نشریه اخبار و تحلیل‌ها دوشنبه 23 مهر

پایگاه بصیرت

الگوی پیشرفت برای 50 سال آینده
پس از اجرای اسناد بالادستی، نظیر شش برنامه توسعه پنج ساله و سند چشم‌انداز 20 ساله، اکنون سومین سند بالادستی نظام جمهوری اسلامی ایران با عنوان «الگوی اسلامی‌ـ ایرانی پیشرفت» از سوی رهبر معظم انقلاب ابلاغ شده است. نگارش چنین اسنادی که حاکی از توان برنامه‌ریزی راهبردی، قدرت آینده‌پژوهی و ثبات سیاسی کشورهاست، در وضعیت پیچیده جهان کنونی که مسابقه توسعه و پیشرفت نانوشته در میان جوامع وجود دارد، نوعی ضرورت نیز به شمار می‌آید.
رهبر معظم انقلاب(مدظله‌العالی) در ابتدای متن ابلاغی این الگو تأکید کردند: «این سند، اهمّ مبانی و آرمان‌های پیشرفت را تدوین کرده و افق مطلوب کشور را در پنج دهه آینده ترسیم و تدابیر مؤثّر برای نیل به آن را طرّاحی کرده است که با تحقّق آن، که کاری عظیم و دشوار امّا ممکن و شیرین است، کشور راه پیشرفت را خواهد پیمود و طلیعه‌ مبارک تمدّن نوین اسلامی ایرانی در زیست‌بوم ایران رخ خواهد نمود.»
در ادامه حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای در جایگاه تعیین‌کننده سیاست‌های کلی نظام، ضمن تعیین وظایف اولیه و صدور فرامین برای نهادهای گوناگون در زمینه نسبت آنها با این الگو، از دستگاه‌ها، مراکز علمی، نخبگان و صاحب‌نظران در همه سطوح علمی و مدیریتی خواستند به طور عمیق ابعاد سند تدوین ‌شده را مطالعه و بررسی کنند و نظرات مشورتی خود برای تکمیل و ارتقای این سند بالادستی را به مسئولان ارائه دهند. این نحوه رویکرد و عملکرد رهبری واجد نکات ارزشمندی در مردم‌سالاری دینی و اعتماد نظام به خرد جمعی و انقلابی است که بازبینی آنها خالی از لطف نیست:
1ـ استفاده از خرد جمعی و تجارب تدوین اسناد بالادستی پیشین، سبب تدوین سندی همه‌جانبه‌نگر، راهگشا و دقیق می‌شود که به مثابه نقشه راه تحول و پیشرفت ایران در افق 1444 عمل خواهد کرد. در این بخش هر قدر نظرات عمیق‌تر، دقیق‌تر و متنوع‌تر از نظر شیوه‌ها و راه‌های رسیدن به هدف تنظیم شود، هزینه‌های محصول نهایی کمتر و اتقان آن بیشتر خواهد بود.
2ـ برای موفقیت چنین اسنادی لازم است الزامات تحقق سند ملی و اسلامی به درستی و در تأملات کارشناسی دقیق پیش‌بینی شود. این الزامات شامل الزامات دانشی، روشی و اجرایی خواهد بود.

