از نگاه رهبر فرزانه انقلاب (مدظله العالی) انتخابات به ماهیت انقلاب و نظام جمهوری اسلامی گره‌خورده و یک برکت مرتبط با آن به‌حساب می¬آید. به اعتقاد ایشان: «انتخابات واقعاً نعمت بزرگی است. این هم از برکات نگاه روشن و عمیق امام بزرگوار ما بود. کسانی در همان زمان بودند که معتقد بودند [وقتی]حکومت اسلامی است، انتخابات لزومی ندارد؛ امام فرمود نه، انتخابات باید باشد و منشأ اثر باشد، مردم تصمیم بگیرند، مردم انتخاب کنند و آنچه مردم می‌خواهند بشود. نتیجه‌ی این سیاست، این شد که مردم در کنار انقلاب و در وسط میدان باقی ماندند و تا امروز بحمدالله باقی‌مانده‌اند؛ چون خود مردم‌اند که دارند انتخاب می‌کنند، خود مردم‌اند که دارند تصمیم می¬گیرند. انتخابات نعمت بزرگی است.» (امام خامنه ای، ۱۴/۱۰/۱۳۹۴)
همچنین معظم له انتخابات را با توجه به نقش آن در تأمین پشتوانه مردمی و اقتدار نظام، حیثیتی دانسته و حتی پشتوانه¬ای برای مسئولین منتخب به شمار می¬آورند. ازاین‌رو تصریح دارند: «آبروی جمهوری اسلامی به انتخابات و حضور مردم در پای صندوق¬های رأی و تأثیر یکایک مردم در انتخاب مدیران کشور است.» (امام خامنه ای، ۱/۱/۱۳۹۲) ایشان در دیدار با مردم آذربایجان شرقی نیز این موضوع را این¬گونه مورد اشاره قراردادند که: «انتخابات برای کشور یک افتخار است، یک فرصت است، یک امکان است، یک ذخیره است که اگر شرکت پرشور مردم باشد، این یقیناً به آینده کشور کمک خواهد کرد.» (امام خامنه ای، ۲۹/۱۱/۱۳۹۹)
رهبر فرزانه انقلاب در آستانه هر انتخاباتی توصیه هایی خطاب به مردم، مسئولان، دست اندرکاران و همه دستگاه‌های مجری و نظارتی باهدف برگزاری بهتر و مؤثرتر انتخابات دارند. اما نگاهی کلی به رهنمود‌های معظم¬له در خصوص انتخابات در مقاطع مختلف نشان می‌دهد فارغ از توصیه¬ها و موارد خاص هر انتخابات، ایشان به دنبال تحقق چند راهبرد در پیوند با مصالح نظام و منافع ملی می¬باشند، که در ادامه مهم‌ترین موارد آن اجمالاً موردبررسی قرار می‌گیرد.
۱- مشارکت پرشور و بالای مردم
مشارکت به معنای حضور مردم در انتخابات یکی از معیار‌های سنجش اقتدار مردمی نظام و مقبولیت آن در نزد ملت است. در شرایطی که کشور با انواع دشمنی¬ها و بدخواهی¬ها مواجه است، میزان حضور مردم در انتخابات بخش مهمی از بازدارندگی سیاسی در برابر دشمنی¬ها به‌حساب می-آید؛ ضمن اینکه با نگاه دینی نیز این مردم هستند که قدرت را برای نظام سیاسی فراهم می¬سازند. با این نگاه، فرمانده معظم کل قوا (مدظله‌العالی) می‌فرمایند: «آنچه من عرض می¬کنم و در درجه اول برای این حقیر مهم است، شرکت عمومی در انتخابات است و اینکه همه آحادی که می‌توانند رأی بدهند و مشمول قانون‌اند، وارد انتخابات بشوند و انتخابات را پرشور کنند؛ این اولین خواسته و مهم‌ترین خواسته ما است.» (امام خامنه ای، ۱/۱/۱۳۹۶)
«انتخابات، فقط یک پدیده سیاسى نیست. انتخابات، مظهر حضور مردم، مظهر احقاق حق و مظهر توانایى و اقتدار ملى براى یک کشور است. امروز در دنیا چه در کشور ما و چه در هرجاى دیگر روى این حساب مىشود که چند درصد از کسانى که مىتوانستند رأى بدهند، در یک انتخابات شرکت کردند و رأى دادند. ازنظر مردم دنیا و تحلیل¬گران و سیاستگذاران عالم، آن نظامى مستحکم است که تعداد بیشترى از مردمش در هنگام انتخابات پاى صندوق¬ها بیایند و رأى بدهند. این نشانه استحکام یک نظام است؛ که بحمد اللّه ما این را در انتخاباتهاى گوناگونى که در این سال‌های متوالى داشته ایم، همیشه نشان دادهایم.» (امام خامنه ای، ۲۶/۱۱/۷۸)
نگاه مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) به مقوله انتخابات، فراتر از نگاه های جناحی و حزبی است؛ نگاه ایشان به قله¬های اعتلاء و سربلندی ایران و نظام جمهوری اسلامی است و به همین دلیل در هر انتخاباتی همواره روی این نکته مهم تأکید دارند که نخستین برنده انتخابات، ملت ایران می‌باشند:
«هرچه انتخابات پرشورتر باشد، عظمت ملت ایران بیشتر در چشم مخالفان و دشمنان دیده خواهد شد؛ برای ملت ایران حرمت بیشتری خواهند گذاشت؛ دوستان شما هم در دنیا خوشحال می‌شوند. عظمت ملت ایران را حضور مردم در انتخابات نشان می‌دهد.» (امام خامنه ای، ۱/۱/۱۳۸۸) به همین دلیل، موضوع "مشارکت حداکثری" در انتخابات، ازنظر معظم¬له یک موضوع کاملاً راهبردی به¬حساب می¬آید که سایر موضوعات مرتبط با انتخابات در ذیل آن تعریف می‌شوند.
