اگرچه مذاکرات تلآویو و ریاض در خصوص عادیسازی روابط طرفین ادامه دارد، اما اصرار کابینه رژیم اشغالگر قدس بر استمرار شهرکسازیها در کرانه باختری از یک سو و یهودیسازی قدس، موانع سختی را در این خصوص ایجاد کرده است. ضمن آنکه افرادی مانند اسموتریچ و بنگویر در کابینه نتانیاهو اساساً مخالف طرح دو دولتی که مبنایی برای عادیسازی روابط بازیگران عربی منطقه و رژیم صهیونیستی بوده، میباشند. نکته مهمتر اینکه مقامات دولت بایدن به دلیل ارتباط نه چندان دوستانهای که به بنسلمان ولیعهد سعودیها (به دلیل ارتباطات خاص وی و جمهوریخواهان) دارند، کمتر در جریان جزئیات مهم و تاثیرگذار در حوزه امنیتی و سیاست خارجی ریاض قرار گرفتهاند. این قاعده در خصوص رژیم صهیونیستی و کابینه نتانیاهو نیز نزدیک است. بایدن با تاکید مکرر بر هزینهساز بودن اصلاحات قضایی نتانیاهو و نگرانی نسبت به اصرار کابینه رژیم صهیونیستی بر آنها، نارضایتی مطلق خود را نسبت به استقرار کابینه کنونی در تلآویو نشان داده است. بدیهی است که در مقابل، تلآویو تمایل بیشتری نسبت به دورزدن آمریکا در پروژه عادیسازی روابط خود و ریاض دارد!
ماجرای یک تکذیب
روزنامه "وال استریت ژورنال" گزارش داده بود آمریکا و عربستان بر سر یک چارچوب کلی برای عادیسازی روابط میان عربستان و رژیم صهیونیستی به توافق رسیدهاند. کاخ سفید با تکذیب این گزارش اعلام کرد هنوز به مذاکرات بیشتری نیاز است. کاخ سفید گزارشها در مورد "توافق" عربستان و آمریکا بر سر "چارچوب" شرایط ریاض برای برقراری روابط سیاسی با رژیم اشغالگر قدس را تکذیب و اعلام کرد هنوز هیچ "چارچوب توافقشدهای" با ریاض برای عادیسازی روابط با تلآویو بدست نیامده است. روزنامه "وال استریت ژورنال" به نقل از چند مقام ارشد آمریکایی گزارش داده بود واشنگتن و ریاض بر سر یک چارچوب به توافق رسیدهاند که طبق آن عربستان با رژیم صهیونیستی روابط رسمی برقرار خواهد کرد و در ازای آن آمریکا ضمانتهای امنیتی مستحکمی به عربستان اعطا و به این کشور برای توسعه برنامههای هستهای صلحآمیز کمک خواهد کرد. بر اساس ادعای وال استریت ژورنال، عربستان همچنین به دنبال آن است تا تلآویو امتیازات قابل توجهی را در رابطه با ایجاد یک کشور مستقل به فلسطینیها ارائه کند! در مقابل واشنگتن به دنبال اعمال فشار بر ریاض است تا سعودیها محدویتهایی را در روابط رو به رشد خود با چین اعمال کنند. برخی دیپلماتهای آمریکایی که از آنها تحت عنوان منابع مطلع و ناشناس نام برده شده در گفتگو با وال استریت ژورنال خوشبینی محتاطانهای را ابراز و عنوان کردهاند در عرض ۹ تا ۱۲ ماه آینده میتوان جزئیات دقیقتری از این توافق را بررسی و مطرح کرد.
تکذیب مطلق آمریکا!
جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، یک روز پس از انتشار این گزارش گفت تا قبل از امضای چنین توافقی، هنوز باید میان ریاض و واشنگتن گفتگوهای زیادی بر سر مسیر عادیسازی روابط عربستان با اسرائیل صورت بگیرد.
