لشکر‌سازی در جنگ نرم اولویت اصلی ماست

امروزه جمهوری اسلامی ایران با یک جنگ تمام‌عیار ترکیبی(سخت و نرم) علیه تمامیت ارضی و ارزشی مواجه است. واضح است که نیروهای مسلح به‌منزله متولی و مسئول مقابله با تهدید و جنگ، همانطور که در جنگ سخت توانستند دشمنان را ناامید کنند، باید با برنامه‌ریزی دقیق و هدفمند و با استفاده از ظرفیت‌های نیروهای مسلح و عموم مردم در این جنگ نابرابر و نامتقارن به نحو احسن ایفای نقش کنند. مرکز فضای مجازی ستاد کل نیروهای مسلح در سطح راهبردی کلان، موظف به سیاست‌گذاری، هدایت و نظارت بر سازمان‌های نیروهای مسلح در خصوص امر مهم فضای مجازی است. برای آشنایی بیشتر با اقدامات و فعالیت‌های این مرکز با دکتر حمید جعفری، مسئول مرکز فضای مجازی ستادکل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی به گفت‌وگو نشستیم.

  ابتدا در خصوص مأموریت‌ها و برنامه‌های مرکز فضای مجازی معاونت فرهنگی و تبلیغات دفاعی توضیح دهید.

در ابتدا جا دارد به نوبه خودم از زحمات و اقدامات هفته‌نامه «صبح صادق» در توسعه گفتمان فضای مجازی و ارتقای سواد رسانه‌ای مخاطبان تشکر و قدردانی کنم. یکی از چالش‌های اصلی فناوری‌های جدید، عدم شناخت مخاطبان و نحوه مواجهه با آنهاست که شما با این اقدام فرهنگی در کاهش شکاف دیجیتالی فضای مجازی بسیار مؤثر هستید. مرکز فضای مجازی به عنوان بالاترین رده در حوزه مقابله با تهدیدات نرم در فضای مجازی با اشراف اطلاعاتی و رصد روندپایه در فضای مجازی با تعیین اهداف جامع و نقشه راه مناسب همه ظرفیت‌های نیروهای مسلح و عموم مردم را سازماندهی و هدایت می‌کند. برای مقابله با دشمن در هر جنگی باید از سه رکن اصلی «اطلاعات»، «عملیات» و «پشتیبان رزم» بهره برد تا بتوان بر دشمن فائق آمد. به همین دلیل ساختار مرکز فضای مجازی نیروهای مسلح مشتمل بر مدیریت‌های اطلاعات راهبردی، عملیات راهبردی، پژوهش راهبردی، آموزش و فناوری‌های راهبردی و طرح و برنامه و اشراف است که هر یک از این مدیریت‌ها با مأموریت و شرح وظایف مشخص در سطح راهبردی کلان در عرصه فضای مجازی ایفای نقش می‌کنند. در اینجا مجالی برای پرداختن به برنامه‌های مختلف و گسترده هر یک از مدیریت‌های مرکز وجود ندارد. سازمان‌های چهارگانه نیروهای مسلح، ظرفیت‌ها و توانمندی‌های گسترده‌ای در فضای مجازی دارند که در سال‌های اخیر به دلیل هماهنگی و همگرایی بیشتر بین آنها، شاهد ارتقای توان و قوت فضای مجازی هستیم. با راه‌اندازی شورای راهبردی فضای مجازی در سطح ستاد کل نیروهای مسلح با حضور همه سازمان‌های مختلف، سعی شده است هم‌افزایی و هماهنگی نسبی میان این ظرفیت‌ها ایجاد شود؛ به طوری که همگرایی ظرفیت‌ها و توان‌های رزم مجازی سازمان‌ها، نتایج و پیامدهای بسیار ارزشمندی را به همراه داشته است.

