حیاتی برق در آمریکا اقدام کنند، هیچ بعید نیست که ظرف چند ساعت شاهد فرو رفتن آمریکا در تاریکی مطلق باشیم.

در عین حال، اگر چند پست حیاتی و مهم برق در ایالت ها و بخش های مختلف آمریکا نیز هدفِ خرابکاری قرار گیرند و یا به واسطه حوادث طبیعی از مدار خارج شوند، امکان اوج گیری بحران قطعی برق در آمریکا کاملا وجود دارد. 
با این حال، آنچه که بیش از همه نگران کننده است این نکته می باشد که آمریکا توانمندی و ظرفیت های چندانی جهت جایگزین سازی سریع ترانسفورماتورهای آسیب دیده برق ندارد. به دلیل ماهیت پیچیده این تجهیزات، اغلب ترانسفورماتورهای HV برق به صورت سفارشی تولید می شوند و چیزی در حدود سه الی چهار ماه فقط باید برای مهندسی طراحی آن ها وقت گذاشت. 

در عمل، تحویل این ترانسفورماتورها یک الی دو سال زمان می برد که البته این زمان شامل تلاش ها جهت مستقر کردن آن ها نمی شود. البته باید توجه داشت که این آمارها تا حد زیادی بر اساس شرایط ایده ال سال 2010 ارائه می شوند و بدون تردید اکنون این حوزه با چالش های به مراتب گسترده تری نیز رو به رو است. 

بدتر از همه اینکه آمریکا تقریبا توانایی چندانی در زمینه تولید ترانسفورماتورهای HV ندارد. تنها 5 کارخانه و تاسیسات خاص در آمریکا هستند که در آن ها ترانسفورماتورهاHV تولید می شود. با این حال، روشن نیست که چه تعداد از این واحدها در عرصه میدانی واقعا به تولید ترانسفورماتور می پردازند و در این زمینه فعال هستند. در نتیجه، 85 درصد از ترانسفورماتورهای مورد نیاز آمریکا از کره جنوبی و آلمان وارد می شود. آلمان و کره‌جنوبی تنها کشورهایی هستند که ترانسفورماتورهای HV را برای مقاصد صادراتی در کشورشان تولید می‌کنند. 

تا سال 2008، این کشورها سه سال زمان نیاز داشته اند تا ترانسفورماتورهای HV را تولید کنند. با این حال با توجه به بحران جاری انرژی در آلمان و تاثیر آن بر ظرفیت های صنعت داخلی این کشور و در عین حال اختلالاتی که در زنجیره تدارکاتی اقتصادی جهان ایجاد شده، طرح این گزاره که سه سال برای تحویل ترانسفورماتورها کافی است بیش از حد خوش‌بینانه به نظر می رسد. نقطه قابل تامل و مهم در مورد ترانسفورماتورهای HV این است که این ترانسفورماتورها به دلایلی همچون هزینه های بالا و عدم قابلیت تعویض، چندان فضایی را برای طرح این ایده که ذخیره قطعات یدکی برای آن ها ایجاد شود نیز باقی نمی‌گذارند. 

از این رو، جهت تامین امنیت برق آمریکا در بلند مدت، آمریکا نیاز دارد که ظرفیت های صنعتی خود جهت تولید ترانسفورماتورهای HV را بالا ببرد و به بیان دیگر، میزان تاب آوری در شبکه برق ملی خود را افزایش دهد. در عین حال، آمریکا باید بر میزان حفاظت خود از تاسیسات و پست های برق فعلی در آمریکا نیز بیفزاید و مهمتر از همه اینکه خود را برای وقوع شرایط فوری و اورژانسی در این کشور نیز آماده کند.

دراین راستا، آمریکا تلاش های فراوانی را انجام داده تا شاید از طریق ساخت ترانسفورماتورهای جدید، بتواند میزان وابستگی خود را به ترانسفورماتورهای HV کاهش دهد و البته مدل های اقتصادی‌تر و کم خرج تری را مورد استفاده قرار دهد. با این همه تردیدی نیست که ترانسفورماتورهای HV و تهدیدات امنیتی که با توجه به خرابکاری های اخیر علیه شبکه برق آمریکا مطرح شده اند، دغدغه و نگرانی جدی را در واشینگتن در مورد آینده امنیت تامین برق در آمریکا به وجود آورده اند. 

جالب است که حتی برخی ناظران و تحلیلگران بر این باورند که دولت بایدن باید مساله ترانسفورماتورهای حیاتی برای شبکه برق ملی آمریکا را به مثابه مولفه هایی اساسی در قالب دفاع ملی آمریکا و راهبردهای واشینگتن در این حوزه تعریف کند. منتقدان زیادی در آمریکا به طرح این سوال می پردازند که وقتی آمریکا میلیاردها دلار را در زمینه مسائل نظامی و امنیتی هزینه می کند، اینکه نسبت به این مساله مهم بی اعتنا باشد، بی هیچ عنوان توجیه ندارد و قابل قبول نیست».