چندي پيش دونالد ترامپ در سفر به ژاپن گفت: «ايران با همين رهبران موقعيت تبديل شدن به كشوري بزرگ را دارد. مي‌خواهم به صراحت بگويم كه ما به دنبال تغيير رژيم نيستيم. ما به دنبال جلوگيري از تسليحات هسته‌اي هستيم.»
اين صحبت‌ها در حالي گفته شد كه ترامپ بارها و به صراحت از تصميم دولت آمريكا براي تغيير حكومت در ايران سخن گفته بود و آمريكايي‌ها حتي براي اين كار برنامه‌ريزي هم كرده بودند. براي نمونه، ترامپ تابستان گذشته را تابستان داغ براي جمهوري اسلامي نامگذاري كرده بود و سياستمداران آمريكايي به صراحت گفته بودند جمهوري اسلامي چهل سالگي‌اش را نخواهد ديد؛ اما حالا مدتي است ترامپ و دوستانش با يك تغيير لحن اعلام مي‌كنند به دنبال تغيير رژيم در ايران نيستند و اتفاقاً حاضرند كاري كنند كه ايران با همين وضعيت موجود و رهبران كنوني به كشوري بزرگ تبديل شود. سخنان ترامپ در چند روز گذشته به يكي از سوژه‌هاي چالشي در فضاي رسانه‌اي كشورهاي مختلف تبديل شد؛ اما يكي از مهم‌ترين واكنش‌ها به اين سخنان رئيسجمهور ايالات متحده آمريكا، موضع‌گيري رهبر معظم انقلاب در سخنراني‌شان به مناسبت سالگرد رحلت امام خميني(ره) بود.
شرط مهم رهبر معظم انقلاب
رهبر معظم انقلاب به سخنان ترامپ اين‌گونه واكنش نشان دادند: «همين رنديِ اخيرِ اين رئيسجمهور محترم آمريكا كه اخيراً اظهار كرده «ايران با همين رهبران كنوني هم مي‌تواند به پيشرفت‌هاي بزرگي برسد!» البتّه اين حرف درست است؛ اگر رهبران كنوني ايران، مسئولان كنوني ايران، دامن همّت به كمر بزنند، آستين‌ها را بالا بزنند، شب و روز نداشته باشند، مجاهدت كنند، هم‌زباني كنند، هم‌دلي كنند، به نحو مناسب و شايسته‌اي از امكانات مردم استفاده كنند، قطعاً پيشرفت‌هاي بيشتري نصيب خواهد شد؛ در اين شكّي نيست امّا شرطش اين است كه آمريكايي‌ها نزديك نيايند؛ شرط پيشرفت اين است كه آمريكايي‌ها نزديك نشوند... هر جا آمريكايي‌ها پا گذاشتند، يا جنگ شد، يا برادركشي شد، يا فتنه شد، يا استثمار شد، يا استعمار شد، يا تحقير شد؛ قدم آمريكايي‌ها قدم نامباركي است.»
همين بخش كوتاه از صحبت‌هاي رهبر معظم انقلاب حاوي پيام‌هاي مهمي بود. چه براي آنان كه در داخل مسئوليت‌هاي مختلفي برعهده دارند و چه براي آنها كه در خارج از كشور چشم‌شان به ايران است تا ببينند در برابر تهديد و تطميع دشمنان چه حركتي را انجام خواهند داد.
اولين نكته تأييد بخش اول صحبت‌هاي ترامپ است، آنجايي كه گفته است: «ايران با همين رهبران كنوني هم مي‌تواند به پيشرفت‌هاي بزرگي برسد.» اما رهبر معظم انقلاب آن بخش ديگر را كه ترامپ مي‌خواهد پيشرفت ايران را منوط به رابطه يا حداقل مذاكره با آمريكا كند، تصحيح مي‌كنند. معظم‌له در اين باره همانند هميشه عقيده‌اي به جز كار، تلاش و اتكا به توان داخلي ندارند و معتقدند اين پيشرفت در صورتي حاصل مي‌شود كه مسئولان كنوني كار و تلاش را آغاز كنند.
توصيه به كار و تلاش
با يك بررسي سر انگشتي مي‌توان متوجه شد در طول 30 ساله رهبري امام خامنه‌اي، سابقه نداشته است دولتي را تا اين حد به كار و تلاش سفارش كنند. حالت عجيب اين اتفاق آنجاست كه اين سفارش‌هاي پي در پي در حالي اتفاق مي‌افتد كه كار و تلاش و حل مشكلات مردم و توجه به معيشت مردم و كنترل اقتصاد و سامان دادن به آن از وظايف قانوني دولت‌هاست.
نكته بعدي كه در اين جملات مي‌توان ديد، تكميل‌كننده نكته قبلي است. به اين معنا كه بايد بدانيم هرگاه به آمريكا و به طور كلي دنياي غرب اجازه داديم نزديك بيايد يا آن را جزء مؤلفه‌هاي پيشرفت‌مان حساب كرديم، دچار خسران شده‌ايم. براي نمونه در جريان مذاكره پيشين جمهوري اسلامي با تروئيكاي اروپايي كه همه مي‌دانستند آمريكا پشت اين مذاكرات حضور دارد، زماني كه ما تعليق غني‌سازي را پذيرفتيم و براي مدتي صنعت هسته‌اي را در كشور تعطيل كرديم، همين موضوع سبب شد كشور به مدت چند سال در اين صنعت عقب بماند.
