انقلاب اسلامي با بهره‌گيري از دين اسلام و آموزه‌هاي ديني همواره توانسته است به منزله الگويي موفق، مؤثر و كارآمد براي همه جوامع و به ويژه نهضت‌هاي آزادي‌خواه اسلامي مطرح باشد.
«استكبارستيزي» يكي از مهم‌ترين ارزش‌ها، آرمان‌ها، اهداف و سياست‌هاي انقلاب اسلامي و نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران است.
زنده نگه داشتن روحيه ظلم‌ستيزي، استكبارستيزي و در مقابل، مظلوم‌ياوري از مهم‌ترين ضرورت‌هاي جوامع اسلامي و نهضت‌هاي آزادي‌بخش اسلامي براي مواجهه، مقابله و شكست نقشه‌ها، اهداف و سياست‌هاي جبهه استكبار جهاني به سركردگي آمريكا و هم‌پيمانانش(انگليس، رژيم جعلي صهيونيستي، حكام مرتجع آل سعود، آل خليفه و...) است.
از آنجا كه بصيرت، دشمن‌شناسي و مقاومت همه‌جانبه در برابر دشمنان و زياده‌خواهان امري فطري، عقلاني و راهبردي است، مي‌توان گفت يكي از مهم‌ترين زمينه‌هاي تقابل و شكست مستكبران جهاني، بيداري(بصيرت، دشمن‌شناسي و...) مسلمانان نسبت به دشمن، اقدامات و ابزارهاي دشمن است.
در همين راستا، مي‌توان گفت بيداري اسلامي يكي از مهم‌ترين و مبارك‌ترين اقداماتي به شمار مي‌آيد كه با الگوگيري از انقلاب اسلامي به وقوع پيوسته و در واقع، انقلاب اسلامي الهام‌بخش جوامع در اين زمينه بوده است.
اگرچه گروهي از صاحب‌نظران زمينه‌هاي پيدايش بيداري اسلامي در دهه‌هاي اخير در جهان اسلام را عوامل بيروني، چون نارضايتي مسلمانان از سلطه و تهاجم فرهنگ غرب بر جهان اسلام مي‌دانند و گروهي نيز علت آن را دروني دانسته و ظهور اسلام‌گرايي را معلول بحران‌هاي داخلي كشورهاي اسلامي، از قبيل حكومت‌هاي غيرمردمي و وابسته بر‌مي‌شمرند؛ اما بيداري اسلامي تلفيقي از علل دروني و بيروني است كه امت اسلامي را به تحرك واداشته است.
تحولات كنوني در جهان اسلام متأثر از احياي هويت مسلمانان است كه امت اسلامي را وارد امواج بيداري كرده و اقدامات دشمنان عليه مسلمانان در عرصه‌هاي گوناگون را بي‌تأثير كرده است.
اين وضعيت جديد زمينه‌هاي لازم را براي تبديل بخش مركزي جهان اسلام به كانون قدرت مسلمانان بر مبناي ارزش‌هاي اصيل و هويت اسلامي فراهم كرده است.
هويت‌يابي و قدرت‌يابي مسلمانان كه زمينه‌اي براي عزت و سربلندي امت اسلامي است، سبب شده تا دشمنان با تمركز بر تنش‌هاي قومي‌ـ مذهبي و ايجاد تفرقه و اختلاف در بين مسلمانان و گسترش امواج اسلام‌ستيزي به بهانه مقابله با تروريسم به جنگ مسلمانان بيايند و متأسفانه جريان‌هاي افراطي و تندرو با ارائه چهره‌اي خشن و زشت از اسلام به عنوان ابزار اصلي دشمنان نسبت به خطرات و تهديدات مورد نظر آنها عمل مي‌كنند. اما در ميان همه اين كنش‌هاي دشمن‌‌ساخته فريضه حج قرار داده شده تا فرصتي براي مقابله با اين حجم تفرقه‌افكني باشد. جهان اسلام اين واقعيت تلخ را در جوامع اسلامي مشاهده مي‌كند كه برخي گروه‌هاي افراطي و خشونت‌گراي سلفي با ترويج اختلافات داخلي و كشتار برادران ديني بهانه‌هاي لازم را در اختيار دشمنان اسلام قرار مي‌دهند تا آنها بتوانند با هويت‌يابي و قدرت‌يابي مسلمانان و عزت و سربلندي آنان مقابله كنند.
جريان‌هاي افراطي و تكفيري با اقدامات خشونت‌آميز خود زمينه‌سازي كرده‌اند تا سطح جديدي از ائتلاف بين آمريكا و دولت‌هاي غير مردمي، چون عربستان، اردن، امارات و... شكل بگيرد و تداوم اين ائتلاف مي‌تواند مسلمانان منطقه را با خطرها و تهديدهاي جديدي روبه‌رو كند. آمريكايي‌ها با بهره‌گيري از اين ائتلاف تلاش مي‌كنند سطح جديدي از تعارض و رويارويي راهبردي با جبهه مقاومت با محوريت ايران اسلامي به وجود آورند. هدف اصلي آمريكا از پيگيري اين فرايند پيچيده و خطرناك كاهش قدرت جبهه مقاومت و حمايت مؤثر از دولت‌هاي غير مردمي با تكيه بر انديشه وهابي‌گري و سلفيت تكفيري است.
