چندي پيش نفت‌كش جمهوري اسلامي را پليس جبل‌الطارق با دستور دولت انگليس در آب‌هاي آزاد متوقف كرد. اقدامي كه واكنش‌هاي بسياري را در پي داشت و مهم‌ترين آنها واكنش رهبر معظم انقلاب اسلامي بود. ايشان در اين باره فرمودند: «ان‌شاءالله عناصر مؤمن در جمهوري اسلامي اين كار انگليس خبيث را بي‌جواب نمي‌گذارند و در فرصت خود و جاي خود پاسخ خواهند داد.»
پس از گذشت كمتر از سه روز از اين صحبت رهبر فرزانه انقلاب، سپاه كشتي انگليسي را به دليل رعايت نكردن مقررات و ارتكاب تخلفاتي، مانند تخطي از اصول دريانوردي و آلودگي زيست‌محيطي دريا و ايجاد خطر براي ديگر شناورها توقيف كرد. حركت مقتدرانه‌اي كه موجب شد توجه همه محافل سياسي، شبكه‌هاي اجتماعي و خبرگزاري‌هاي بين‌المللي را به خود معطوف كند.
در اين بين، اين اتفاق بيش از همه مورد توجه رسانه‌هاي عرب‌زبان منطقه قرار گرفت و بسياري از اين رسانه‌ها به صورت ويژه اين موضوع را به مثابه اقدام تقابلي جمهوري اسلامي با روباه پير بررسي كردند.
بازتاب در رسانه‌هاي عربي
روزنامه «البناء» يكي از رسانه‌هاي عرب‌زبان بود كه به اين حادثه واكنش نشان داد. اين روزنامه در مطلبي با عنوان «ايران قوانين درگيري و معادلات بازدارندگي تأثيرگذار را به كرسي مي‌نشاند»، نوشت: «ايران در پرتو انقلاب اسلامي خود، ديدگاه استقلال عملي به پشتوانه اقتدار را در پيش گرفت.»
در همين باره روزنامه «الاخبار» لبنان نوشت: «سپاه پاسداران ايران تهديدات خود را عملي ساخت و يك نفت‌كش انگليسي را توقيف كرد.» الاخبار در ادامه با اشاره به ماجراي توقف نفت‌كش ايران در جبل‌الطارق خاطرنشان كرد، ايران به اين واسطه نشان داد دست بالا را در خليج‌فارس دارد.
«اليوم السابع» نيز يكي از رسانه‌هايي بود كه تحولات خليج‌فارس را پوشش داد. اين وبگاه ضمن انتشار كليپ ويدئويي منتشر شده از سوي نيروي دريايي سپاه، به نقل از مسئولان ايراني نوشته است، يك ناو انگليسي تلاش داشت مانع از توقيف اين نفت‌كش شود؛ اما نظاميان ايران به وظيفه خود عمل كرده و آن را متوقف كردند.
«العربيه» وابسته به عربستان سعودي سعي در القاي افزايش بي‌سابقه تنش‌ها بين ايران و غرب داشت و در گزارشي نوشت: «معاون وزير دفاع آمريكا تأكيد كرده است به ايران اجازه متوقف ساختن دريانوردي بين‌المللي را نمي‌دهيم.»
به گزارش «اسپوتنيك» عادل الجبير، وزير مشاور دولت سعودي در امور خارجه در واكنش به توقيف نفت‌كش انگليسي از سوي ايران، در حساب كاربري خود در توئيتر اظهار داشت: «هرگونه حمله عليه آزادي دريانوردي نقض قوانين بين‌المللي است. ايران بايد درك كند كه اقداماتش در رهگيري كشتي‌ها، از جمله آخرين مورد در زمينه كشتي‌هاي انگليسي كاملاً غير قابل پذيرش است.»
موضع متفاوت كاربران
در اين ميان نكته جالب‌تر اختلاف نظر فاحش بين برخي رسانه‌هاي عرب‌زبان و كاربران عرب‌زباني بود كه نسبت به اين اتفاق واكنش نشان دادند.
يكي از اين واكنش‌ها كه بازتاب زيادي داشت، واكنش «نديم قطيش» مجري لبناني شيعه بود كه به شدت ضد ايران و حزب‌الله بوده و همواره در خط جريان المستقبل و همسو با عربستان و آمريكا بوده است. او در توئيترش نوشت: «آنچه ايران انجام داد شجاعتي بي‌سابقه و روحيه مبارزه‌طلبي قابل تأمل است؛ هرچند نظرات پيشين من در برنامه‌هاي قبل متفاوت بود. ايران بر اساس اين قاعده رفتار كرد كه غرب ترسو است و دموكراسي‌ها در مقابل جنگ، پوشالين هستند. [آيت‌الله] خامنه‌اي امتيازهاي بسيار بسيار ارزشمندي در بازي مقابل ترامپ كسب كرد.»
اين جملات نشان مي‌دهد حتي افرادي هم كه با رويه جمهوري اسلامي موافق نبوده‌اند، حالا كه اقتدار آن را مشاهده كرده‌اند، متوجه شده‌اند كه اين نظام هيمنه پوشالي غرب را در عمل فرو ريخته است.
