ایران سرانجام در 26 شهریور 1400 عضو رسمی پیمان شانگهای شد؛ عضویتی که از منظر کارشناسان موفقیت بسیار بزرگی در عرصه بین‌الملل به شمار می‌آید و می‌تواند فرصت‌های بسیاری به ویژه در عرصه‌های سیاسی و اقتصادی برای جمهوری اسلامی ایران در سطح بین‌المللی فراهم کند. سازمان همکاری شانگهای نمادی از زنجیره همگرایی منطقه‌ای در آسیا به شمار می‌رود که بدون عضویت دائم ایران، با موقعیت ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک منحصر به فردی که در آسیا دارد، حلقه‌های آن کامل نمی‌شد؛ اما حالا که عضو این پیمان مهم بین‌المللی شدیم چطور باید از فرصت‌ها استفاده کنیم و موفق شویم؟ صبح صادق در همین خصوص با «محمدرضا سبزعلیپور» رئیس مرکز تجارت جهانی ایران گفت‌وگویی داشته است. این گفت‌وگو را در ادامه می‌‌‌خوانیم.
اهمیت عضویت ایران در پیمان شانگهای را چطور ارزیابی می‌کنید؟
پیوستن ایران به سازمان‌ها و پیمان‌های بین‌المللی به ویژه سازمان بین‌المللی شانگهای که یکی از بزرگ‌ترین سازمان‌های همکاری دنیاست، بسیار اهمیت دارد. سازمان همکاری شانگهای هم از نظر حجم مبادلات و هم از نظر جمعیتی که در آن است که بیش از نیمی از جمعیت دنیا را دارد و هم اینکه قدرت‌های بزرگ اقتصادی در آن وجود دارد، بسیار مهم است. لذا عضویت ایران در این پیمان به دلیل برافراشته شدن پرچم ایران بر فراز سازمان‌های بین‌المللی افتخار بزرگی به شمار می‌آید که دنیا بداند ایران کشوری منزوی نیست و دوست دارد در همه جا فعال باشد و با همه کشورها و سازمان‌های دنیا کار کند. از طرفی این عضویت فرصت‌های بزرگی را در عرصه‌های سیاسی و اقتصادی برای ایران فراهم می‌کند.
عضویت ایران در پیمان شانگهای از منظر سیاسی و بین‌المللی چه اهمیتی دارد؟
چند سالی می‌شود که غرب به سرکردگی آمریکا علیه ایران یک جنگ تمام‌عیار اقتصادی به راه انداخته است و تحریم‌های اقتصادی سنگینی برای تحت فشار قرار دادن ایران به کار بسته است. اما با وجود تمام فشارهای دنیا، ایران در چنین سازمان مهمی در کنار کشورهای قدرتمند و مهمی مانند روسیه، چین و هند قرار می‌گیرد و عضویتش در چنین وضعیتی رسمی می‌شود و این نشان می‌دهد قدرت ایران به اثبات رسیده است و به سبب همین امر است که کشورهای دیگر نمی‌توانند به راحتی و بی‌اهمیت از کنار ایران بگذرند. از طرفی دوران سیطره قدرت آمریکا بر دنیا افول کرده است، لذا دیگر آن رهبریت سابق را بر دنیا ندارد و کسی به حرفش گوش نمی‌کند؛ عضویت ایران در کنار کشورهای قدرتمند دیگری، چون روسیه و چین در سازمان همکاری شانگهای از نظر سیاسی و بین‌المللی حاکی از آن است که آمریکا نتوانسته ایران را به انزوا بکشاند و ایران می‌تواند برای تقویت روابط با مجامع بین‌الملل از این عضویت بهره‌برداری کند.
حالا که عضو شانگهای شدیم برای موفقیت در عرصه تجارت و صادرات چه کنیم؟
پیوستن ایران به این سازمان یک موفقیت بزرگ است؛ اما اینکه چطور از این موفقیت با عنوان یک فرصت استفاده کرد، خود به ابزارها و بسترهایی نیاز دارد. اینکه ما بگوییم به شانگهای پیوستیم و از بابتش خوشحال باشیم ولی آخرش هیچی از آن در نیاید، مایه افتخار نیست و این تبلیغاتی بیش نخواهد بود.
