مدتی است اخباری مبنی بر درخواست دستمزدهای کلان و نجومی برخی بازیگران برای حضور در یک سریال تلویزیونی منتشر میشود؛ قشری که در گذشته با عشق به این حرفه پا به عرصه میگذاشتند و حتی گاهی با بیکاری و دستمزدهای پایینش هم میساختند، اما در چند سال اخیر به نظر بیش از عشق به هنر و حرفه بازیگری، شهرتطلبی و بیش از آن، دستمزدهای نجومی است که بسیاری را وسوسه میکند تا هر طور شده بازیگر شوند. دستمزدهایی که باعث شده تا رفته رفته فاصله زیادی بین برخی بازیگران و مردم عادی ایجاد شود و ایجاد این شکاف عمیق طبیعتاً میتواند تأثیرات نامطلوبی هم بر فرهنگ جامعه بگذارد. از بیخیالی و بیتفاوتی نسبت به مشکلات مردم گرفته تا اظهارنظرهای سیاسیِ برگرفته از رفاهزدگی برخی به اصطلاح سلبریتیها.
اما موضوع زمانی جالبتر میشود که برخی از همین سلبریتیها که در تلویزیون به شهرت رسیدهاند، برای بازی کردنِ مجدد در همان نقش، طاقچه بالا گذاشته و خواستار دستمزدهای نجومی میشوند و به نظر گاهی نیز رسانه ملی ناز این افراد را نیز خریده و حاضر است با برخی خواستههای نامعقولشان کنار بیاید و همانهایی را که زمانی خودش بزرگ کرده، حالا بزرگتر از قبل هم کند. اسماعیل سبط احمدی، تهیهکننده و کارگردان سینما و تلویزیون هم در این باره میگوید: «متأسف میشوم وقتی میشنوم بازیگری که در سریالهای تلویزیونی رشد کرد و دیده شد و تا فصل قبل سریال دستمزد ماهیانه ۷ میلیونی خود را به یکباره به ۲۰۰ میلیون تومان افزایش میدهد که با هیچ معیاری قابل درک نیست یا بازیگری که در پروژه قبلی ماهی ۸ میلیون دستمزد میگرفت در پروژه «ایلدا» طلب ماهی ۶۰ یا ۷۰ میلیون تومان کرد. خدا را شکر جایگزینهای خوبی برای این بازیگران در نظر گرفته شد.» اما در این میان آنچه بیش از هر چیز اهمیت دارد، تقویت موضوع شفافیت در رسانه ملی است که اگر جدیتر در دستور کار مدیران آن قرار بگیرد، قطعاً راه را برای هر گونه حرف و حدیث و شایعاتی که از گوشه و کنار شنیده میشود، میبندد. چند روز پیش بود که با اعلام تولید «پایتخت 7»، اخباری درباره طلب دستمزدی بالا، از سوی یکی از بازیگران اصلی این سریال منتشر شد یا پیش از آن خبر جدا شدن بازیگر اصلی «بچه مهندس» از فصل چهارم این سریال آن هم به دلیل طلب دستمزد کلان، سرتیتر اخبار فرهنگی شد.
فارغ از اینکه صحت این اخبار تا چه اندازه درست است یا در واقعیت ماجرا، جریان طور دیگری بوده یا خیر، اما طرح این سؤال بسیار مهم است که معیار و اندازه برای دستمزد یک بازیگر آن هم در رسانه ملی چه میتواند باشد؟
البته درخواست دستمزدهای کلان تنها مختص بازیگران و مجریان نیست؛ بلکه حتی به مهمانان برنامهها نیز کشیده شده است؛ به طوری که «فضلالله شریعتپناهی» طراح و برنامهساز و مدیر گروه اجتماعی شبکه اول سیما در این باره گفته است: «مهمانان بازیگر و خواننده و حتی ورزشکاری که برای بسیاری شناختهشده نیستند، میگویند که 30 میلیون میگیریم برای آمدن به برنامه تحویل سال.»
البته پیکان این چرخه مریض تنها متوجه صدا و سیما نیست، بلکه بیش از آن سیستمهای دیگری مانند شبکه نمایش خانگی هستند که به سطح توقعات نامعقول دستمزدها دامن زدهاند.
دستمزدهای میلیاردی و بادآوردهای که موجب شده است تا سطح توقعات بسیاری از افراد این قشر بالاتر رفته و برای یک سریال تلویزیونی، دستمزدهایی نزدیک به آنچه برای یک سریال شبکه خانگیـ آن هم با همه حواشی و مصائب محتواییاشـ نصیبشان میشود، طلب میکنند، حال آنکه ثروت بادآورده برخی سریالهای شبکه خانگی کجا و بودجه ساخت سریالهای تلویزیونی که از بیتالمال اختصاص مییابد کجا؟!
تهیهکنندگان زیادی نیز هستند که به این دلیل دچار چالشهای زیادی شدهاند، برای نمونه خانم بازیگری که به تازگی در یک سریال نمایش خانگی بازی کرده است، بعد از آن حاضر نیست به مبلغی کمتر از آنچه در شبکه نمایش خانگی به دست آورده، اکتفا کند.
بنابراین مسئولان فرهنگی کشور به خصوص نمایندگان عضو شورای نظارت بر صدا و سیما در مجلس، باید هرچه جدیتر به این موضوع ورود کرده و به ضوابط قانونی مرتبط با این وضعیت نابسامان سر و سامانی بدهند.