▼حرف روز
بیاطلاعی یا غرضورزی؟!
یکی از متهمین و بازداشتیهای سال 88 که در آن سال نه به رأی و انتخاب مردم تمکین کرد و نه حتی سازوکارهای پیشبینی شده در قانون را برای حل اختلاف موردپذیرش قرار داد، بهتازگی مدعی شده که مهمتر از فتح حلب، فتح رضایت مردم است! عمق استراتژیک جمهوری اسلامی را در دمشق، صنعا یا بیروت نمییابم! و گفته که راه بهبود معیشت مردم را در اصلاح ساختارها و تجدیدنظر در سیاستهای کلان کشور میدانم!
امروز تقریباً برای کسانی که حتی دورادور سیاست را پی میگیرند نیز آشکار شده که حضور ایران در منطقه توانسته خطر گروههای تروریستی موردحمایت آمریکا و سعودی را تا حد بسیار زیادی به عقب براند و امنیت ازدسترفته سالهای گذشته را به منطقه بازگرداند. نقش سپاه قدس و شخصیت شهید سلیمانی در مقابله با گروهی مانند داعش حتی مورد تحسین بسیاری از شخصیتها و دولتهای جهانی قرار گرفته است. جدای از همه اینها اگر ایران مواجههای نفسگیر با داعش را پی نمیگرفت، قطعاً پای اینها به درون مرزهای کشور نیز باز میشد؛ چه اینکه در چند اقدام بهمحض آنکه فرصتی یافتند، جمعی از هموطنان را به خاک و خون کشیدند. به نظر میرسد درک این نکته که رویکرد منطقهای ایران نهفقط در بخش تأمین امنیت، بلکه در دیگر حوزهها برای کشور تولید منفعت کرده چندان دشوار نباشد. مثلاً در عرصه سیاست خارجی و تجارت خارجی؛ یکی از اعضای اصلی تیم مذاکرهکننده بیان کردند که اقتدار منطقهای ایران یکی از عوامل اصلی در پیشبرد مذاکرات هستهای و پشتیبان اصلی ما در سیاست خارجی بوده است؛ و آیا موفقیت ایران در رساندن نفتکشهایش به آمریکای شمالی به خاطر بازدارندگی که ایران در منطقه ایجاد کرده نبوده است؟
اما در این زمینه که بهبود وضعیت معیشت مردم اولویت اصلی و تعیینکننده است، جای تردیدی نیست و اینکه رضایت مردم موضوعی بنیادین بهحساب میآید اختلافی وجود ندارد؛ اما پاسخ این مسئله را جریان سیاسی که قریب به هشت سال مقدرات کشور را در دست داشته، بدون فرافکنی و متهم ساختن دیگران باید بدهد. طرح موضوعاتی مثل دولت پنهان دیگر به کلیشه تبدیل شده است. در این سالها بخشهایی که به ناروا متهم به دولت پنهان شدهاند بیشترین همکاری خود با دولتهای پس از انقلاب را با این دولت داشتهاند. روابط خارجی در منطقه و سیاست داخلی مقوم همدیگر هستند؛ تلاش برای دوقطبی سازی این دو، کوششی ناشیانه و یا اقدامی مغرضانه است. سیاست عرصه صفر و صدی نیست، اما ظرفیتسازی منطقهای ایران نقش مهمی در بهبود امور در شرایط تحریم داشته است. (نویسنده: عزیز غضنفری)
▼گزارش روز
تزار دموکرات
رفراندوم تغییر قانون اساسی روسیه با رأی اکثریتی مردم این کشور به تصویب رسید. این رفراندوم شامل تغییر در برخی متممها و بندهای قانون اساسی ازجمله مسائل سیاسی بود. اما آنچه درباره این همهپرسی مهم است شرایط موجود برای انتخاب مجدد پوتین برای انتخابات آینده ریاست جمهوری است.
