نکتهای که در عرصه طب سنتی بسیار اهمیت دارد، این است که طب سنتی یک طب جامع کلنگر است و به سبک زندگی، نحوه تغذیه و خواب و بیداری افراد توجه دارد؛ همچنین سلامت محور است و تأکید بیشتر آن در پیشگیری از بیماریهاست. سالیان طولانی است که مردم کشور ما با این طب زندگی کردهاند و آنچه الآن مورد نیاز جامعه است، استفاده از طب سنتی در حوزه سلامت کشور است. به همین دلیل در ابتدای شروع به کار مجلس یازدهم درخواستی در قالب سه نامه جداگانه، از طرف کمیسیون بهداشت تهیه و تنظیم و به وزیر بهداشت ارائه شد. در یکی از نامهها طبق قانون برنامه ششم توسعه و سیاستهای کلی ابلاغی سلامت رهبر معظم انقلاب، خواستار ادغام خدمات بهداشتی طب سنتی در شبکههای بهداشت و درمان کشور شدیم؛ در نامه دیگر خواستار ادغام خدمات درمانی طب سنتی در طب رایج کشور شدیم. گفتنی است، برای ویزیت پزشکان عمومی و کلاسیک، نظام بیمهای، سیستم ارجاع، شبکه بهداشت و درمان، بیمارستان و درمانگاه وجود دارد؛ اما این ساختار برای طب سنتی به صورت شبکهای و جامع ایجاد نشده که اجرای این موضوع را نیز از وزیر بهداشت خواستار شدیم. در حال حاضر، حدود ٢٠ سلامتکده در کشور وجود دارد که وابسته به دانشگاهها و دانشکدههای طب سنتی کشور هستند؛ در سه ماه گذشته و طی دو جلسهای که با وزیر بهداشت داشتیم، مقرر شد انجام وظیفه قانونی وزارت بهداشت در ادغام طب سنتی در نظام سلامت تسریع شود که این مهم با شروع ادغام در سطح یک نظام سلامت آغاز شد؛ البته بسیار دیر هنگام است ولی آغازی مبارک است. دکتر نمکی هفته گذشته در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی اعلام کرد، ادغام خدمات درمانی طب سنتی در طب رایج کشور، دستاورد بزرگی برای وزارت بهداشت به شمار میآید. ما نیز در مجلس شورای اسلامی به شدت پیگیر و ناظر این ادغام هستیم.
در زمینه بیماری کرونا، از همان ابتدای شروع به کار مجلس یازدهم از وزیر بهداشت درخواست کردیم که طب سنتی در خدمات پیشگیری و بهداشتی و درمانی در مراکز درمانی ورود کند که متأسفانه برخی از مسئولان در وزارت بهداشت به دلیل شناخت ناکافی مانع میشوند. در سال جاری در حوزههای مختلف طب سنتی به قدری تعداد مقالههای متخصصان و پژوهشگران این طب زیاد بود که توانستیم رتبه پنج تولید علم در این حوزه را در جهان کسب کنیم. اگر این طب، شبه علم است، چرا تولید مقاله معتبر آن هم با این رتبه علمی داریم؟ ما در حوزه بازتولید اسناد علمی طب سنتی قدمهای خوبی برداشتهایم که به گزارههای خوبی نیز دست پیدا میکنیم. سؤالی که اینجا از منتقدان طب سنتی در وزارت بهداشت میتوان مطرح کرد، این است که چرا اجازه بهرهمند شدن از نتایج تحقیقات این محققان را در این بحران نمیدهند؟ شاید اگر این دوقطبیسازیها در این وضعیت بحرانی رقم نمیخورد، الان به گزارههای بهتری در پیشگیری و درمان بیماری کرونا در حوزه طب سنتی رسیده بودیم و میتوانستیم سیستم بهداشتی و مردم را کمک بیشتری کنیم.
داروهایی که در طب رایج برای درمان بیماران کرونایی داده میشود، درصد درمانگری بسیار پایینی دارند و نکته جالب اینجاست که مرتب پروتکلهای بیماری کرونا در حوزه طب رایج تغییر کرده و اعلام میکنند این داروها قطعی نیست؛ پس چرا اجازه استفاده متناظر از درمانهای طب سنتی را نمیدهید و محدودیت ایجاد میکنید؟ البته بنده اهتمام شخص وزیر در حوزه تقویت طب سنتی را میبینم، اما این اهتمام باید با معاونتها و پژوهشها همراهی شود. در نهایت این تلاشها سبب افتتاح یک درمانگاه ویژه کرونا در دانشکده شهید بهشتی شد که در حوزه پزشکی از راه دور نیز به مردم خدمترسانی میکند که باید در سطح کل کشور گسترش یابد.