با توجه به تأکیدات فرمانده معظم کل قوا در خصوص ورود با قدرت به فضای مجازی و جهاد تبیین و همچنین بهره‌گیری از ظرفیت‌های گسترده موجود در نیروهای مسلح چه اقداماتی صورت پذیرفته است؟

جنگ نرم و شناختی همانند جنگ سخت نیازمند سازماندهی و سازمان رزم مشخص است. هر کاربر یا افسر جنگ نرم باید در سازمان رزم مربوطه، حدود و ثغور فعالیت خود را به درستی تشخیص داده و ایفای نقش کند. در همین راستا، لشکرسازی و شبکه‌سازی در جنگ نرم به منزله اولویت اصلی و محوری اقدامات سازمان‌ها در این زمینه مطرح شده و سازمان‌های نیروهای مسلح موظف هستند ساختار و سازمان رزم پویا، منعطف، مناسب و متناسب با مأموریت و وظایف ذاتی خود، طراحی و پیاده‌سازی کنند. بعضی از رسانه‌های داخلی و خارجی، گوشه‌ای از این سازماندهی‌ها را پوشش خبری داده‌اند. ساختار و سازمان رزم در جنگ نرم با ساختار و نحوه نبرد در جنگ سخت بسیار متفاوت است. اصل مهم و حیاتی در جنگ سخت، وجود سلسله‌مراتب، هدایت آبشاری و هرمی و نقش کلیدی فرماندهان است که به دلیل محدودیت‌های متعدد در ابعاد مختلف جنگ، از جمله وسعت منطقه نبرد، پشتیبانی، نیروی انسانی و... ضرورت ایجاب می‌کند تا به صورت عمل کلی فرماندهی شود. در ساختارهای هرمی، فرماندهان محور اصلی ساختار بوده و نقش حیاتی در انسجام تشکیلاتی و مدیریت جنگ دارند؛ به گونه‌ای که اختلال در فرماندهی یا حذف فرمانده می‌تواند شاکله اصلی سازمان رزم را متلاشی کرده و طرف مقابل را مغلوب کند. هدف اصلی در جنگ سخت، تسلط بر مناطق سرزمینی و تثبیت در آن مناطق است؛ در حالی که در جنگ نرم هدف اصلی ذهن و قلب مردم است و باید در این جنگ همه اذهان و قلوب مردم هدف قرار گیرد. در سازماندهی جنگ نرم محدودیت‌های سخت‌افزاری، نرم‌افزاری و نیروی انسانی وجود ندارد؛ لذا ساختارهای سلسله‌مراتب و فرآیندها، پاسخگوی اینگونه نبردها نیست؛ هرچند الگوبرداری و استفاده از این مدل برای مدیریت و فرماندهی کلان بسیار ضرورت دارد. در سال‌های اخیر فرمانده معظم کل قوا همواره نسبت به سازماندهی دشمن و حملات توپخانه‌های آنها علیه اعتقادات، افکار و ارزش‌های مردم هشدار داده و حتی شیوه‌ها و چگونگی مبارزه در این جنگ را نیز تبیین فرموده‌اند. معظم‌له در خصوص ساختارها و نحوه نبرد در جنگ نرم به دو راهبرد کلیدی اشاره کرده‌اند: یکی راه‌اندازی هیئت‌های اندیشه‌ورز در همه ساختارها و سطوح سازمانی برای تقویت اقدامات تشکیلاتی و گروهی که منجر به انسجام بیشتر و کاهش خطا و اشتباه خواهد شد و دیگری راهبرد آتش به اختیار برای ابتکار عمل بیشتر و مواجهه هوشمندانه و فعالانه با تهدیدات پیش روست که با توجه به ویژگی‌های فضای مجازی و سرعت توسعه فناوری‌های نوین در عرصه جنگ نرم بسیار ضرورت دارد. هر دوی این راهبردها نقش به‌سزایی در ارتقای بینش و بصیرت مخاطبان دارد. البته هر دو راهبرد ویژگی‌ها و شرایط خاصی دارند که ایشان در بیانات خود با دقت وافر بیان فرموده‌اند. به دلیل ویژگی‌های جنگ نرم و حضور آحاد مردم در این نبرد باید سعی شود تا با استفاده از این راهبردها بر دشمن در جنگ شناختی فائق آمد. در بیانات اخیر معظم‌له به موضوع جهاد تبیینی در فضای مجازی اشاره شده است. مستلزم حضور در این جهاد، راه‌اندازی هیئت‌های اندیشه‌ورز در همه سطوح و گروه‌های عملیاتی برای اشراف بر محیط و شناخت دقیق و جامع پدیده‌های مختلف است. اگر می‌خواهیم برای تبیین حقایق، همانند چراغی اطراف خود را روشن و ابهام‌زدایی کنیم؛ باید در ابتدا افسران جنگ نرم، خودشان نسبت به مسائل و ابهامات به فهم دقیق و عمیقی برسند. هرچه بینش و بصیرت افسران عمیق‌تر باشد، طبیعتاً روشنایی و نور هدایت آنها برای دیگران گسترده‌تر خواهد بود. برای جهاد تبیینی در فضای مجازی علاوه بر داشتن بینش عمیق و روحیه انقلابی و فعال افسران جوان جنگ نرم، ساز و کار و مدل مبارزه ضروری است. با توجه به ویژگی‌های عرصه نبرد مجازی و حضور عامه مردم و بسیجیان در این مبارزه، مدل آتش به اختیار بسیار مناسب به نظر می‌رسد. در جهاد تبیینی باید هر افسر جنگ نرم بتواند براساس بینش و عقلانیت و توانمندی‌های خود، منطبق بر منویات فرمانده معظم کل قوا در پدیده‌ها و موضوعات مختلف و همگرا با جبهه انقلاب در فضای مجازی اقدام کند. رهبر معظم انقلاب دو مأموریت اصلی برای افسران جوان جنگ نرم بیان فرمودند: یکی جهاد در میدان تبیین و افشاگری با انتشار افکار درست و صحیح در کنار پاسخ به شبهات و ابهامات و دوم اجتناب از دشنام، تهمت، فریب و دروغ و تأکید بر انتشار حقایق با منطق قوی، سخن متین و عقلانیت کامل که مزین به عواطف انسانی و اخلاق باشد. راهکارهای تحقق فرامین فرمانده معظم کل قوا و آمادگی برای حضور در جهاد تبیینی در فضای مجازی مستلزم مقدمات ذیل است:

ـ لشکرسازی، شبکه‌سازی و جبهه‌سازی افسران جنگ نرم؛

ـ ارتقای سطح سواد فضای مجازی و رسانه‌ای کارکنان و مخاطبان نیروهای مسلح؛

ـ آرایش جبهه خودی در بسترهای سالم و امن فضای مجازی و صیانت از نفوذ و تسلط دشمن بر افکار عمومی جامعه در فضای مجازی؛

ـ حضور هوشمندانه و مبتکرانه افراد تأثیرگذار در سکوهای مجازی دشمن(جبهه دشمن) برای شکست انحصار رسانه‌ای استکبار؛

ـ طراحی و پیاده‌سازی عملیات‌های شناختی آفندی و پدافندی(اقناع‌سازی و تاب‌آوری اجتماعی).

مرکز فضای مجازی نیروهای مسلح در راستای مأموریت خود و با استفاده از ظرفیت‌های مختلف نیروهای مسلح مانند کارکنان و خانواده آنان، بسیجیان، روحانیون و...، سیاست‌ها و برنامه‌های متعددی برای فراهم‌سازی مقدمات و تحقق راهکارهای مزبور در دست اقدام دارد.

با توجه به ملاحظات امنیتی در نیروهای مسلح برای استفاده کارکنان از فضای مجازی، چه تمهیداتی برای حضور و نقش‌آفرینی آنها در این عرصه اندیشیده شده است؟