گزاره خبری: هدف اصلی از همهپرسی برگزارشده، تمدید دورههای مجاز شرکت در انتخابات ریاست جمهوری روسیه از دو دوره به چهار دوره است. هر دوره ریاست جمهوری در روسیه ششساله است و یک فرد میتواند حداکثر برای دو دوره پیاپی بهعنوان رئیسجمهور انتخاب شود. دوره دوم ریاست جمهوری ولادیمیر پوتین در سال ۲۰۲۴ به پایان میرسد. پوتین از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸، در دو دوره چهارساله رئیسجمهور روسیه بود و پس از یک وقفه چهارساله که به نخستوزیری روسیه منصوب شد، از سال ۲۰۱۲ تاکنون نیز رئیسجمهور روسیه است.
گزاره راهبردی: رأی مثبت مردم روسیه به این رفراندوم درواقع مهر تأییدی بر انتخاب مجدد پوتین برای انتخابات ۲۰۲۴ است؛ اما رأی مثبت مردم روسیه به همهپرسی و درواقع انتخاب مجدد پوتین حاوی چند نکته است: 1- سیاستهای پوتین در عرصه بینالمللی یک نگاه مثبت و قابلاتکا در میان مردم این کشور ایجاد کرده است. درواقع پوتین یک گفتمان عملگرایی ایجاد کرده که مردم این کشور بر اساس این گفتمان به او گرایش پیدا کردهاند. 2- با رأی مثبت به همهپرسی و انتخاب مجدد پوتین به ریاست جمهوری آینده روسیه، شرایط منطقهای و بینالمللی از هماکنون برای بازیگران روشن است. ازاینرو، مهمترین بازیگری که باید اصول و راهبردهای خود را بازنگری کند، آمریکا است. 3- در رابطه با مسائل منطقهای باید گفت راهبرد روسیه تا سال ۲۰۳۶ همین رویه و رویکرد است و تغییر چندانی در آن ایجاد نخواهد شد؛ زیرا روسیه نشان داده که بازیگری است که حافظ حفظ وضع موجود است تا تغییر آن. در کنار این مسئله یک احتمال دیگر نیز وجود دارد که پوتین با توجه به فرصت به وجود آمده با فراغ بال بیشتری به موضوعات منطقهای ورود کند و نقش پررنگتری نسبت به گذشته ایفا کند. (نویسنده: محمدرضا فرهادی)
▼ خبر ویژه
پیامدهای اهانت رسانه سعودی به آیتالله سیستانی
اتحادیه رادیو و تلویزیونهای عراق در بیانیهای از دولت مصطفی الکاظمی و پارلمان این کشور به ریاست محمد الحلبوسی خواست موضع رسمی در قبال اهانت روزنامه الشرقالاوسط سعودی به ساحت مرجع عالی شیعیان عراق اتخاذ کنند. این رسانه وابسته به آل سعود در اقدامی توهینآمیز، کاریکاتوری علیه آیتالله سید علی سیستانی مرجع عالی شیعیان منتشر کرد که در پی این اهانت، شخصیتهای سیاسی عراق واکنش خشمگینانهای به آن نشان دادند. هادی العامری، رئیس ائتلاف پارلمانی الفتح در واکنش به این اقدام رسانه سعودی، اظهار داشت: «بار دیگر نظام آل سعود از خطوط قرمز و ارزشهای عالیه ملت عراق تجاوز کرد.» پیشتر مقاومت اسلامی نجباء نیز خواستار موضعگیری قاطع دولت و پارلمان عراق در خصوص اهانت سعودیها به عراق و نمادهای آن شده بود. نقش مرجعیت شیعی عراق و شخص آیتالله سیستانی در ترغیب و تجهیز جوانان و مجاهدان عراقی برای مبارزه با داعش و آزادسازی سرزمینهای اشغالشده این کشور از دست این گروه تروریستی غیرقابلانکار است؛ همچنین شخص آیتالله سیستانی همواره مدافع حقوق مردم در عراق بوده و از خواست مردم این کشور حمایت کرده است. ازاینرو، آل سعود در تلاش است تا جایگاه مرجعیت را در عراق کمرنگ کند تا بتواند مانع اصلی اجرای سیاستهای شوم تروریستی و مداخلهجویانه خود در این کشور را از سر راه بردارد.
