امید به ائتلاف در جناح چپ و دور شدن جناح راست از یک وحدت قدرتمند

بیستمین نشست مجمع عمومی جبهه اصلاحات ایران در دوره دوم فعالیت، با حضور اعضای حقوقی (نمایندگان احزاب اصلاح‌طلب) و اعضای حقیقی این جبهه، یکشنبه (اول بهمن ١٤٠٢) به ریاست «آذر منصوری» برگزار شد. در این جلسه، بررسی سند راهبرد انتخاباتی جبهه اصلاحات ایران در سال ۱۴۰۲ در دستور کار مجمع عمومی قرار گرفت و اعضا ضمن بیان دیدگاه‌های خود نسبت به متن تهیه‌شده از سوی کمیته راهبرد‌ها وارد بحث شدند و در نهایت، جزئیات سند راهبرد انتخاباتی جبهه اصلاحات ایران، با اکثریت آرا به تصویب رسید. در بخشی از این راهبرد با بیان اینکه هدف اصلاح طلبان از شرکت در انتخابات کمک به حرکت کشور به سوی توسعه و پیشرفت است که تنها از مسیر انتخاباتی رقابتی، منصفانه و مشارکتی تامین می‌شود، آمده است: "شرکت و مشارکت در انتخابات یک حق عمومی و شهروندی است و هدف از آن تلاش برای حضور مؤثر در ساختار نظام به منظور اصلاح امور است. طبعاً انتخاباتی می‌تواند هدف اصلاح طلبان را تأمین کند که در چگونگی اداره کشور نقش و تأثیر جدی داشته و نمایشی و حاشیه‌ای نباشد."

نمایشی خواندن انتخابات توهین به مردم است
در ادامه «منوچهر متکی» در واکنش به راهبرد انتخاباتی جبهه اصلاح‌طلبان، با بیان اینکه اگر انتخابات نمایشی بود، شما در این کشور سر کار نمی‌آمدید، گفت: «این دوستان ما موقعی که دولت را در دست دارند مخالف نظام و زمانی که در دولت نیستند مخالف دولت می‌شوند و این رویکرد شایسته‌ای نیست و بنده بنابر رفاقتی که با بسیاری از دوستان اصلاح‌طلب داریم این مطلب را خیلی صادقانه بیان می‌کنم.»
وی خطاب به جبهه اصلاح‌طلبان تصریح کرد: «نمایشی بودن یک انتخابات مفاهیم خود را دارد و با چنین تعبیری توهین به مردم و توهین به نظام می‌کنید و این تعبیر اصلا درست نیست. البته شما نسبت به عدم تایید صلاحیت بخشی از نامزدهایتان اعتراض دارید که این راهکار خود را دارد.»

بیانیه جبهه اصلاحات حرف تازه‌ای نداشت
در این مطلب سعی نداریم بیانیه جبهه اصلاحات را تحلیل کنیم چرا که اولا در متن متشر شده به موضوع تازه‌ای اشاره نشده است ثانیا عملکرد این جریان سیاسی کشور در فتنه‌های ۷۸، ۸۸، ۹۶ و ۱۴۰۱ مشخص است بنابراین هدف ما بازخوانی رویکرد آن‌ها در ۳ دهه اخیر نیست، ولی نکته مهم این است که در آستانه انتخابات مجلس دوزادهم همچنان میل جریان اصلاحات به تحریم انتخابات بیشتر است، اما با پیش گرفتن سیاستی دوگانه و انتشار این بیانیه، به نوعی وسط ماجرا را گرفته تا بتواند همچنان که حاکمیت را مسئول کشاندن مردم پای صندوق‌های رای می‌داند نگران عدم مشارکت مردم هم باشد و از سوی دیگر درصورتی در انتخابات حضور پیدا خواهد کرد که حضورش نمایشی نباشد.

بروز اختلاف در بدنه اصلاحات
در حالی که این انتقاد به جریان اصلاحات وارد است که این طیف سیاسی، درحالی نهاد‌های نظارتی انتخابات را عامل کاهش مشارکت در انتخابات می‌دانند و بررسی صلاحیت‌ها را مورد انتقاد قرار می‌دهند که تقریبا هیچ یک از چهره‌های شاخص اصلاحات در انتخابات حضور پیدا نکردند و در حال حاضر تنها طیف‌های میانه‌رو اصلاحات برای حضور در انتخابات عزم جدی داشته‌اند. در واقع مشارکت یا تحریم و مشارکت مشروط، به محل اختلاف افراد و طیف‌های مختلف در جبهه اصلاحات تبدیل شده است. اما در سمت دیگر نیز به نظر می‌رسد جبهه علاوه‌بر اینکه عزم جدی برای حضور و مشارکت در انتخابات ندارد، به این نکته تاکید می‌کند که هیچ‌کس اجازه ندارد به نام اصلاح‌طلبی، لیستی منتشر کند، امری که نشان می‌دهد که علاوه‌بر سیاست با دست پس زدن و با پا پیش کشیدن جبهه اصلاحات در انتخابات اسفند، تلاشی دارد تا دیگر طیف‌های جبهه اصلاحات را به سمت تحریم انتخابات هل دهد. در واقع علاوه‌براینکه جبهه اعلام می‌کند توصیه‌ای به حضور یا عدم حضور افراد در انتخابات نمی‌کند، اما مشخصا دیگر احزاب اصلاح‌طلب را به تحریم انتخابات دعوت می‌کند.