دشمنان انقلاب اسلامی همواره به دنبال ضربه زدن بر جبهه خودی و نفوذ در سازمان‌های رزم هستند تا به عنوان ستون پنجم بتوانند عملیات‌ها را با شکست مواجه کنند. صیانت و مراقبت از فرماندهان و کارکنان در جنگ سخت و جنگ نرم توأمان بسیار ضرورت دارد. بیشتر کارکنان نیروهای مسلح در رسته اصلی خود همواره درگیر مأموریت‌های جنگ سخت هستند و باید ملاحظات مربوطه را در چارچوب‌ها و ساختارهای خود رعایت کنند. با توجه به ویژگی‌های فضای مجازی و ساختار منعطف و پویا در این عرصه، کارکنان نیروهای مسلح می‌توانند در خارج از مأموریت سخت خود در جنگ نرم نیز سازماندهی شوند و براساس توانمندی‌ها، مهارت‌ها و علایق خود با هدف لبیک به منویات فرماندهی معظم کل قوا برای جهاد تبیینی در فضای مجازی حضوری فعال و انقلابی داشته باشند. از ویژگی‌های جنگ نرم و شناختی در فضای مجازی حضور جدی و نقش‌آفرینی آحاد مردم در کنار کارکنان نیروهای مسلح و سازماندهی آنهاست؛ بنابراین، چهار اقدام شناسایی، سازماندهی، آموزش و عملیات برای همه کاربران فضای مجازی باید مدنظر بوده و دنبال شود. در همین خصوص باید سعی شود مأموریت جنگ سخت و جنگ نرم کارکنان نیروهای مسلح از یکدیگر تفکیک شده و هیچگونه ارتباطی بین آنها در فضای مجازی وجود نداشته باشد و هویت کارکنان در هر دو بستر کاملاً مستقل و جدا از هم باشد. در همین راستا نحوه حضور و فعالیت کارکنان نیروهای مسلح در فضای مجازی طی دستورالعملی به همه سازمان‌های نیروهای مسلح ابلاغ شده است. همانطور که در بسیج مردمی تجربه شده است؛ در فضای مجازی نیز باید منطبق با سلایق کاربران عمل کرده و همواره اصول کار تشکیلاتی(هیئت اندیشه‌ورز) در همه سطوح با مدل آتش به اختیار منطبق با آرمان‌های انقلاب اسلامی و منویات امامین انقلاب پیگیری شود.

با توجه به شیوع کرونا و محدودیت‌های به وجود آمده برای ارتباط مستقیم با خانواده نیروهای مسلح چه کارهایی برای خانواده‌ها در فضای مجازی صورت گرفته است؟

نیروهای مسلح جمهوری اسلامی برخلاف نیروهای مسلح سایر کشورها همواره در میان مردم حضور داشته و با مشکلات و محدودیت‌های عموم مردم آشنا هستند. از طرف دیگر، خانواده‌های نیروهای مسلح نسبت به سایر مردم با تهدیدات بیشتری مواجه هستند. با شروع کرونا و محدودیت‌های ایجاد شده برای مردم جهان و اقبال بیشتر آنها برای حضور در فضای مجازی، خانواده نیروهای مسلح نیز از شرکت به صورت فیزیکی در مراسم‌ها و برنامه‌های ملی و مذهبی محروم شدند و سعی شد در برنامه‌های گوناگون از فرصت‌های فضای مجازی حداکثر بهره‌برداری را داشته باشند. فضای مجازی به دلیل شرایط موجود و حاکم بر آن علاوه بر تهدیدات گسترده، می‌تواند فرصت‌های مغتنمی برای جبهه انقلاب و افسران جنگ نرم برای صدور انقلاب اسلامی به اقصی نقاط جهان و تحقق تمدن نوین اسلامی داشته باشد. در همین شرایط و در راستای بهره‌مندی از فرصت‌های بی‌شمار فضای مجازی، سازمان‌های نیروهای مسلح بالاخص سازمان‌های عقیدتی ـ سیاسی و حوزه نمایندگی‌ها در راستای مأموریت‌های خود با برگزاری سخنرانی‌ها و هیئات مجازی یا ایجاد گروه‌ها و کانال‌های مختلف در سکوها و سامانه‌های بومی و ایرانی این خلأ را پر کرده و از این بستر برای مأموریت‌های جنگ نرم اقدام کنند. متأسفانه با وجود تأکیدات متعدد رهبر معظم انقلاب پیرامون فضای مجازی و تشکیل شورای عالی فضای مجازی در سال 1390، هنوز شبکه ملی اطلاعات در کشور راه‌اندازی نشده است و مردم انقلابی کشورمان همواره تلاش می‌کنند در زمین و بسترهای دشمن با قواعد و مقررات خودی حضور یابند(نامتقارن مثبت). بدیهی است در این وضعیت نفوذ و تهدیدات دشمن گسترده بوده و غالباً حاکمیت نظام جمهوری اسلامی ایران نقض می‌شود. در بسیاری از سامانه‌ها و نرم‌افزارهای مختلف شاهد اعمال حاکمیت بیگانگان و حذف بعضی از نرم‌افزارها از روی تلفن همراه شهروندان کشورمان بوده‌ایم. متأسفانه امروزه شاهد فقدان استقلال و حاکمیت نظام جمهوری اسلامی ایران در فضای مجازی کشور هستیم و تا زمان راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات باید مردم کشورمان در زمین مجازی بیگانگان و با رعایت قوانین و قواعد آنها به صورت کاربر اجاره‌ای فعالیت کنند. حضور نیروهای مسلح و خانواده آنان در فضای مجازی در دوران کرونا، همانند سایر مردم جهان و از طرفی برگزاری بسیاری از کلاس‌ها و تجمعات در فضای مجازی در کنار حضور دانش‌آموزان در سامانه «شاد» و متأسفانه در پیام‌رسان‌های خارجی، سبب شد بسیاری از مسئولان نظام در کنار فرصت‌های فضای مجازی با تهدیدات این حوزه نیز آشنا شوند و ضرورت راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات و بالاخص پیام‌رسان بومی را بیشتر احساس کنند.