▼ گزارش روز

سؤال از مدیران رسانه ملی!
اینکه یک چهره شناخته شده هنگام وقوع زلزله با بهانه کمک به آسیب‌دیدگان، شماره حساب بانکی اعلام کند و بعدتر مشخص شود بدهکار بانکی بوده و بانک همه کمک‌هایی را که به حسابش واریز ‌شده، مصادره کرده است! اینکه یک چهره شناخته شده چندین میلیارد از کمک‌های مردم برای زلزله‌زدگان را در حساب شخصی‌اش بلوکه کند و...، می‌تواند به اعتماد عمومی آسیب بزند! اما وقتی اتفاقاتی از این دست رخ می‌دهد و از احساسات مردم برای تأمین منافع شخصی سوءاستفاده می‌شود، این رسانه‌ها و در رأس آنها رسانه ملی وظیفه دارند وارد میدان شده و با افشاگری در این زمینه، ابعاد قضایی و حقوقی ماجرا را پیگیری کنند و میدان‌دار پرسشگری از هر فرد متخلف باشند! حال فکر کنید آنتن رسانه ملی با این رسالت و تکلیف در اختیار افرادی قرار بگیرد که نه تنها به رفع ابهام و تردید از جامعه کمک نمی‌کنند؛ بلکه برای جذب مخاطب به افرادی آنتن می‌دهند یا به موضوعاتی می‌پردازند که خود به بی‌اعتمادی و سوءظن در جامعه دامن می‌زند؛ برای نمونه می‌توان به ماجرای حضور پدر یک کودک مبتلا به سرطان در برنامه «فرمول یک» و جمع‌آوری کمک برای او اشاره کرد که بعدتر مشخص شد چند سال پیش از این، فرزندش با کمک مؤسسات خیریه به طور کامل در‌مان شده است یا ماجرای حضور یکی از آسیب‌دیدگان زلزله کرمانشاه در برنامه «حالا خورشید» که مدعی بود پس از ماه‌ها در چادر زندگی می‌کند؛ در حالی که خانه‌اش در جریان زلزله آسیب ندیده بود و در بین چادرهای مردم چادری به عنوان آرایشگاه داشت و از آن کسب درآمد می‌کرد. نمونه‌هایی از این دست، این پرسش را به وجود می‌آورد که چرا مدیران سیما اجازه می‌دهند برخی از برنامه‌سازان برای جذب مخاطب بدون کمترین تأمل و نظارتی این‌گونه اعتماد عمومی را به چالش بکشند؟

ابهام‌نمایی از آینده اقتصادی
رصد و پایش برنامه‌ رسانه‌های ضد انقلاب نشان می‌دهد این رسانه‌ها با سوءاستفاده از وضعیت ویژه اقتصادی کشور و مشکلات موجود در آن، ‌سعی در ناامید کردن مردم از حل چالش‌ها دارند. این جریان رسانه‌ای به همین منظور بر برخی محورها تمرکز کرده‌اند؛ از جمله: 1ـ بزرگنمایی تأثیر تحریم‌ها و القای وخیم‌تر شدن اوضاع در آینده؛ 2ـ برجسته کردن مشکلات جامعه کارگری با هدف القای بی‌توجهی حاکمیت به اقشار فرودست و 3ـ دامن زدن به التهابات ارزی به منزله یکی از پارامترهای اقتصادی در ایران و کوچک شدن سفره‌های مردم. این جریان تلاش می‌کند با القای به بن‌بست رسیدن جمهوری اسلامی در حل مشکلات معیشتی، تصویری مبهم و تاریک از آینده اقتصاد ایران ارائه دهد. راهبرد اصلی این جریان ناامید کردن مردم از حل مشکلات در چارچوب نظام اسلامی است.

تعیین استراتژی سال آینده رژیم صهیونیستی در برابر ایران
براساس اعلام منابع آگاه، وزارت خارجه رژیم صهیونیستی فهرستی از اهداف را برای سال آینده تعیین کرده که در آن ذکر شده است حالا که آمریکا از توافق هسته‌ای خارج شده، ‌وزارت خارجه باید سیستمی از فشار را ایجاد کند که حصول یک توافق بهبود یافته را تضمین کرده و نواقص توافق قدیمی هسته‌ای را رفع کند. هدف دیگری که در سند وزارت خارجه به آن اشاره شده، انجام گفت‌وگو با جامعه بین‌المللی برای «حذف کامل ایران و نایبانش از سوریه و همه تمهیدات آینده و هر چیز مرتبط با نوسازی سوریه» است؛ این در حالی است که در سال جاری نیز دستگاه‌های نظامی و دیپلماتیک صهیونیستی ‌به دنبال تحقق این هدف بودند.

