صفحه‌خطر!

در دنیای امروز، صفحه‌نمایش‌ها به بخش جدایی‌ناپذیری از زندگی کودکان تبدیل شده‌اند. از تبلت و گوشی‌های هوشمند گرفته تا تلویزیون و کامپیوتر، کودکان ساعات زیادی را در برابر این ابزار‌ها سپری می‌کنند. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که افزایش زمان استفاده از صفحه‌نمایش با مشکلات عاطفی کودکان، از جمله اضطراب، افسردگی و کاهش اعتمادبه‌نفس، رابطه‌ای مستقیم دارد. بر اساس مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۳، کودکانی که روزانه بیش از سه ساعت از صفحه‌نمایش استفاده می‌کنند، ۳۰ درصد بیشتر در معرض علائم عاطفی منفی قرار دارند. این موضوع به‌ویژه در کودکان زیر ۱۲ سال نگران‌کننده است، زیرا مغز آنها در حال رشد و شکل‌گیری است. یکی از دلایل این ارتباط، کاهش تعاملات اجتماعی حضوری است. کودکان به‌جای بازی‌های گروهی یا گفت‌و‌گو با خانواده، در دنیای مجازی غرق می‌شوند که اغلب محتوای آنها غیرواقعی یا مقایسه‌ساز است. شبکه‌های اجتماعی و بازی‌های آنلاین می‌توانند احساس ناکافی بودن را در کودکان تقویت کنند. علاوه بر این، نور آبی صفحه‌نمایش‌ها الگوی خواب را مختل می‌کند که خود عاملی برای تشدید مشکلات عاطفی است. برای کاهش این مشکل، والدین و مربیان می‌توانند نقش کلیدی ایفا کنند. راهکار اصلی، تنظیم زمان استفاده از صفحه‌نمایش است. سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کند کودکان زیر ۵ سال حداکثر یک ساعت و کودکان بزرگ‌تر حداکثر دو ساعت در روز از صفحه‌نمایش استفاده کنند. ایجاد فضا‌های «بدون تکنولوژی» در خانه، مانند زمان صرف غذا یا پیش از خواب، می‌تواند به تقویت روابط خانوادگی کمک کند. همچنین، تشویق کودکان به فعالیت‌های فیزیکی مانند ورزش یا بازی در فضای باز و جایگزینی سرگرمی‌های خلاقانه مانند نقاشی و مطالعه، می‌تواند وابستگی به صفحه‌نمایش را کاهش دهد. آموزش سواد رسانه‌ای به کودکان نیز آنها را برای مواجهه هوشمندانه با محتوای دیجیتال آماده می‌کند. با این اقدامات، می‌توان سلامت عاطفی کودکان را در عصر دیجیتال حفظ کرد.