نیروهای مسلح از ظرفیت خوب روحانیون جهادی برخوردار است. برای بهره‌گیری از ظرفیت فرهنگی و معنوی روحانیون شاغل در نیروهای مسلح به منظور تولید محتوای فاخر در فضای مجازی چه برنامه‌هایی دارید؟

انقلاب اسلامی یک انقلاب دینی و مبتنی بر دین مبین اسلام است و مهمات جنگ نرم در این خصوص برگرفته از مبانی دینی و فقهی است. پیام و محتوا به منزله مهمات اصلی جنگ نرم تعریف می‌شود. با توجه به انعطاف و پویایی لازم در فضای مجازی، محتواها و پیام‌های مختلف می‌توانند در قالب‌ها و ویژگی‌های گوناگون تولید شده و مورد بهره‌برداری قرار گیرند. ویژگی مهمات و نحوه به کارگیری آنها باید مناسب و متناسب با استحکامات دشمن باشد و طبیعتاً آنها نقش بسزایی در پیروزی خواهند داشت.  جهاد در میدان تبیین و افشاگری، با انتشار افکار درست و صحیح و پاسخ به ابهام‌آفرینی‌ها، مستلزم تولید محتوای غنی، عمیق، دقیق و فاخر برای بهره‌برداری در مواجهه با هجمه‌ها و تحریف‌های دشمن است. تولید و بیان حقایق اصیل با منطق قوی، سخن متین و عقلانیت کامل زیبنده جامعه روحانیت فهیم، عالم و آگاه است که همواره روحانیون شاغل در سازمان‌های نیروهای مسلح در این عرصه حضور جدی و فعال داشته‌اند. روحانیون شاغل در نیروهای مسلح به دلیل هویت تخصصی و ارتباط آنها به مخزن بیکران فقه اسلامی، بهترین کارکنان برای سیاست‌گذاری، هدایت و تولید محتوای فاخر و مبتنی بر مبانی دینی و انقلابی هستند. به همین دلیل در سازماندهی کارکنان نیروهای مسلح و بسیجیان و خانواده آنان همواره توجه ویژه به حوزه نمایندگی و سازمان‌های عقیدتی ـ سیاسی شده است و در راستای مأموریت ذاتی آنها و در طرح‌های پیش‌بینی شده جایگاه خاص و ویژه‌ای برای این طیف از افسران جنگ نرم دیده شده است تا بتوان با بهره‌گیری از هدایت، تولید و نظارت آنها، محتوای فاخر و ارزشمندی برای جنگ شناختی در هر دو رویکرد آفندی و پدافندی فراهم کرد.

