با توجه به بدعهدی غرب در برجام، امروزه اکثر جریانات سیاسی اقدام متقابل ایران در برابر خروج آمریکا از برجام را تصمیمی منطقی در حوزه سیاست خارجی بر می شمارند .
با این وجود روزنامه آرمان امروز تاریخ 29/3/98 با تیتر «لزوم تغییرات اساسی در سیاست منطقهای و داخلی» در نوشت: (( اگرچه اتحادیه اروپا برای ما کار خاصی انجام نداده ولی به هیچ وجه حاضر نیست ایران از برجام فاصله بگیرد و دیدیم که کاخ سفید، فرانسه و آلمان و انگلستان به رویکرد جدید ایران واکنش نشان دادند. ..... ولی اگر عملا از برجام بیرون خارج شویم، ارتباطاتمان با دنیا قطع خواهد شد. یعنی هیچ روزنه امیدی باقی نمیماند و اتحادیه اروپا را کاملا از دست خواهیم داد. حتی ممکن است اتحادیه اروپا نیز ما را تحریم کند.... با اینکه بند 26 و 36 برجام حاکی از این است که اگر یکی از کشورها به تعهداتش عمل نکند، کشور دیگر یعنی ایران میتواند دست به اقداماتی بزند که خودش ایجاد و اصلاح کند ولی باید ببینیم در چه فضایی هستیم. ))
درخصوص این نوشتار از روزنامه آرمان توجه به دو نکته در خور توجه است:
1- آمریکا در تاریخ 18 اردیبهشت 97 از برجام خارج شد و ضراب الاجل 60 روزه ایران در 18 اردیبهشت 1398 در قالب یک نامه به کشورهای 1+ 4 ارسال شد. در فاصله خروج آمریکا از برجام تا ضرب الاجل 60 روزه، ایران تقریبا هیچ اقدام موثری انجام نداد، این موضوع باعث جسورتر شدن غربی ها شد. برای مثال اگرچه قرار بود تروئیکای اروپایی(انگلیس، فرانسه، آلمان) درخصوص احقاق حقوق برجام با ایران همکاری کند اما آنها با آمریکا هم صدا شدند. آنها در 16 بهمن 97 در بیانیهای 12 بندی موسوم به «جمعبندی»، ضمن تاکید طلبکارانه بر اجرای یکطرفه تعهدات برجامی از سوی ایران و بسنده کردن به ابراز تاسف در واکنش به اقدامات ضدایرانی آمریکا، به گزافهگویی درباره توان موشکی و قدرت منطقهای کشورمان پرداختند.
نکته آنکه هرگونه سکوت از اقدامات طرف مقابل نه نتها وضعیت کشور را بهبود نمی بخشد بلکه باعث جسورتر شدن طرف غربی می گردد.
2- تاثیر اقدام متقابل ایران و ضرب الاجل 60 روزه به کشورهای طرف قرار داد به سرعت باعث ایجاد تکاپو در بین غربی ها گردید. بطوریکه عقبنشینیهای مکرر آمریکا و اروپا پس از اعلام ضربالاجل 60 روزه، ملموس و قابل تأمل است. اولا روند سیاست گذاری آمریکا تغییر کرد. آنها بارها اعلام کردند به دنبال جنگ با ایران نیستند ، پیشتر «جان بولتون» مشاور امنیت ملی ترامپ اعلام کرد: ناو هواپیمابر و بمبافکنهای ایالات متحده آمریکا عازم خلیج فارس هستند تا پیامی واضح برای حکومت ایران باشد مبنی بر اینکه هر گونه حمله به منافع آمریکا یا متحدان آن با شدت عملی بیامان مواجه خواهد شد. ثانیا کاخ سفید شماره تلفنی را در اختیار سوئیس قرار دادند تا دولت ایران بتواند با استفاده از آن با آمریکا تماس بگیرد و ثالثا واسطههایی از آلمان، ژاپن، سوئیس، عمان و... به ایران اسلامی فرستادند و پیشنهاد مذاکره دادند. همه این اقدامات نشان از عقب نشینی آنها در قبال تصمیمات ایران است.
نتیجه آنکه ترس از اقدام متقابل از دشمنی که با تمام توان در صدد ضربه زدن به کشور است نه تنها مشکلی از کشور را حل نمی کند بلکه باعث جسورتر شدن آنها می گردد. ایران اسلامی باید ضربالاجل 60 روزه را از موضع قدرت پیگیری کند تا دشمن را در موضع ضعف بیشتر قرار دهد و به انتظار آینده بهتر بنشیند.
فرهاد کوچک زاده