لذا راه اینکه ما بتوانیم از این فرصت به نحو احسن استفاده کنیم، این است که کشور باید اقتصادی قوی داشته باشد. ما باید تولیدات خوبی برای صادرات داشته باشیم. باید بتوانیم این صادرات را به کشورهای همسایه یا کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای بفروشیم؛ اگر ما نتوانیم این کار را انجام دهیم این فرصت نیست؛ بلکه یک تهدید است! درحقیقت حضور و عضویت ما در پیمان شانگهای در کنار غفلت ما از فرصت‌های پیش رو، فرصتی برای کشورهای دیگر به شمار می‌آید تا بتوانند محصولات‌شان را به کشور ما بفروشند.
اگر این سه میلیارد نفر جمعیت کشورهای عضوسازمان همکاری شانگهای همه خریدار کالاهای ما باشند، ولی ما کالایی برای صادرات نداشته باشیم یا تولیدات ما کفاف صادرات را ندهد یا شرکت‌های تولیدی ما کار نکنند یا ورشکست باشند، ما نمی‌توانیم جوابگوی این شرکت‌ها و این مردم باشیم و در نهایت عضویت‌مان در این پیمان مهم فایده‌ای برای ما نخواهد داشت. در نتیجه دولت باید به عنوان بسترساز و سیاستگذار در این مسیر و بخش خصوصی به عنوان مجری، فعالیت خود را به سمت گسترش و نوسازی و بهسازی صنایع آغاز کنند و قدم‌های کارسازی بردارند.
در نهایت تولیدات ما که سال‌هاست رهبر معظم انقلاب هم روی این قضیه تأکید دارند و نسبت به تولید و رفع موانع آن دغدغه‌های مهمی عنوان کرده‌اند، باید در مسیر توسعه راه‌اندازی شود. تا زمانی که تولید راه نیفتد، هیچ یک از مشکلات اقتصادی ما حل نخواهد شد! اما اگر تولید راه بیفتد اشتغال ایجاد می‌شود، تولید راه بیفتد کالا برای تجارت روانه بازار می‌شود، کالا زیاد شود بازار داخلی کشور اشباع می‌شود، در نتیجه مجبورند کالای داخلی را به سمت صادرات هدایت کنند، صادرات اتفاق بیفتد، ارزآوری برای کشور روی می‌دهد، ارزآوری روی دهد، کشور ثروتمند می‌شود و رفاه و سطح معیشت مردم بالا می‌رود و تمام اینها به شکل سلسله‌وار به هم متصل هستند و اگر درست برنامه‌ریزی و از آن بهره‌برداری شود، می‌تواند موفقیت‌های بزرگی در عرصه اقتصادی برای کشور رقم بزند.
به نظر شما دولت سیزدهم که حالا با عضویت در شانگهای اولین قدم‌ها را برداشته، برای موفقیت در ادامه این مسیر چطور باید عمل کند؟
در دولت گذشته خوب عمل نشد و هم صنایع یکی یکی از بین رفتند و هم برای صادرات و صادرکننده ارزشی قائل نشدند. دولت آقای رئیسی در قدم های اولی که برداشته است باید برای زنده شدن تولید و فعال شدن کارخانجاتی که از دور خارج شده‌اند یا شرکت‌ها و کارخانجاتی که می‌خواهند جدید تأسیس و وارد عرصه شوند، تلاش کنند و مشکلات و موانع را از سر راه صاحبان سرمایه و صنایع بردارند و برای صادرات و صادرکننده ارزش قائل شوند و شعار سال را به طور دقیق محقق کنند و هم تولید و هم رفع موانع و هم پشتیبانی از تولید را در دستور کار قرار دهند. اگر موانع رفع نشود، نمی‌توان صادرات را به درستی انجام داد. بروکراسی‌ها باید از میان برود و تفکرات سازمانی گمرک و سازمان‌هایی را که با این قضیه مرتبط هستند، متحول کرده و به سمت تفکرات تولیدی و صادراتی ببرد؛ در نتیجه اگر کارخانجات ما منظم بوده و مانند ساعت کار کنند و تولیدات خوبی هم داشته باشند، به خوبی می‌توانیم از فرصت‌های به وجود آمده استفاده کنیم و منافع این پیمان بین‌المللی هم نصیب ملت و هم کشور شود که این خود مایه افتخار و سربلندی است و سبب خواهد شد ما مانند یک قدرت اقتصادی مطرح شویم.