ازاین‌رو، در شرایط تهدید و تلاش دشمن برای فرسایش قدرت نظام، مقام معظم رهبری (مدظله-العالی) در جایگاه، ولی فقیه و رهبر جامعه اسلامی در ترغیب مردم به رأی دادن از هویت ملی و انگیزه‌های وطنی جامعه بهره گرفته و تصریح دارند که: «انتخابات مال رهبری نیست، مال ایران اسلامی است، مال نظام جمهوری اسلامی است. همه باید بیایند در انتخابات شرکت کنند؛ این موجب می‌شود که نظام جمهوری اسلامی تقویت بشود، پایداری آن و ماندگاری آن تأمین بشود، کشور در حصار امنیت کامل باقی بماند.» (امام خامنه ای، ۱۹/۱۰/۱۳۹۴)
۲- انتخاب هوشمندانه و آگاهانه
گر چه نفس حضور در پای صندوق رأی و انداختن رأی به آن اصل مشارکت را تأمین می‌کند، اما صلاحیت، شایستگی و توانمندی نامزد منتخب ریاست‌جمهوری است که کارآمدی و توانمندی دولت را معلوم می‌سازد. ازاین‌رو، رأی¬دهندگان باید با توجه به پیامد‌های رأی خود ابتدا چند آگاهی سیاسی را کسب نمایند:
۱-۲- آگاهی و شناخت نسبت به نقش دولت و قوه مجریه و وظایف و اختیارات رئیس‌جمهور
۲-۲- آگاهی و شناخت نسبت به وضعیت کشور و جامعه و نیاز‌های اساسی که دولت می‌تواند نسبت به آن پاسخگو باشد.
۳-۲- آگاهی و شناخت معیار‌های معطوف به وضعیت کشور و نیاز‌های جامعه
۴-۲- شناخت سوابق، رویکردها، برنامه¬ها و توانمندی¬های احزاب و گروه‌های سیاسی و نامزد‌های انتخاباتی
با توجه به این نوع آگاهی¬های سیاسی است که رأی¬دهنده از میان نامزد‌های تأیید صلاحیت شده دست به گزینش و انتخاب زده و فرد واجد صلاحیت و توان لازم را برای تصدی مقام ریاست‌جمهوری برمی گزیند. این نوع انتخاب است که ماهیت قوه مجریه را تعیین می‌کند. با این نگاه است که رهبر معظم انقلاب (مدظله العالی) می‌فرمایند:
«یکی اینکه حضور آگاهانه در انتخابات... و انتخاب هوشمندانه از سوی آحاد مردم، یک مشارکت در سرنوشت کشور است. کشور ما متکی به آراء مردم است. علت اینکه دشمنان ملت و طمعورزان به این آب‌وخاک نتوانستهاند در طول بیست‌وشش سال گذشته گزندی وارد کنند، حضور و اراده و مشارکت مردم در صحنههای مختلف بوده است.» (امام خامنه ای، ۱/۱/۱۳۸۴)
در همین راستا شناخت شرایط حاکم بر کشور و انقلاب و شاخص‌ها و معیار‌های مربوط به آن اهمیت می¬یابد تا با انطباق آن بر نامزدها، فردی به‌عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شود که قادر به حل مسائل و مشکلات موجود باشد و این فراتر از جناح¬بندی¬ها و دسته¬بندی¬های سیاسی است. همان¬گونه که رهبر معظم انقلاب (مدظله¬العالی) تأکیددارند: «به کى رأى بدهند؟ شاخص این است که شعارهاى انقلاب بایستى به‌وسیله مسئولین و منتخبین ما روزبه‌روز زنده‌تر شود این شاخص است. ربطى به جناح‌بندی‌ها ندارد، ربطى به اسم¬ها ندارد. علاج دردهاى این ملت و وسیله رسیدن به آرمان¬هاى این ملت، شعارهاى انقلاب است؛ این‌ها باید حفظ شود. آن‌کسانی که با این شعار‌ها به معناى حقیقى کلمه مخالف‌اند، دشمن این شعارهایند؛ این‌ها نباید در مراکز تصمیم¬گیرى واقع بشوند. بین ملت‌اند، باشند. آحاد ملت، هرکسی هر عقیده¬اى داشته باشد، اشکال ندارد؛ اما آن‌کسی که عقیده¬اش این است که این ماشین باید راه نیفتد، این را نمی‌شود پشت رُل گذاشت. یک آدمى که عقیده اش این است که از اینجا باید این اتومبیل حرکت نکند، این شخص را پشت فرمان خودرو بگذاریم، هیچ‌وقت این اتومبیل حرکت نخواهد کرد. باید کسى را بگذاریم که معتقد به این حرکت باشد، معتقد به این راه باشد، معتقد به آن هدف باشد، معتقد به توانائی هاى ملى باشد، معتقد به اسلام، معتقد به انقلاب باشد و شاخص‌ها را قبول داشته باشد. این آن نقطه حساس است. این هم نکته دوم است. البته باید هوشیارى به خرج داد؛ باید هوشیارى به خرج داد. از دورو‌ها و دورنگ¬ها و ظاهر باطن مختلف¬ها بایستى ترسید.» (امام خامنه ای، ۲۸/۱۱/۱۳۸۶)