به گزارش خبرگزاری رویترز کربی تأکید کرد: «هیچ توافقی برای مجموعهای از مذاکرات انجام نشده و بر سر هیچ چارچوبی برای تدوین عادیسازی [روابط] یا ملاحظات امنیتی که ما و دوستانمان در منطقه داریم، توافقی صورت نگرفته است.»
او همچنین گفت که جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا در ماههای آتی تا پایان سال جاری میلادی با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی "جایی در آمریکا" ملاقات خواهد کرد. آمریکا از زمان به قدرت رسیدن دوباره نتانیاهو، تاکنون از دعوت او به کاخ سفید خودداری کرده است.
در همین حال متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز در یک نشست خبری اظهار داشت که "مذاکرات سازندهای" میان ریاض و واشنگتن جریان داشته و انتظار میرود این گفتگوها در هفتههای آینده نیز ادامه پیدا کنند. او در پاسخ به پرسشی که به گزارش منتشره توسط وال استریت ژورنال اشاره داشت، گفت: «چندین موضوع وجود داشته که ما هم با اسرائیل و هم با عربستان مطرح کردهایم؛ این مذاکرات ادامه دارند.»
آیندهای نامعلوم!
اما استفاده مقامات وزارت خارجه آمریکا از کلید واژه آینده نامعلوم در قبال مذاکرات ریاض و تلآویو، موضوع قابل تاملی محسوب میشود! متیو میلر از طرح جزئیات این مذاکرات خودداری و تنها به ذکر این نکته بسنده کرد که برای حصول توافق، "مسیری طولانی با آیندهای نامعلوم" در پیش است. پایگاه خبری آمریکایی "اکسیوس" اخیرا گزارش داده بود دیوید بارنیا، رئیس موساد، در سفری "مخفیانه" به واشنگتن با مقامات ارشد کاخ سفید و سیا درباره تلاشهای دولت بایدن برای دستیابی به توافقی با عربستان سعودی برای عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی رایزنی کرده است.
مقامات آمریکایی قبلاً به اکسیوس گفته بودند کاخ سفید درصدد است تلاشهای دیپلماتیک خود را برای عادیسازی روابط ریاض و تلآویو تا پایان سال جاری یا ابتدای سال آینده میلادی و پیش از آغاز کارزار انتخاباتی بایدن به نتیجه برساند تا بتواند از آن در رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ بهره بگیرد.
انهدام مثلث راهبردی!
در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، واشنگتن به همراه تلآویو و ریاض دست به تشکیل مثلثی راهبردی علیه ایران و جبهه مقاومت در منطقه غرب آسیا زدند. همافزایی مطلقی که میان نتانیاهو، ترامپ و بنسلمان وجود داشت، این مثلث را در ابتدا مستحکم جلوه داده بود، اما در همان دوران، ناکارآمدی و شکست آن در برابر جبهه مقاومت به اثبات رسید. شکست استراتژی فشار حداکثری دولت آمریکا و متحدان منطقهای آن در تقابل با ملت ایران و نظام جمهوری اسلامی، منجر به تضعیف اضلاع این مثلث گردید. در ادامه این روند تشدید شد. اکنون در سال ۲۰۲۳ میلادی، به نوعی شاهد انهدام این مثلث راهبردی هستیم تا جایی که مقامات سعودی در آیندهپژوهی تحولات منطقه و نظام بینالملل دیگر حساب ویژهای بر روی آمریکا باز نمیکنند. در مقابل، بازیگرانی مانند چین تمرکز بیشتری بر منطقه غرب آسیا پیدا کردهاند و توانستهاند در رقابت راهبردی با واشنگتن به دستاوردهای بیشتر برسند! وجود کابینه بیثبات رژیم صهیونیستی، نگاه خاص سعودیها نسبت به نظم نوین منطقهای و سردرگمی راهبردی آمریکا در قبال تحولات بینالملل و سیاست خارجی نامتوازن آن و در نهایت، ظهور بازیگران و عوامل جدید فرامتنی در حوزه غرب آسیا، منجر به نگرانی سران هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه نسبت به مناسبات تلآویو و ریاض و نقش واشنگتن در این معادله شده است!