امید نوبخت به ائتلاف
با این همه محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت یازدهم که این بار اسب خود را برای رسیدن به کرسی مجلس زین کرده است؛ برای رسیدن به ائتلاف با سایر اعضای حزب متبوعش امیدوار است و در آخرین نشست خبری خود در پاسخ به پرسشی درباره ائتلاف اعتدال و توسعه با سایر احزاب اصلاح طلب بیان‌کرد: «ما همچنان تاکنون در فرآیند شکل گیری ائتلاف هستیم و دیروز هم در همین مکان جلسه‌ای با حضور سایر احزاب داشتیم، عقل سیاسی حکم می‌کند با سایر دوستان تا جایی که امکانش هست، ائتلاف کنیم. ائتلاف قدرت ما را بیشتر می‌کند و به ما انسجام می‌بخشد.»
دبیرکل حزب اعتدال توسعه در ادامه با اشاره به اظهاراتی ناظر بر اینکه اگر کاندیدا داشته باشیم لیست می‌دهیم و اینکه آیا تحت هر شرایطی با اصلاح طلبان و اصولگرایان ائتلاف می‌کنید و لیست می‌دهید، بیان داشت: «طبیعی است ما در هر حوزه‌ای که کاندیدا داشته باشیم اولویت اولمان کاندیدای خودمان است. اولویت دوم ما افرادی است که از ما نیستند، اما به ما نزدیکند. اگر هیچ کدام نباشد طبیعی است که نمی‌توانیم لیست دهیم. اما اینکه گفته شود جریان اصلاحات کلا لیست نمی‌دهد حرف نادرستی است.»

در جناح راست چه خبر است؟
در ادامه هرچند که فعالیت انتخاباتی اصلاح‌طلبان همچنان پایین یا دستکم بی‌صدا و محدود به برخی مناظره‌های تلویزیونی است، اما اصولگرایان در ۲ هفته اخیر تحرکات انتخاباتی خود را افزایش داده‌اند. شورای وحدت اصولگرایان و شورای ائتلاف نیرو‌های انقلاب اسلامی دو تشکل اصلی و نقش‌آفرین در انتخابات جناح راست هستند و با توجه به مجموعه اظهارنظر‌های منتسبان به این دو طیف سیاسی، به نظر می‌رسد تحرکات انتخاباتی آن‌ها به مرحله تعیین فهرست انتخاباتی و نفر نخست این فهرست رسیده است.
«حمیدرضا ترقی» دیگر عضو شورای مرکزی حزب موتلفه هم از تلاش‌ها برای رسیدن به لیست مشترک سخن گفته و تصریح کرده است: «احزاب و گروه‌ها فعلاً در حال مذاکره و گفتگو با یکدیگر هستند که بر روی شاخص‌ها به وحدت برسند و براساس شاخص‌ها به لیست نزدیک به هم برسند تا زمان برای وحدت و ائتلاف فرا برسد، اما هنوز زود است که جمع‌بندی داشته باشیم».
«منوچهر متکی» رئیس اجرایی شورای وحدت هم درباره احتمال و امکان اجماع این شورا با دیگر تشکل اصولگرا یعنی شورای ائتلاف گفته است: «در عالم سیاست هیچ چیزی غیر ممکن نیست و ما در حال رصد شرایط هستیم، هرچند در حال حاضر لیست خود را مستقل می‌بندیم».

تحرک در ضلع سوم و چهارم اصولگرایی
وحدت میان شورای ائتلاف و وحدت اصولگرایان محتمل است و به نظر می‌رسد ضلع سوم هم خود را برای یک انتخابات پرقدرت آماده می‌کند. «صادق محصولی» دبیرکل جبهه پایداری انقلاب اسلامی به عنوان همین ضلع سوم ابراز امیدواری کرده است که جریان اصولگرایی به لیست واحد انتخاباتی برسد، اما بر این مهم هم تصریح کرده است: «وحدت وسیله است نه هدف، جریان‌های انقلابی اگر بخواهند موفق باشند، باید به سمت وحدت بروند، اما وحدت خودش هدف نیست بلکه وسیله است و باید با حفظ اصول به سمت وحدت حرکت کنیم.»
ضلع چهارمی که این روز‌ها پررنگ‌تر از گذشته خود را در جناح راست سیاسی در ایران معرفی می‌کند، طیف شبکه راهبردی یاران انقلاب اسلامی (شریان) است. حجت‌الاسلام «حمید رسایی» رئیس کمیته انتخابات شریان، ائتلاف این جریان با دیگر اصول‌گرایان را بسته به دیگر اضلاع دانسته و تصریح کرده است: «شریان با سهمیه بندی که نه مبنای دینی و نه انقلاب داشته و نه به نفع مردم است، زاویه دارد. ما زیر لیست سهمیه بندی شده‌ای که اشخاصی به دلیل ارتباط‌شان، دامادبودن‌شان و اسپانسر بودن‌شان در آن حضور داشته باشند را امضا نخواهیم کرد به خودشان هم اعلام کرده‌ایم».
به گزارش بصیرت، انتخابات مجلس دوازدهم و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری همزمان جمعه ـ ۱۱ اسفندماه ـ سال جاری برگزار می‌شود. بر اساس آخرین گزارش شورای نگهبان ۶۷۸ نفر دیگر تاییدصلاحیت شدند و تعداد دواطلبان به ۱۲ هزار ۷۱۱ نفر رسید.