سواد رسانه‌ای و تقویت آن در مقابله با جنگ رسانه‌ای حائز اهمیت است. برای تقویت سواد رسانه‌ای کارکنان چه برنامه‌هایی در حال اجرا است؟

سواد رسانه‌ای مهارتی است که با یادگیری آن می‌توان انواع رسانه‌ها و تولیدات رسانه‌ای را درک، تفسیر و تحلیل کرد. برای دستیابی به این مهارت تمهیدات مربوطه و گذراندن دوره‌های مختلف ضروری است تا هر کاربر در جهاد تبیینی بتواند نقش خود را به نحو احسن ایفا کند.  بعد از شناسایی و سازماندهی منطبق با علایق و سلایق، باید همه افسران جنگ نرم بتوانند در راستای تقویت توان رزم در چهار حوزه معرفتی(مبانی دینی و انقلاب اسلامی)، بصیرتی(بینش سیاسی)، مهارتی(توانمندی و به کارگیری) و معنویت(تقوا و خودسازی) ارتقا یابند. با توجه به اینکه در جنگ رسانه‌ای باید از هر دو منظر آفندی و پدافندی به آن ورود کرد؛ لذا ارتقای کارکنان در همه چهار حوزه مذکور بسیار ضرورت دارد.  در حوزه معرفتی باید با اصول و مبانی دینی و انقلاب اسلامی آشنا شد تا در جنگ رسانه‌ای به شیوه‌ها و روش‌های ناصواب مانند تهمت، دروغ، دشنام و فریب متوسل نشد. در حوزه بصیرتی باید از بینش سیاسی صحیحی برخوردار بود تا گرفتار فتنه‌ای دشمن نشده و بتوان سره را از ناسره تفکیک کرد. بیان و انتشار حقایق در فضای مجازی با منطق قوی، سخن متین و عقلانیت کامل برای پاسخ به شایعات و ابهامات نیازمند بینش و بصیرت عمیق است. بسیاری از افراد حتی بعضی از بزرگان به‌دلیل فقدان بینش و بصیرت صحیح در بسیاری از حوادث و فتنه‌ها دچار تزلزل شده‌اند. در حوزه مهارتی باید کارکنان ما بتوانند در استفاده و به کارگیری از سامانه‌ها و نرم‌افزارهای مختلف تسلط و تبحر لازم را داشته باشند تا حقایق را با تزیین عواطف انسانی به مخاطب خود برسانند. در حوزه معنویت باید هر کس با رجوع به نفس خود و با رعایت اخلاق اسلامی، به‌دنبال ارتقای جایگاه انسانی خود باشد و هیچ‌‌گاه برای اهداف خود، دست به روش‌ها و وسیله‌های غلط نزده و نباید هدف، وسیله را توجیه کند. سواد فضای مجازی و بالتبع سواد رسانه‌ای در ذیل آن، باید در هر چهار حوزه مذکور ارتقا یافته و رشد کاریکاتوری صرفاً در یکی از حوزه‌ها می‌تواند آسیب‌ها و آفت‌های عدیده‌ای به همراه داشته باشد. متأسفانه نگاه بخشی و ناقص به حوزه سواد رسانه‌ای سبب شده است تعدادی از فرماندهان و افسران جنگ رسانه‌ای بعد از مدتی دچار اشتباه و بعضاً استحاله شده و در طی مسیر با خط ولایت فاصله پیدا کنند. صیانت و مراقبت از مردم و کارکنان در سازمان‌های رزم جنگ رسانه‌ای با توجه به محیط گسترده و پهناور این میدان جنگی بسیار ضرورت دارد. در همین راستا، برای ارتقای سواد فضای مجازی کارکنان نیروهای مسلح، نظام جامع آموزشی مشتمل بر چهار سطح دانش‌افزایی، مهارت‌افزایی شایستگی، مهارت‌افزایی شغلی و آگاه‌سازی طراحی شده است. دوره دانش‌افزایی ویژه دوره‌های کلاسیک دانشگاهی بوده و در مراکز آموزشی و دانشگاه‌های نیروهای مسلح برگزار می‌شود و در پایان دوره، مدارک معتبر داخلی یا رسمی به دانش‌آموختگان تعلق خواهد گرفت. دوره مهارت‌افزایی شایستگی، دوره‌های میان‌مدت برای مدیران و فرماندهان حوزه فضای مجازی و رسانه است که به‌صورت عرضی و چند روزه برگزار خواهد شد. دوره مهارت‌افزایی شغلی برای کارکنان و کارشناسانی که در تحقق مأموریت سازمانی، نیازمند گذراندن دوره های مهارتی بوده و متناسب با شغل و جایگاه آنها تعریف شده است. در پایان، دوره آگاه‌سازی سواد فضای مجازی و رسانه‌ای است که برای همه کارکنان(پایور و سرباز) و خانواده آنان به صورت کوتاه‌مدت و چند ساعته طراحی شده است. ضعف اساسی در نظام آموزشی کشور در حوزه فضای مجازی و رسانه، فقدان رشته‌ها و گرایش‌های تخصصی و عدم تربیت نیروی انسانی متخصص در حوزه فضای مجازی است. امروزه، نیازمند آموزش و تربیت نیروی انسانی به‌صورت بین‌رشته‌ای در حوزه‌های مختلف علوم انسانی، فنی، پزشکی و هنر هستیم. نگاه بخشی و تمرکز بر یکی از عرصه‌های علمی، می‌تواند اثرگذاری و هدف‌گذاری ما در جنگ شناختی و رسانه‌ای را با اختلال مواجه کند؛ درحالی که در مواجهه با فضای مجازی و رسانه باید به‌صورت جامع‌الاطراف نگریست.

