پیامی جهانی از عدالت ایرانی

۲۸ آبان ۱۳۵۸، روزنامه اخبار ایران گزارشی منتشر کرد که بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های داخلی و خارجی یافت. این گزارش درباره آزادی شماری از گروگان‌های سفارت آمریکا در تهران بود؛ اقدامی که در روز‌های آغازین ماجرای تسخیر لانه جاسوسی توسط دانشجویان پیرو خط امام انجام گرفت و به یکی از جلوه‌های نمادین سیاست اخلاقی و انسانی انقلاب اسلامی تبدیل شد.
در جریان اشغال سفارت در ۱۳ آبان ۱۳۵۸، بیش از ۶۰ نفر از کارکنان سفارت، از جمله دیپلمات‌ها و مأموران اطلاعاتی آمریکا، به گروگان گرفته شدند. این اقدام اعتراضی، در واکنش به سال‌ها دخالت ایالات متحده در امور داخلی ایران و حمایت از محمدرضا پهلوی صورت گرفت. با این حال، از همان آغاز، امام خمینی (ره) بر ضرورت رعایت اصول انسانی در رفتار با گروگان‌ها تأکید کرد. به دستور ایشان، زنان، سیاه‌پوستان و کارکنان غیرآمریکایی سفارت که نقشی در سیاست‌های استعماری نداشتند، آزاد شدند.
آزادی سیاه‌پوستان، تصمیمی بود که فراتر از یک اقدام انسانی، پیامی سیاسی نیز در خود داشت. در سال‌های پایانی دهه ۱۹۷۰، تبعیض نژادی در آمریکا هنوز زخمی باز بر پیکر جامعه سیاه‌پوست بود. با وجود دستاورد‌های جنبش حقوق مدنی، بسیاری از سیاه‌پوستان همچنان از فقر، نابرابری و خشونت رنج می‌بردند. در چنین شرایطی، برخورد انسانی انقلاب اسلامی با آنان، نوعی همبستگی با مظلومان جهان تلقی شد.
روزنامه اخبار ایران در شماره ۱۴۱ خود گزارش داد که سه تن از گروگان‌های آزادشده «کتی گروس»، منشی ۲۲ ساله، و دو گروهبان سیاه‌پوست نیروی دریایی آمریکا، «لیدل میپل» و «ویلیام کوارلز» در برابر بیش از دویست خبرنگار داخلی و خارجی حاضر شدند و از تجربه خود سخن گفتند.
در این نشست خبری، کوارلز، گروهبان سیاه‌پوست، در پاسخ به پرسشی درباره تسخیر لانه جاسوسی گفت: «ایرانیان می‌گویند اینجا سفارت نیست، جاسوسخانه است. مردم ایران در جهت عقیده‌شان عمل می‌کنند و می‌دانند چه می‌کنند.» وی افزود که در مدت گروگان‌بودنش، با دانشجویان درباره سیاست آمریکا گفت‌و‌گو کرده و دریافته است که «هر جریان دو وجه دارد و تبلیغات آمریکا تنها یک سوی ماجرا را نشان می‌داد». کوارلز تأکید کرد: «وقتی به وطن بازگردم، از حقایقی که دیده‌ام برای هم‌وطنانم خواهم گفت.»
کتی گروس نیز گفت که هیچ‌گاه سلامت گروگان‌ها در خطر نبوده و «با ما بسیار خوشرفتاری شده است». او ضمن تأکید بر حق هر کشوری در جلوگیری از دخالت بیگانگان، وعده داد که «وقتی به آمریکا بازگردم، حقایق را بازگو خواهم کرد.»
آزادشدگان در پاسخ به خبرنگاران خارجی تصریح کردند که هیچ‌گونه اجباری در مصاحبه یا امضای طومار علیه دولت آمریکا وجود نداشته است. کوارلز در پایان سخنانش گفت: «پیام من برای سیاه‌پوستان جهان این است که انقلاب ایران نمونه‌ای برای همه مظلومان دنیاست. سیاه‌پوستان باید علیه ظالمین قیام کنند، همان‌طور که ملت ایران کرد.»