▼ اخبار
ماجرای قطع برق ونزوئلا و شبکه ملی اطلاعات
رئیس سازمان پدافند غیرعامل با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری برای ساماندهی شبکه ملی اطلاعات گفت: «در دستورالعملی که رهبر معظم انقلاب ارائه کردند زمانبندی دقیقی وجود دارد، ولی کرونا کمی این برنامه را عقب انداخته است که امیدواریم بهزودی در شورای عالی فضای مجازی تعیین تکلیف شود.» وی توضیح داد: «شبکههای اجتماعی درون رگولاتوری هستند، یعنی تنظیم مقررات، درون شبکه انجام و دنبال میشود؛ یعنی ما به شبکهای خارجی چون اینستاگرام اجازه میدهیم وارد فضای سایبری کشور ما بشود و بدون اینکه تعهدی نسبت به رعایت مقررات ما داشته باشند، جمعیت بالایی از کشور ما را درون شبکه خود سازماندهی کنند و به افکار عمومی جهت بدهند، مشاغل را کنترل کنند و حتی زمینه اقداماتی امنیتی و ضدامنیتی را فراهم کنند؛ کما اینکه در حوادث اخیر نقش این شبکهها در تولید ناامنی قطعی است.» رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور متذکر شد: «اینکه بگوییم شبکههای اجتماعی در اختیار آمریکا است ولی از آن استفاده نمیکنند، فکر خام کردن است. طبیعتاً برای ایجاد امنیت در کشور و اجرای خدمات پایدار باید به این مسئله توجه کرد. امروز اگر یکی از این شبکههای اجتماعی خارج پایه بخواهد مشاغلی را حذف کند، ما چه کاری میتوانیم انجام بدهیم؟ اگر بخواهیم از شبکهای شکایتی داشته باشیم باید به چه کسی شکایت کنیم؟» رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با اشاره به اینکه جنبه دیگر این تهدیدات، در حوزه زیرساخت اتفاق میافتد اظهار داشت: «وقتی ماجرای قطع برق ونزوئلا را بررسی میکنید، متوجه میشوید آمریکاییها از سیستم اسکادا و دیس پچینگ برای نفوذ و ایجاد اختلال در برق ونزوئلا استفاده کردهاند؛ چون آن سیستم آمریکایی بود و بر آن سیستم کنترل و اشراف داشتند. همین سبب شد دو سه هفته با برق یک کشور بازی شود.»
معاملهگر قهار، حامیان مذاکره در ایران را تضعیف کرد!
مجله فارنپالیسی به درخواست «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا از ایران برای آمدن پای میز مذاکره و گفتوگو بر سر «توافقی بزرگ» اشاره کرده و نوشته است: «با آنکه ممکن است ترامپ دنبال مذاکره با ایران برای تقویت شهرت خود خواندهاش بهعنوان معاملهگری قهار باشد، سیاست فشار حداکثری او تقریباً شانس دیپلماسی میان ایران و آمریکا در ماههای پیش رو را از بین برده است.» در ادامه این یادداشت آمده است: «ایران نشان داده که در برابر فشار آمریکا مقاوم است. با آنکه شمار زیادی از مردم عادی تحتفشار هستند، اقتصاد ایران آنچنانکه عدهای امیدوار بودند، در حال سقوط آزاد نیست. برعکس، در ایران نشانههایی از بهبود اقتصادی ظاهر شده و تولید داخلی و اشتغال در این کشور رو به افزایش است.» در بخش دیگری از این تحلیل آمده است: «لفاظیها و اقدامات خصمانه ترامپ، ایران را به توافق مشتاقتر نکرده، بلکه آن دسته از مقامهای ایرانی حامی مذاکره با ایالاتمتحده را تضعیف کرده است.»
متوسلیان و یارانش در کجا به سر می برند؟
وزارت امور خارجه در سی و هفتمین سالروز ربایش زندهیاد متوسلیان و سه تن از دوستانش در لبنان و به دست عمال رژیم صهیونیستی طی بیانیهای اعلام کرد: «همانطوری که طی این سالها اعلام شده است، شواهد و قرائن گویای آن است که دیپلماتهای ربودهشده در لبنان، به نیروهای اشغالگر رژیم صهیونیستی تحویل داده شده و متعاقباً به سرزمینهای اشغالی منتقل شدهاند و اکنون در زندانهای این رژیم نامشروع به سر میبرند. جمهوری اسلامی ایران مسئولیت سیاسی و حقوقی ربایش و این اقدام تروریستی را متوجه رژیم صهیونیستی و حامیان آن میداند. متأسفانه جامعه بینالمللی و سازمانهای مدعی حقوق بشری در قبال این جنایت طی این سالها هیچ اقدام جدی انجام ندادهاند و رژیم صهیونیستی که همچنان با حمایت آمریکا به جنایات و اقدامات ناقض قوانین بینالمللی خود ادامه میدهد، از پذیرفتن مسئولیت در این مسئله، طفره میرود.»