ما نیز در مجلس این آمادگی را داریم که از پژوهشهای طب سنتی و حوزه درمانی آکادمیک طب سنتی و کسانی که فارغ از شیادی و دلالی و جریانهای ظاهری که به نام طب سنتی هستند، حمایت کنیم. میخواهیم طب سنتی به صورت شناسنامهدار و ساماندهی شده و رسمی در کشور فعالیت کند. قطعاً به عنوان پزشک حامی سلامت مردم هستیم و به هیچ عنوان دچار جوسازیهای مثبت کاذب یا منفی کاذب علیه طب سنتی و طب کلاسیک نمیشویم. بحث ما دوری از تعصب در حوزه طب کلاسیک و طب سنتی است؛ چراکه این دو توامان و در کنار هم با شواهد علمی و متقن میتوانند بسیاری فعالیتها را انجام دهند و شاهد شکوفایی طب سنتی باشیم. طب سنتی عقبه علمی خوبی در کشور دارد و حدود ١٣ سال است که دانشگاههای علوم پزشکی متخصص و استاد تربیت کرده است و شواهد خوبی جمعآوری شده است و الآن وقت آن است که طب سنتی در حوزه کلینیکی، درمانگاهی و پزشکی بالینی ورود جدی به تمامی عرصهها داشته باشد.
فاطمه محمدبیگی
در حال حاضر، به دلیل شیوع گسترده بیماری کرونا در وضعیت بحرانی به سر میبریم و روزانه تعداد زیادی از هموطنانمان را از دست میدهیم؛ از این رو کرونا تهدیدی علیه سلامت هموطنان به شمار میآید؛ بنابراین باید همه توان و ظرفیت خود را برای پیشگیری و درمان این بیماری به میدان بیاوریم. متأسفانه راهکارهای موجود تاکنون جواب نداده است و مانند همه جهان در این زمینه دچار چالشهای جدی در نظام سلامت شدهایم. به همین رو این شرایط، فرصتی است برای اینکه کارآمدی طب سنتی در پیشگیری و درمان بیماری کرونا به اثبات برسد. البته باید در نظر داشت که این مسیر باید یک مسیر علمی و آکادمیک باشد. در همین زمینه کارآزماییهای بالینی متعددی انجام گرفته است که نتایج خوبی هم در پیشگیری و هم در درمان بیماری کرونا حاصل شده است؛ لذا باید داروهایی که در این کارآزماییهای بالینی موفق بودهاند، مجوز خود را کسب کنند تا به پیشگیری و درمان کرونا کمک کنند و انشاءالله بتوانیم هر چه سریعتر میزان آمار ابتلا و فوتیهای هموطنان را پایین بیاوریم که البته این مهم به توجه مسئولان نیاز دارد.
رهبر معظم انقلاب در جلسه ای که با اعضای ستاد ملی کرونا داشتند، بحث استفاده از ظرفیت طب سنتی را در این بیماری مطرح کردند و به طور ویژه این تأکید را به اعضای ستاد ملی کرونا داشتند؛ اما متأسفانه مسئولان چه در وزارت بهداشت و چه در ستاد ملی کرونا کمتر به این ظرفیت توجه کردهاند که انتظار میرود شخص آقای دکتر نمکی، وزیر بهداشت و معاونان ایشان بر اساس این فرمایش رهبر معظم انقلاب، تدابیر جدی را در نظر بگیرند و از متخصصان طب سنتی و داروهایی که در این حوزه از سازمان غذا و دارو مجوز گرفتهاند، حمایت شود. آنچه تا به حال اتفاق افتاده، به هیچ وجه مورد رضایت مردم و مجلس نیست، به همین دلیل تذکری در این باب،به رئیسجمهور و وزیر بهداشت داده شد و در خصوص استفاده از ظرفیت طب سنتی، نامهای از سوی مجلس به ستاد ملی کرونا ارسال شده است. همچنین مجلس پیگیریهایی را در جلسات حضوری داشته و ما در جلسه با ستاد مقابله با بیماری کرونای استان تهران هم این بحث را مطرح کردیم و خواستار این شدیم که به طور ویژه به ظرفیت طب سنتی در بیماری کرونا توجه شود.
به تازگی نیز یک طرح ملی برای مقابله با بیماری کرونا اجرایی شده که در جلسهای که با بسیج جامعه پزشکی داشتیم، تأکید کردیم در این طرح از ظرفیت طب سنتی در پیشگیری و درمان بیماری کرونا استفاده شود. استفاده از ظرفیت طب سنتی در درمان بیماری کرونا یکی از مطالبات مجلس از مسئولان در جلسات متعدد بوده است که در جلسه با دکتر نمکی و دکتر زالی، فرماندهی ستاد کرونای تهران، مطرح شد تا از این ظرفیت در بیمارستانها نیز کمک گرفته شود. در حال حاضر کشورهایی مانند چین از ظرفیت طب مکمل خود در پیشگیری و درمان بیماری کرونا کمک گرفتهاند که موفق بودهاند. ما نیز باید از این ظرفیت در مراکز درمانی برای درمان بیماران استفاده کنیم.
زهره الهیان