▼ اخبار
1ـ رشد 120 درصدی تراز تجاری کشور
بر اساس اعلام دفتر آمار و پژوهش‌های تجاری سازمان توسعه تجارت ایران و مطابق آمار گمرک ایران، کالاهای کشورمان در شش ماهه نخست سال 1397 با احتساب میعانات گازی، به وزن بیش از 56 میلیون تن و ارزش بیش از 23 میلیارد دلار به جهان صادر شده است. پنج بازار نخست هدف صادراتی کشور، 70 درصد کل صادرات ایران را به خود اختصاص داده‌اند که بر اساس این، صادرات به چین با ارزش 4633 میلیون دلار، صادرات به عراق با ارزش 4564 میلیون دلار، صادرات به امارات با ارزش 4063 میلیون دلار، صادرات به افغانستان با ارزش 1668 میلیون دلار و صادرات به هند با ارزش 1255 میلیون دلار صورت گرفت. گفتنی است، واردات کشورمان در شش ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته 9 درصد کاهش وزنی و 12 درصد کاهش ارزشی داشته است. تراز تجاری کشور با احتساب میعانات گازی در شش ماهه نخست امسال، مثبت 941 میلیون دلار برآورد شده که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته 120 درصد رشد داشته است.

2ـ اولین تقابل واشنگتن و ریاض در دوران ترامپ!
به گزارش «رویترز» در حالی که در پی قتل خبرنگار منتقد سعودی در ترکیه، دولت ترامپ تحت فشار افکار عمومی برای توقف مراودات مالی با عربستان است، وی اعلام کرده است: «حتی اگر ثابت شود جمال خاشقجی در داخل کنسولگری عربستان در استانبول کشته شده، فروش‌های نظامی به ریاض را متوقف نمی‌کنم. من در واقع فکر می‌کنم اگر فروش‌های نظامی را متوقف کنیم، خودمان را مجازات کرده‌ایم. اگر از ما خرید نکنند، از روسیه و چین خرید می‌کنند. به این فکر کنید، 110 میلیارد دلار!» این در حالی است که رئیس‌جمهور آمریکا پیش از این تأکید کرده بود، مجازات سختی برای عربستان در نظر خواهد گرفت که ریاض در واکنش به تهدید ترامپ اعلام کرد، اقدامات علیه خود را پاسخ خواهد داد. در تحلیل این پاسخ مدیر شبکه تلویزیونی «العربیه» در یادداشتی به گزینه‌های محتمل ریاض در برابر اقدامات آمریکا، از جمله نفت 200 دلاری، استفاده از ارزهای دیگر به‌ جای دلار و تغییر رویکرد در قبال ایران اشاره کرد.

3ـ سازوکارهایی در خدمت قدرت‌ها
داوود هرمیداس باوند، از فعالان اصلاح‌طلب اظهار داشت: «رجوع ایران به محاکم داوری بین‌المللی برای احقاق حقوق کشورمان، اقدامی است که افزون بر ابعاد حقوقی، نوعی پرستیژ سیاسی را نیز در میان کشورهای جهان ایجاد می‌کند. آرای این دیوان نیز در صورتی ‌که کشورهای مطرح در دعوی، «صلاحیت اجباری» آرای آن در حل اختلافات حقوقی را از قبل پذیرفته باشند، لازم‌الاجرا است. اگر چنین نباشد، آرای دیوان ضمانت اجرایی لازم را ندارد. ایالات متحده صلاحیت دیوان را از قبل به رسمیت نشناخته است. پس رأی صادره از سوی دیوان فاقد ضمانت اجرایی است.» گفتنی است، این اظهارات بار دیگر نشان داد شالوده و ساختار سازوکارهای بین‌المللی به گونه‌ای طراحی شده است که نمی‌توان با استفاده از آنها طراحان اصلی‌شان را به چالش کشید.

