یکی از ویژگیهای جامعه ایران از گذشتههای دور دینداری و اخلاقمداری مبتنی بر آن بوده است. در طول چند دهه گذشته و پس از آنکه دشمنان متوجه شدند با مردم دیندار نمیتوانند مقابله کنند، تمام تلاش خود را به کار بستند تا در دینداری مردم خلل ایجاد کنند.
قطعا چنین برنامهای را نمیشد روی نسلی که مسیر زندگی خود را یافته است، اجرایی کرد؛ پس لاجرم به سراغ نسل جوان جامعه رفتند و کوهی از شبهات را بر سر آنان آوار کردند. در بسیاری از موارد تلاش کردند دین اسلام را یک دین عقبافتاده معرفی کنند؛ دینی را که همه وجوه زندگی انسان را تأمین میکند، دینی تکبعدی و دین نماز و روزه دانستند تا نسل جوان احساس کند این دین نمیتواند پاسخگوی تمام زندگی او باشد.
اما حالا و بعد از آنکه جوامع مدرن دورههایی از بیدینی را تجربه کردهاند، متوجه شدهاند که بیدینی موجب شده جامعهای بدون روح داشته باشند. جامعه بدون روح هم قطعا جامعهای مرده است. شاید در گذشته شناساندن دین کاری سادهتر بود؛ اما اکنون سرعت تولید شبهه در مقابل دین و دینداری از سرعت نور هم بیشتر شده و همین موضوع، فضا را برای دینداری سختتر کرده است. در بسیاری از موارد شبهات به ظواهر دین وارد میشود، اما اصل دین را نشانه گرفته است. اختصاصا اگر بخواهیم شبهاتی را که افراد مختلف در ایامی که در آن هستیم به اسلام و به ویژه تشیع وارد میکنند، بررسی کنیم، به موضوع مهمی چون عزاداری محرم میرسیم.
از سالهای گذشته شاهد هستیم که طیفی از جامعه که میتوان آنها را مرفه بیدرد نامید، هرساله به سفرهای خارجی و تفریحات مختلفشان میرسند و از بیتالمال کیسهای برای خود دوخته و نان و نامی به هم زدهاند و همیشه دارای بیشترین تریبونها بودهاند، افرادی که امروزه آنها را سلبریتی مینامند. این افراد کمپین و چالش چرایی هزینه نذری و عزاداری راه میاندازند و فقرا را از این سفره بینصیب میدانند، گرچه در هیچ دین و آیینی به اندازه اسلام به فقرا توجه نشده است.
مثلا مهمترین اعمال عید قربان و عید فطر رسیدگی به فقرا، قربانی کردن و زکات دادن است؛ در صورتی که وقتی اعیاد غیر اسلامی را نگاه میکنیم، متوجه میشویم بسیاری از کشورها چنین رسمی ندارند؛ یعنی اصلش آن است که برای عید خانواده خود را نونوار کنند یا جشنهایی برپا کنند که جز اسراف و ریخت و پاشهای بیهویت چیزی ندارد.
اما شادی در اسلام برای همه است. قرار نیست داراها شاد باشند و ندارها غمگین. اسلام میخواهد همه با هم شاد باشند و این نکته دقیقا آن چیزی است که کسانی که با اسلام سر ستیزه دارند، به نسل جدید نخواهند گفت.
نکته قابل توجه دیگر این است که عاشورا و محرم را هم همین مردم تهیدستاند که سالهای سال است برپا کردهاند و نگذاشتهاند علم حسینبنعلی(ع) بر زمین بماند، وگرنه مدعیان روشنفکری نه تنها هیچ قدمی در کمک به مردم تهیدست برنداشته و برای احیای اداب و رسوم دینی که در آن توجه به مظلوم و تهیدستان بیشتر از هر نکتهای میدرخشد، گامی برنداشتهاند، بلکه کوشیدهاند تیشه به ریشه آن بزنند.