با وجود پيروزي‌هاي مردمي در تونس، مصر، يمن و پيشرفت‌هايي در ديگر كشورها دشمنان بيداري اسلامي با توطئه‌هاي پيچيده دست به كار شدند تا ـ از سقوط حكام وابسته جلوگيري كنند، ـ با حفظ دولت‌هاي وابسته به خود خسارت‌هاي خود را به حداقل برسانند و ـ جريان‌هاي تكفيري را جايگزين حركت‌هاي مردمي كنند؛ در نتيجه اگرچه با صف‌آرايي استكبار عليه بيداري اسلامي و ناشي‌گري برخي از وارثان بيداري اسلامي در جوامع اسلامي در يمن مشكلاتي ايجاد شد و در مصر نظامي‌ها سكان اداره كشور را با همان تركيب نظام قبلي به دست گرفتند و سوريه نيز درجريان بدلي مورد تاخت و تاز گروه‌هاي تكفيري قرار گرفت؛ اما واقعيت اين است كه بيداري اسلامي حركتي ريشه‌دار، مردمي و با هويت اسلامي است و جريان‌هاي انحرافي جايگزين بي‌ريشه و فناپذير هستند.
دشمنان بيداري اسلامي با تمركز بر ايجاد اختلاف بين انقلابيون، ارائه و ترويج الگوي اسلام افراطي و تكفيري، به حاشيه راندن جريان‌هاي اصيل مردمي، تشكيل جبهه رسانه‌اي و اجراي عمليات رواني عليه اسلام‌گراها، وارونه نشان دادن واقعيت‌هاي حاكم بر جوامع اسلامي، دامن زدن به هرج و مرج و ناامني، ايجاد شكاف و جدايي بين انقلاب‌هاي منطقه با جمهوري اسلامي، يكي دانستن شكست اخواني‌ها در مصر با شكست بيداري اسلامي، تقويت و تشديد هم‌پيماني آمريكا، عربستان و رژيم صهيونيستي و... به دنبال تضعيف و شكست خيزش‌هاي مردمي‌ـ اسلامي هستند.
بر أساس اين، مراسم حج با حضور جمع بسيار انبوهي از نمايندگان جهان اسلام و مردم مسلمان جهان كه جمعي از آنها نخبگان جهان اسلام هستند، مي‌تواند فرصت مطلوبي براي تبيين چهره به چهره مسائل باشد كه در اين فرصت عظيم مي‌توان بر موارد زير از بيداري اسلامي تأكيد كرد:
1ـ تبيين و تشريح دائمي اصول حاكم بر بيداري اسلامي (مردمي بودن، ضد استبدادي و ضد استكباري و ضد رژيم صهيونيستي بودن خيزش‌هاي اسلامي)؛
2ـ تبيين ضرورت حفظ و ايجاد و يكپارچگي، همرأيي و همگرايي گروه‌هاي انقلابي و تلاش روشنگرانه در اين راستا؛
3ـ تقويت اميد به آينده انقلابيون در سطوح گوناگون؛
4ـ تأكيد بر ضرورت حفظ مصالح و مقدسات امت اسلامي در جريان بيداري اسلامي و اجتناب از تحجر و تعصبات جاهلانه؛
5ـ افشاي مستمر توطئه‌هاي استكبار جهاني نسبت به بيداري اسلامي؛
6ـ تبيين ضرورت پيگيري مستمر اهداف بيداري اسلامي؛
7ـ تحليل واقع‌بينانه و صحيح تحولات براي در صحنه نگه داشتن آگاهانه و هوشيارانه مردم در عرصه بيداري اسلامي؛
8ـ پرهيز دادن جريان‌هاي مختلف مردمي از خودمحوري و تكروي و توجه به ضرورت تعامل و همبستگي با ديگران؛
9ـ تبيين آموزه‌ها و تجربيات انقلاب اسلامي به منظور بهره‌گيري حركت‌هاي مردمي از اين آموزه‌ها و تجربيات موفق؛
10ـ تبيين و ترويج ابعاد فرهنگ مقاومت در مقابل استبداد و استكبار؛
11ـ شبهه‌زدايي و رفع ابهام از روند بيداري اسلامي.
در يك جمع‌بندي كلي مي‌توان گفت، در دوران كنوني و با توجه به افزايش حجم توطئه‌ها، جنايات و... جبهه استكبار جهاني عليه جوامع اسلامي و امت اسلامي، ادامه روند بيداري اسلامي يكي از مهم‌ترين ضرورت‌هاي اجتناب‌ناپذير جهان اسلام است.
در همين راستا بر امت اسلامي است تا با حفظ وحدت و همگرايي و همچنين بصيرت و دشمن‌شناسي، نقشه‌هاي دشمنان و زياده‌خواهان را نقش بر آب كنند و بر نخبگان و صاحب‌نظران است تا با نظرات خبرگي و كارشناسي و ارائه راهبردها، راهكارها و... در حوزه استمرار و تقويت بيداري اسلامي، زمينه عزت و اقتدار بيش از پيش اسلام و امت اسلامي را هموار كنند. حج و اجتماع عظيم امت اسلامي خود بستر مهم و مناسبي براي اين منظور است كه مي‌تواند همچون يك رسانه عمل كرده و آگاهي‌بخشي و بصيرت را كه بخش مهمي از فريضه عبادي‌ـ سياسي حج ابراهيمي است، محقق كند.