پاسدار حماسه‌ها

از دل تهران انقلابی در خانواده‌ای پایبند به ایمان و مقاومت، جوانی برخاست که نامش با خون و شجاعت گره خورد. «محمد باقری» با گام‌هایی استوار در مسیر سخت و پرخطر جهاد نظامی و علمی پیش رفت. او که از سال‌های نخستین دفاع مقدس در لایه‌های پنهان و حیاتی نبرد حاضر بود، سرانجام به بلندای فرماندهی کل نیرو‌های مسلح رسید و تا واپسین لحظه عمرش، نگهبان تمامیت ارضی و عزت ملی کشور ماند.
شهید سرلشکر پاسدار محمد باقری در سال ۱۳۳۹ در شهر تهران و در خانواده‌ای با گرایش‌های مذهبی و سیاسی متولد شد. وی برادر کوچکتر شهید «غلامحسین افشردی» معروف به حسن باقری، یکی از استراتژیست‌های برجسته نظامی دوران دفاع مقدس و بنیان‌گذار ساختار اطلاعات رزمی در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است. وی در مورد علت تغییر نام‌خانوادگی از افشردی به باقری گفته است: «ماه اول جنگ به اهواز رفتم و در جبهه خوزستان حاضر شدم؛ اخوی به من تذکر دادند که نام من در جبهه برای عدم شناسایی به حسن باقری تغییر کرده است، من سعی کردم با اسم واقعی خود حرکت کنم، اما به اندازه‌ای شباهت چهره ما زیاد بود که همه متوجه می‌شدند ما برادر هستیم؛ در نتیجه من نیز تغییر نام دادم و شدم محمد باقری و به احترام اخوی این اسم برای ما باقی ماند.»
تجربه فقدان برادر در جریان جنگ تحمیلی و تأثیرات آن نقش تعیین‌کننده‌ای در جهت‌گیری حرفه‌ای و فکری برادر دیگر ایفا کرد و موجب تمرکز عمیق‌تر وی بر حوزه‌های نظامی، اطلاعاتی و دفاعی در قالب تلفیق دانش نظری و تجربه میدانی شد.
از دفاع مقدس تا رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح
از نخستین روز‌های شعله‌ور شدن آتش جنگ تحمیلی، نام محمد باقری در میان افسرانی شنیده می‌شد که بی‌صدا، اما مؤثر در تار‌و‌پود جبهه‌ها حضوری بی‌وقفه داشتند. او که هم‌زمان با ناآرامی‌های کردستان در سال ۱۳۵۹ به سپاه پاسداران پیوست راه خود را نه بر سنگر‌های نمادین که در عرصه‌های پنهان و حیاتی اطلاعات و عملیات جست‌و‌جو کرد.
باقری از چهره‌های کلیدی در طراحی و تحلیل نبرد‌ها بود؛ کسی که در کنار شهید حسن باقری، نقشه راه دفاع ایران را در برابر ارتش بعث عراق بازتعریف کرد و بنیان‌گذار ساختاری نوین در جنگ شد. سابقه جانبازی‌اش گواهی دیگر بر پیوند عمیق او با میدان نبرد است. شهید باقری در لایه‌های گوناگون فرماندهی اطلاعات عملیات، از سطح لشکر‌ها تا قرارگاه‌های کلان مانند خاتم‌الانبیاء و کربلا، مسئولیت‌هایی کلیدی برعهده گرفت. حضورش تنها به میدان جنگ محدود نشد؛ او با گذار به حوزه آموزش و تحلیل به عضویت هیئت علمی دانشگاه عالی دفاع ملی درآمد. با گذشت زمان و در پی پایان جنگ، شهید باقری به یکی از معماران بازسازی نیرو‌های مسلح بدل شد. در طراحی ساختار‌های نوین دفاعی و تدوین دکترین امنیتی کشور، نقشی پررنگ ایفا کرد؛ شخصیتی که هم در میدان نبرد دیده می‌شد و هم پشت میز‌های راهبردی.
سردار شهید باقری در سال ۱۳۸۷ وقتی ۴۸ ساله بود به‌همراه «مصطفی ایزدی» درجه سرلشکری خود را از دستان فرمانده معظم کل قوا دریافت کرد.
سردار باقری در هشتم تیرماه سال ۱۳۹۵ با حکم فرماندهی معظم کل قوا به ریاست ستاد کل نیرو‌های مسلح منصوب شد. با آغاز این مسئولیت، تمرکز بر انسجام اطلاعاتی، گسترش قدرت موشکی، توسعه جنگ سایبری، پیشبرد عملیات‌های فرامرزی و تقویت عمق استراتژیک دفاعی با سرعتی تازه و هدفمند پیگیری شد؛ مسیری که تاکنون نیز ادامه دارد.
شهادت
سحرگاهِ بیست‌وسوم خرداد ۱۴۰۴، آسمان ایران داغدار مردی شد که ستون صلابت نیرو‌های مسلح کشور بود؛ سرلشکر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران در حمله ناجوانمردانه رژیم صهیونیستی به خاک میهن به فیض عظیم شهادت نائل آمد.
ایشان که عمر پربار خود را در راه دفاع از استقلال، امنیت و عزت ملت ایران وقف کرده بود، در ۶۵ سالگی در حالی به دیدار معبود شتافت که ردای فرماندهی را همچون زرهی بر تن داشت و تا واپسین لحظه در سنگر دفاع از وطن ایستاده بود.
در اطلاعیه ستاد کل نیرو‌های مسلح درباره شهادت این سردار رشید آمده است:
«فقدان این یادگاران و جان برکفان هشت سال دفاع مقدس اگرچه سخت و جانکاه است، اما همرزمان و همکاران آنها پرچم عزت و افتخاری که این عزیزان برافراشته‌اند را هرگز بر زمین نخواهند گذاشت و راه نورانی آنان با قدرت و قاطعیت ادامه خواهد یافت.»