▼ اخبار کوتاه
◄ اگر نیروهای جهادی حضور داشته باشد، کسی کمکاری نمیکند/ حاج سعید قاسمی که در گروههای جهادی فعال است، در مصاحبهای با خبرنگاران گفته است: «در سرپل ذهاب که بیش از 57 روستا از 30 تا 100 درصد تخریب شده بود، 110 خانه ساختیم که وقتی رهبری از من پرسیدند چه کردید؟ گفتم هیچی. رهبری فرمودند که ما میدانیم کار کردهاید، گفتم 110 خانه یعنی هیچ، ما کاری نکردیم که حضرت آقا گفتند؛ همینکه نیروهای جهادی در منطقه حضور دارند، دیگران جرئت نمیکنند کمکاری کنند.» وی افزود: «قرارگاههای جهادی و بسیجی به فرموده رهبر معظم انقلاب با این هدف شکل گرفتند تا هر جا حادثهای رخ بدهد، مثل حوادث طبیعی، در کنار مردم قرار بگیرند و قطعه گمشده پازل خدماترسانی را تکمیل کنند.»
◄ بولتون: ترامپ مشتاق دیدار با سران ایران بود/ بولتون در مصاحبه با کانال ۱۳ تلویزیون رژیم صهیونیستی در پاسخ به این سؤال که آیا انتخاب مجدد ترامپ را برای این رژیم خطرناک میداند، گفت: «بله، چون سیاستهای این رئیسجمهور ممکن است عوض شوند. من در کتابم شرح دادهام که او تا چه اندازه مشتاق دیدار با سران ایران چه رئیسجمهور یا آیتالله خامنهای بود تا با آنها درباره رسیدن به توافق هستهای گفتوگو کند.»
◄ نامه «ظریف» به «بورل»/ سخنگوی وزارت خارجه خبر داد؛ وزیر امور خارجه طی نامهای به مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگکننده برجام، یکبار دیگر موارد عدم پایبندی کشورهای اروپایی را طبق بند ۳۶ برجام به کمیسیون مشترک جهت حلوفصل ارجاع داد. در نامه وزیر امور خارجه تأکید شده است که هرگونه مداخله در همکاریهای پادمانی جاری بین ایران و آژانس، مغایر با مفاد برجام بوده و میتواند بر مبانی همکاریهای پادمانی موجود تأثیرات منفی داشته باشد.
◄ حضور ۱۵ تا ۲۶ میلیون آمریکایی در اعتراضات ضد نژادپرستی/ مطالعات میدانی مؤسسات افکارسنجی در آمریکا نشان میدهد که طی چند هفته اخیر ۱۵ تا ۲۶ میلیون شهروند آمریکایی در اعتراضات ضدنژادپرستی در این کشور حضور داشتهاند.
◄ احکام بورس (سؤال 11)/ فردی در خلال چند سال سهام بانکی را از درآمد و بدون پرداخت خمس خریده و اکنون که قصد فروش آن را دارد ارزش آن سهام افزایش پیدا کرده است؛ آیا فقط اصل مبلغی که با آن سهام خریده متعلق خمس است؟ یا با ارزشافزوده و قیمت روز؟ این ارزشافزوده درآمد این سال مالی محسوب میشود که تا پایان سال مالی مجال هزینه داشته باشد؟ یا اینکه بهمحض فروش باید خمسش پرداخته شود؟ پاسخ: ارزشافزوده جزء درآمد سال فروش محسوب میشود که اگر تا سر سال خمسی صرف در مؤونه شده، خمس ندارد مگر آنکه بهقصد گران شدن خریده باشد و قبلاً امکان فروش وجود داشته و به خاطر بالا رفتن قیمت نگهداری شده باشد که در این صورت ارزش افزوده سر سال خمس دارد.