4ـ راهبرد آمریکا در برابر ایران چیست؟
«وليد شراره» تحلیلگر لبنانی در الاخبار نوشت: گروهی که در دولت ترامپ به رسیدگی به پرونده ایران مکلف هستند، راهبرد جدیدی را اتخاذ کرده‌اند که الهام گرفته از راهبرد دولت دونالد ریگان علیه جماهیر شوروی است. این گروه معتقدند سیاست‌شان برای مهار ایران پیروز می‌شود، حال هزینه آن هر چه می‌خواهد باشد. وی ادامه داد: خط مشی کتاب «پیتر شوایتزر»، تحت عنوان «پیروزی؛ استراتژی سرّی دولت ریگان که به سرعت باعث فروپاشی شوروی شد»، اکنون راهنمای گروه اقدام در برخورد با ایران است. اهداف این راهبرد عبارت است از جدا کردن گروه‌های خارجی حامی ایران از آن، جلوگیری از سیطره ایران بر درآمدهایی که در خارج از مرزهایش دارد و تحریک تمرّد علیه نظام.

▼ اخبار کوتاه
◄ نیکلاس کریستوف، خبرنگار و تحلیلگر آمریکایی روزنامه «نیویورک‌تایمز» در یادداشتی درباره ناپدید شدن «جمال خاشقجی» روزنامه‌نگار منتقد عربستانی نوشت: ضروری است آمریکا برای خانواده سلطنتی سعودی روشن کند که باید یک ولی‌عهد جدید پیدا کنند. شاهزاده دیوانه‌ای که یک خبرنگار را می‌کشد، نخست‌وزیر کشوری را می‌رباید و میلیون‌‎ها کودک را به قحطی و گرسنگی می‌کشاند، هرگز نباید در ضیافت‌های شام دولتی حاضر شود، بلکه باید زندانی شود.
◄ سیدکاظم دلخوش، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: در حال حاضر دولت برای جلوگیری از قاچاق سوخت که به دلیل اختلاف بسیار زیاد قیمت بنزین در کشور ما با کشور‌های همسایه صورت می‌گیرد، به دنبال سهمیه‌بندی بنزین است. وی خاطرنشان کرد: ما در عین حال که می‌خواهیم دولت برای جلوگیری از قاچاق سوخت برنامه عملی داشته باشد، نمی‌خواهیم به افزایش قیمت بنزین دست بزند.
◄ نشریه «فارین‌پالیسی» در مطلبی ضد ایرانی به قلم «مایکل سینگ» با اعتراف به اینکه  در حال حاضر آمریکا در موضوع ایران منزوی ‌شده، نوشت: اگر ترامپ خواهان رسیدن به یک توافق جدید با ایران بر سر مسئله هسته‌ای است، باید اروپا را سوار واگن خود کرده، فراتر از تحریم‌ها اقدام کرده و دو حزب سیاسی در آمریکا را با خود همراه کند؛ وگرنه شکست سختی در انتظار او خواهد بود.
◄ امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه گفت: «از زمان انتخاب دونالد ترامپ به ریاست‌جمهوری آمریکا، ما همواره تلاش کرده‌ایم که توافق هسته‌ای ایران حفظ شود. همه تلاش ما بر این بوده است که ایرانی‌ها از این توافق خارج نشوند؛ چرا که اگر آنها این توافق را ترک کنند، در عمل چیزی دست ما را نمی‌گیرد و نمی‌توانیم بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران نظارت داشته باشیم.»
◄ سازمان اطلاعات سپاه سلمان استان سیستان‌وبلوچستان، هشت دستگاه تریلی حامل 197 تن رب گوجه قاچاق را در محدوده مرز میلک سیستان شناسایی و توقیف کرد. با توجه به اینکه خروج کالاهای اساسی و ضروری مردم بدون مجوز قاچاق بوده و غیر قانونی است، قرار بود این 197 تن رب گوجه‌فرنگی از منطقه مرزی میلک و در پوشش مواد لبنی به کشور افغانستان قاچاق شود.
◄ وزارت خارجه رژیم صهیونیستی در سندی محرمانه مدعی شده است تهران و مسکو به توافقی رسیده‌اند که تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ایران را دور می‌زند. به ادعای این سند، نفت ایران ابتدا به روسیه صادر و از آنجا به دیگر کشورها فروخته می‌شود.