گاهي هم حضور آمريكايي‌ها در يك قضيه سبب مي‌شود كساني كه اهداف شومي در سر دارند، در اين باره گستاخ‌تر عمل كنند. نمونه آن را در فتنه 88 مي‌بينيم. شايد اگر آمريكا از فتنه‌گران آنچنان حمايت نمي‌كرد، دنباله‌هاي داخلي او نيز نمي‌توانستند هشت ماه كشور را درگير آشوب كنند. در واقع فتنه‌گران و آمريكايي‌ها هر دو دچار يك اشتباه محاسباتي درباره ايران شدند؛ ولي در خلال همين فتنه‌انگيزي‌ها به كشور آسيب زدند.
حالا هم كه ما تجربه مهمي چون برجام را پشت سر گذاشته‌ايم و نقض عهد آمريكايي‌ها درباره معاهدات‌شان را شاهد بوده‌ايم، اميد بستن به آمريكا و حضور مجدد پاي ميز مذاكره ديوانگي محض است. اين نكته را از آن جهت يادآور مي‌شويم كه هر چند امام خامنه‌اي بارها و در سخنراني‌هاي گوناگون در مقابل مذاكره مجدد با آمريكا ايستاده و آن را ناممكن خوانده‌اند؛ اما به نظر مي‌رسد عده‌اي با همه پيمان‌شكني‌ها از سوي آمريكا و البته همكاري اروپايي‌ها با اين كشور هنوز هم به حرف‌هاي ترامپ اميد بسته‌اند و حل مشكلات را پاي ميز مذاكره با آمريكا مي‌جويند.
مذاكره بهانه است
ترامپ البته همان‌طور كه رهبر فرزانه انقلاب اشاره كردند، مرد رند و به اصطلاح زرنگ سياسي است. او حتي براي آنكه ايران را پاي ميز مذاكره بكشاند و مسئولان ما را تطميع كند، گفته حاضر است جان بولتون را كه به دشمني با ملت ايران شهره است، كنار بگذارد تا حُسن نيت خود را به اثبات برساند. اين تلاش ترامپ تنها يك دليل دارد و آن هم اينكه او در حالي كه دارد به پايان دولتش نزديك مي‌شود و نتوانسته است كار خيلي مهمي در قد و قامت رئيسجمهور آمريكا انجام دهد، به كشاندن ايران پاي ميز مذاكره اميد بسته است. ترامپ بيش از آنكه بتواند يك سياستمدار باشد، يك تاجر است؛ كسي كه آموخته است به هر شكل ممكن چيزي را كه مي‌خواهد به دست آورد حتي اگر مجبور باشد به حيله و نيرنگ براي تطميع طرف مقابلش متوسل شود.
نكته ديگري كه رهبر معظم انقلاب به خوبي بر آن تأكيد كردند، اين است كه مقاومت و ايستادگي ملت ايران در برابر اين حجم فشار از سوي دشمنان به خوبي جواب داده و ترامپ فهميده است كه هر چه فشارها بر اين ملت بيشتر شود، نتيجه عكس خواهد داد. كسي كه تا كنون جز به زبان تهديد سخن نمي‌گفت؛ حالا به يكباره در يك تغيير روش مشهود به تطميع مردم و مسئولان ايراني روي مي‌آورد و اين بار مي‌خواهد تا از اين راه به شكستن مقاومت مردم دست ببرد.
اما نكته اساسي آنجاست كه قصد ترامپ از مذاكره تنها نمايش مذاكره است. نمايشي كه يك بار در مقابل كره شمالي شاهد بوديم؛ اما ترامپ حتي به قولي كه خود به كره‌اي‌ها داده بود، وفا نكرد؛ طوري كه جان بولتون، مشاور امنيت ملي كاخ سفيد مدتي پيش به شبكه «فاكس نيوز» گفته بود دولت ترامپ به وعده پرداخت 2 ميليون دلار در ازاي آزادي «اوتو وارمبير» دانشجوي زنداني آمريكايي از كره شمالي عمل نكرد.
تمركز بر مسئله اقتصاد
اما نكته ديگري كه رهبر حكيم انقلاب در كنار توصيه براي نزديك نشدن آمريكايي‌ها به كشور ما، به مسئولان و مديران اجرايي كشور گوشزد مي‌كنند، آن است كه روي مسئله اصلي كشور تمركز كنند. ايشان مي‌گويند: «يك توصيه هم به مسئولين محترم كشور مي‌كنم: تمركز بر مسئله اصلي. در هر برهه‌اي يك مسئله اصلي در كشور هست كه بايد بر آن تمركز كرد... امروز مسئله اصلي و نقد، مسئله «اقتصاد» است.»
تمركز همه دستگاه‌ها از دستگاه‌هاي دولتي گرفته تا مجلس و قوه قضائيه بر مسئله اقتصاد نه تنها مشكلات اقتصادي و معيشتي كشور را حل مي‌كند؛ بلكه باعث پيشرفت كشور نيز مي‌شود. در واقع رهبر معظم انقلاب پس از آنكه اعلام مي‌كنند براي پيشرفت كشور نبايد به آمريكايي‌ها دلبسته و وابسته بود، راه‌حل خود را نيز براي وقوع پيشرفت واقعي ارائه مي‌كنند. معناي تمركز كردن بر مسائل اقتصادي اين است كه مسئولان كشور همه مسائل حاشيه‌اي را كنار گذاشته و تنها هم و غم‌شان را روي مسئله اقتصاد بگذارند. اينكه هر روز يك مديري حرفي را در جايي بزند و حاشيه ايجاد كند تا در سر و صداهاي ايجاد شده از زير مسائل مهم كشور فرار كند، پرداختن به مسائل غير ضروري است.
همان‌گونه كه مديريت و اجراي صحيح سياست‌هاي اقتصادي وظيفه اصلي دولت براي برون‌رفت مشكلات اقتصادي و معيشتي در كشور است، مطالبه صحيح و بجا نيز از وظايف مردم و رسانه‌هاست تا دولت را ترغيب كنند در مسير درست حركت كند.