۳- تقویت و ارتقاء کارآمدی نظام
با توجه به اهمیت قوه مجریه در ساختار نظام مقدس جمهوری اسلامی که به آن جایگاه ویژه¬ای برای حل مشکلات کشور و مردم می‌دهد، تقویت و کارایی آن را باید به‌مثابه کارآمدسازی نظام به‌حساب آورد. رهبر معظم انقلاب (مدظله‌العالی) در این خصوص معتقدند: «آنچه که برای مردم در این انتخابات و همه گزینش‌های ملی و انتخابات‌ها مهم است، این است که سطح کارآمدی نظام روزبه‌روز ارتقا پیدا کند؛ این اساس مسئله است. اگر مردم دنبال رئیس‌جمهور یا دنبال نماینده مجلس میگردند یا دنبال دیگر کسانی هستند که می‌خواهند آن‌ها را با انتخاب تعیین کنند، در پی آن هستند که انسان‌های کارآمدی را بر اریکه مسئولیت بنشانند تا آن‌ها بتوانند سطح کارآمدی نظام را افزایش بدهند و مشکلات مادی و معنوی مردم را حل کنند؛ این خواست مردم است. حالا گروه‌ها و احزاب و عناصر سیاسی هم هرکدام نقطهنظرهایی دارند؛ آن نقطهنظرات برای خودشان است.» (امام خامنه ای، ۲۴/۸/۱۳۸۳)
اهمیت مسئله کارآمدی تا آنجا است که در مشروعیت نظام مردم‌سالاری دینی نیز به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها موردتوجه قرار می‌گیرد، به‌نحوی‌که رهبر معظم انقلاب (مدظله‌العالی) در باب نسبت بین کارآمدی و مشروعیت می فرمایند:
«مشروعیت همه ما بسته به انجام وظیفه و کارایی در انجام وظیفه است. بنده روی این اصرار و تکیه دارم که بر روی کارایی‌ها و کارآمدی مسئولان طبق همان ضوابطی که قوانین ما متخذ از شرع و قانون اساسی است، بایست تکیه شود. هر جا کارآمدی نباشد، مشروعیت از بین خواهد رفت. اینکه ما در قانون اساسی برای رهبر، رئیس‌جمهور، نماینده مجلس و برای وزیر شرایطی قائل شدهایم و با این شرایط گفته ایم این وظیفه را می‌تواند انجام بدهد، این شرایط، ملاک مشروعیت بر عهده گرفتن این وظایف و اختیارات و قدرتی است که قانون و ملت به ما عطا می‌کند؛ یعنی این حکم ولایت، با همه شعب و شاخه هایی که از آن منشعب است، رفته روی این عناوین، نه روی اشخاص. تا وقتی‌که این عناوین، محفوظ و موجودند، این مشروعیت وجود دارد. وقتی این عناوین زایل شدند، چه از شخص رهبری و چه از بقیه مسئولان در بخش های مختلف، آن مشروعیت هم زایل خواهد شد. ما باید به دنبال کارآمدی باشیم. باید هر یک از کسانی که متصدی این مسئولیت ها، از صدر تا ساقه هستند، بتوانند آنچه را که بر عهده آن‌هاست، بهقدر معقول انجام دهند. انتظار معجزه و کار خارقالعاده نداریم و نباید داشته باشیم؛ اما بایست انتظار تلاش موفق را، که در آن نشانه های توفیق هم مشاهده شود، داشته باشیم.» (امام خامنه ای، ۳۱/۶/۱۳۸۳)
از نگاه رهبر فرزانه انقلاب؛ علاج درد‌های مزمن کشور انتخابات است که مردم رأی دهنده، با رأی به فرد اصلح و کارآمد، مهم‌ترین نقش را در تحقق آن دارند.
با توجه به نکات فوق، رأی دهندگان باید از میان نامزدها فردی را به‌عنوان رئیس‌جمهور انتخاب کنند که قرار گرفتن او در رأس قوه مجریه با افزایش کارآمدی و توان این قوه، مجموعه دولت را در تعامل با سایر قوا بر روی ریل کارآمدی و پاسخگویی قرار دهد و مانع هرگونه انحراف و ناکارآمدی شود.
