عملیات ادلب وارد ابعاد تازهای در حوزه میدانی شده و ارتش سوریه توانسته است تاکنون مناطق مهمی را آزاد کند. این استان در سال 1394 و با تبانی کشور ترکیه به اشغال تروریستهای جبهه النصره درآمد و اکنون محل تجمع تروریستهای گوناگون با گرایشهای متفاوت است. شاید یکی از دلایلی که انجام عملیات را در این استان سهلالوصول کرده، همین نبود یکپارچگی در میان تروریستها و انشقاق به وجود آمده میان آنها به دلیل مسائل فکری است.
در ابعاد میدانی وضعیت موجود به علت مسائلی همچون شرایط جغرافیایی، حمایتهای سیاسی از این گروهها و دخالت بازیگران حامی آنها پیچیدگیهای گوناگونی داشته است. صرف نظر از ابعاد میدانی عملیات، باید به دنبال این روند بود که با آزادسازی ادلب چه عوامل و مسائلی در آینده برای سوریه متصور است؟ و هدف اصلی و اعلانی سوریه از آزادسازی این استان چیست؟
در پاسخ به پرسش اول باید به چند نکته توجه کرد:
۱- با آزادسازی ادلب آخرین مقر تروریستها به عنوان تهدید بالقوه و بالفعل در کشور سوریه از بین خواهد رفت. رفع تهدید به بازدارندگی ارتش سوریه در برابر تجاوز بازیگران خارجی در جهت دستاندازی به حاکمیت این کشور منجر میشود. پس در وهله اول آزادسازی ادلب به منزله افزایش بازدارندگی ارتش سوریه در ابعاد خارجی است.
۲- وضعیت منطقهای اکنون براساس رویکرد موازنه تهدید قرار گرفته است که بازیگران در آن یکدیگر را تهدید میکنند؛ یعنی شرایط منطقهای از حالت موازنه قوای تعدیل شده به صورت موازنه تهدیدی در آمده است. در بحث ادلب اکنون تروریستها و بازیگران خارجی همواره دولت قانونی سوریه را تهدید میکنند و در برابر این تهدیدات ارتش سوریه برای نشان دادن قدرتش تهدید خود را از حالت بالقوه به بالفعل تبدیل کرده است. پس در نگاه کلی میتوان این گونه عنوان کرد که آزادسازی ادلب موازنه را از حالت تهدید به موازنه قوا به نفع دولت سوریه تبدیل خواهد کرد و فرض تهدید برای این کشور در ابعاد داخلی و خارجی از بین خواهد رفت.
در پاسخ به پرسش دوم باید گفت در راستای موازنهسازی ارتش سوریه در سطح منطقهای، این کشور با آزادسازی ادلب به دنبال «مهار ترکیه» و «خروج این کشور از مناطق شمالی» است. ارتش سوریه به این جمعبندی رسیده که چنانچه در برابر حملات و زیادهخواهیهای ارتش ترکیه ایستادگی نکند، این کشور در آینده خطوط قرمز بیشتری را نقض خواهد کرد. بنابراین باید سیاست مهار این کشور را دنبال کرد. در این راستا؛ در مرحله نخست و براساس سیاست مهار باید تروریستهای مورد حمایت ترکیه از بین بروند. در مرحله دوم باید براساس بازدارندگی موجود که با از بین رفتن تروریستها انجام شده، سیاست موازنه تهدید انجام بگیرد؛ یعنی این پیام القا شود که چنانچه ارتش ترکیه از مناطق اشغالی خارج نشود، اقدامات عملی علیه آن صورت خواهد گرفت.
از دیگر اهداف اعلانی مقابله با تهدیدهای خارجی از سوی بازیگرانی همچون آمریکاست. واشنگتن نشان داده است، برای حمایت از تروریستها و شکست نخوردن آنها در سوریه اقدامات ایذایی خاصی انجام خواهد داد. همچنان که طی سالهای گذشته در حمایت از آنها حملات متعددی را علیه ارتش سوریه انجام داده است.
در مجموع میتوان این گونه عنوان کرد، عملیات ادلب در مرحله اول تهدیدهای داخلی و در مرحله دوم تهدیدهای خارجی علیه دولت سوریه را از بین خواهد برد. با آزادسازی این شهر امنیت کلی به سوریه و به ویژه استانهای همجوار، از جمله حلب به منزله قلب اقتصادی سوریه باز خواهد گشت و این میتواند پیشران اقتصادی دولت سوریه در جهت اقدامات برای آینده باشد.