يك كاربر عرب‌زبان در پاسخ به متهم كردن ايران به رعايت نكردن قوانين بين‌المللي كه برخي سران عربي و اروپايي و رسانه‌هاي‌شان مطرح مي‌كنند، نوشت: «مگر زماني كه شما نفت‌كش ايراني را در تنگه جبل‌الطارق توقيف كرديد، به قوانين بين‌المللي پايبند بوديد؟ شما جز زبان زور هيچ چيز نمي‌فهميد.»
اما در اين بين شاهد هستيم كاربران عرب‌زبان آن گونه كه سياسيون و رسانه‌هاي‌شان مي‌خواهند، به وقايع نگاه نمي‌كنند. كاربران عرب‌زبان گاهي با نگاه عميق خود رد پاي آمريكا و اروپا را در تحولات منطقه‌اي مي‌بينند. هر چند رسانه‌هاي عربي به دنبال متهم كردن جمهوري اسلامي ايران هستند؛ اما كاربران عربي در فضاي مجازي نظرات خود را اين‌گونه بيان مي‌كنند: «معماي متهم كردن ايران در حوادث مربوط به منطقه و تأسيسات عربستان اين است كه آنها مي‌خواهند كشورهاي عربي را به سمت جنگ و درگيري با ايران سوق دهند.»
يك كاربر ديگر نيز نوشت: «اروپا تلاش داشت نقش يك پليس خوب را در قبال توافق هسته‌اي ايران بازي كند تا آنكه نفت‌كش ايراني در تنگه جبل‌الطارق حضور يافت و اين يك حركت هوشمندانه در صفحه شطرنج بود. اروپا محاصره شد و با ماهيت واقعي خود رفتار كرده و نشان داد كه يك پليس فريبكار و بد است.» اين كاربر عرب‌زبان معتقد است، توقيف نفت‌كش ايراني به دست پليس انگليس سبب شد تا چهره اروپايي‌ها از پشت نقاب بيرون افتد و اين براي جمهوري اسلامي يك امتياز است كه انگليسي‌ها نفت‌كشش را در دريا توقيف كرده‌اند.
اما در توئيت‌گردي‌هاي‌مان مي‌بينيم عده‌اي هم هستند كه در نقطه مقابل اين تفكر قرار دارند؛ يعني ايران را دشمن خود مي‌دانند و از اينكه انگليسي‌ها نتوانسته‌اند هيچ واكنشي به توقيف كشتي‌شان نشان بدهند، بسيار خشمگين هستند. يكي از كاربران سعودي ضمن انتشار عكسي از ملكه انگليس در توئيتر خود نوشت: «ايران نفت‌كش انگليسي را در تنگه هرمز توقيف كرد؛ در حالي كه انگليس و ملكه‌اش ساكت ماندند.»
منشأ اين خشم سعودي‌ها از آنجايي است كه به خوبي مي‌دانند حاكمان‌شان توان مقابله با جمهوري اسلامي را ندارند؛ اما از آنجايي كه كشورشان براي اروپا و آمريكا نقش گاو شيرده را بازي مي‌كند، انتظار دارند در ازاي پول‌هاي هنگفتي كه از آنها گرفته مي‌شود، به دشمني‌هاي‌شان نيز پاسخ داده شود.
سرخوردگي از حاكمان عرب
اين تنها بخشي از واكنش‌هايي است كه رسانه‌هاي عربي و كاربران به اتفاقات اخير منطقه‌اي و به ويژه به توقيف كشتي انگليسي از سوي سپاه نشان داده‌اند. از همين بخش كوچكي كه در اين گزارش آمده، به راحتي مي‌توان متوجه شد كه اعراب در مقابل قضاياي ايران به دو دسته كلي تقسيم مي‌شوند؛ يك دسته كوچك‌تر، عمدتاً كساني هستند كه به حاكمان عربي منطقه وصل هستند، همواره موضع دشمني با جمهوري اسلامي و ملت ايران را حفظ كرده و بر طبل دشمني بيشتر مي‌كوبند؛ اما دسته بزرگ‌تري هم وجود دارد و آن متشكل از افرادي است كه هژموني جمهوري اسلامي را در منطقه پذيرفته‌اند و خود را در جبهه مقاومت تعريف مي‌كنند. اين افراد بر خلاف آنچه حاكمان‌شان در پيش گرفته‌اند و بر آن پاي مي‌فشرند، ميانديشند و واكنش‌هايي كه نشان مي‌دهند، از همين جنس است.
اما يك دليل عمده را مي‌توان براي چنين واكنش‌هايي متصور شد. سرخوردگي مردم عرب‌زبان حوزه خليج‌فارس از سياست‌هاي دولت‌هاي‌شان در قبال آمريكا و انگليس كه سبب شده است جمهوري اسلامي را به عنوان نماد مقاومت تعريف كنند و رؤياي داشتن چنين دولت مقتدري را در سر بپرورانند. اين اتفاق ناشي از آن است كه حاكمان كشورهاي عربي هيچ اعتقادي به توان خود و مردم‌شان ندارند و حتي براي تأمين امنيت‌شان دست به دامن دولت‌هاي اروپايي و آمريكايي شده‌اند. همين موضوع سبب شده است اين كشورها افزون بر آنكه همواره مورد سوءاستفاده دولت‌هاي غربي هستند، مورد تمسخر آنان نيز قرار بگيرند كه اين اتفاق براي مردم اين كشورها چندان خوشايند نيست.