یکی از موضوعاتی که جمهوری اسلامی طی سالهای گذشته اهتمام ویژهای بدان داشته همکاری قابل توجهی با آژانس انرژی اتمی است به گونهای که در راستای تحقق شفافسازی و راستیآزمایی با سازمان انرژی اتمی همکاری داشته است.
قطع به یقین همکاریهای جمهوری اسلامی با سازمان بینالمللی انرژی اتمی را میتوان بخشی از دیپلماسی هستهای دولتهای مختلف از جمله دولت سیزدهم عنوان کرد. با اینکه جمهوری اسلامی ایران ذیل این همکاری و توجه عمیق به استفاده از ابزار دیپلماسی همکاری همه جانبهای با آژانس داشته است، اما متاسفانه مساله حائز اهمیت این است که آژانس بینالمللی اتمی به ابزار دیپلماسی و فشار غرب و آمریکا بر روی ایران تبدیل شده است به این معنا که این آژانس مستقل از غرب عمل نمیکند و از خود ارادهای برای نشان دادن واقعیت و همکاریهای ایران ندارد.
علیرغم اینکه جمهوری اسلامی ایران دوباره در راستای شفافسازی بر این موضوع تاکید کرده که دسترسیها برای نظارت بازرسان را بر تاسیسات اتمی کشور نسبت به قبل باز میکند و آقای گروسی هم روی بحث تیم بازرسی متمرکز شده، اما ایران همواره به این موضوع اعتراض داشته که برخی از بازرسان آژانس اسمی بازرس هستند، اما در واقع از جاسوسان آمریکا و دنیای غرب به شمار میروند که برخلاف وظایف ذاتی خود عمل میکنند.
ایران با اتخاذ تصمیم هوشمندانه برای تسهیل دسترسی چند بازرس آژانس بینالمللی انرژی اتمی توانست مانع از صدور قطعنامهای در جلسه شورای حکام در روز جمعه شود، هرچند ایران در طی سالهای گذشته و در حال حاضر بارها نشان داده همیشه مسیر تعامل با آژانس را در دستور کار داشته و دارد، اما متاسفانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی بارها و بارها نشان داده که مانعتراشی میکند و با واقعیتها سرسازگاری ندارد و هر روز به دنبال ابهامتراشی بیشتر است.
در این موضوع شکی نیست ابهامتراشیهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه برنامه صلحآمیز هستهای ایران بنا به سفارش آمریکا و سه کشور اروپایی عضو برجام است. آنچه در موضوع دسترسی بیشتر بازرسان آژانس انرژی اتمی و اتخاذ این تصمیم توسط جمهوری اسلامی ایران حائز اهمیت است اینکه در پی تصمیم درست سران جمهوری اسلامی توپ را به زمین آقای گروسی انداخته و بر این موضوع تاکید دارند که نیاز به غنیسازی بیشتر از ۶۰ درصد نداریم ضمن اینکه جمهوری اسلامی شبیه به سالهای گذشته همچنان مسیر تعامل و همکاری با آژانس را ادامه میدهد البته مشروط بر جدی بودن اروپا و تعهد به برجام توسط اعضای ۴+۱، چرا که ایران تمامی تعهدات خود در چارچوب برجام را کاملاً عملیاتی کرده لذا این طرف اروپایی است که باید به تعهدات خود عمل کند ضمن اینکه در این مرحله از عمر برجام زمانی باقی نمانده، چون عمر برجام در ۲۰۲۵ به پایان میرسد لذا باید طی یک سال آینده با اتکا به اتخاذ سیاستها و دیپلماسی درست برای تامین منافع ملی پیش برویم.