دشمنان انقلاب و ملت ایران پس از ناامیدی از جنگ سخت، تمام توان خود را برای مقابله با کشورمان در جنگ نرم به کار گرفته‌اند که فضای مجازی یکی از ابزارهای مؤثر در این زمینه است. در خصوص اقدامات آفندی و پدافندی در این خصوص توضیح دهید.

در ابتدا عرض کنم فضای مجازی تنها یک ابزار نیست؛ بلکه فضای مجازی یک ساحت و عالَم دیگری است که همه عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، امنیتی و... در آن بازتعریف و بازسازی شده است. زیست بوم جدیدی است که باید زیستن و تنفس در آن را آموخت و بهترین بستر برای صدور انقلاب اسلامی و تحقق تمدن نوین اسلامی خواهد بود. دشمن پس از ناامیدی در جنگ سخت، در قالبی دیگر از مدل مبارزه، تحت عنوان جنگ نرم به دنبال تسلط بر ذهن و قلب کاربران فضای مجازی و شهروندان کشورمان است. این جنگ نیز بسان سایر عرصه‌های جنگی با دو رویکرد آفندی و پدافندی مواجه است. به‌طور خلاصه می‌توان اذعان کرد، نظام جمهوری اسلامی ایران در یک جنگ شناختی با دشمنان انقلاب اسلامی روبه‌روست که این جنگ شناختی مشتمل بر دو رویکرد متقاعدسازی و نفوذ اجتماعی شناختی(آفند) و تاب‌آوری اجتماعی شناختی(پدافند) است. در جنگ شناختی با تسلط بر ذهن مخاطب همواره به دنبال تغییر باورها و اعتقادات، افکار و اندیشه‌ها و رفتار و کردارهای انسان‌ها هستند. مردم شریف ایران همواره مورد آماج حملات سنگین جنگ شناختی دشمنان قرار دارند و باید متولیان امر، از سرمایه‌های اجتماعی مردم عزیزمان بالاخص در فضای مجازی در مقابل این هجمه‌های نامرئی، صیانت و حراست کنند.  در حوزه آفندی با فرماندهی مقام عظمای ولایت و سیاست‌گذاری، سازماندهی و راه‌اندازی لشکرهای مجازی می‌توان با عملیات‌ها و تاکتیک‌های مختلف در تبیین و اقناع‌سازی مردم جهان بر حقانیت دین مبین اسلام و انقلاب اسلامی در اقصی نقاط جهان با شکستن انحصار رسانه‌ای غرب اقدام کرد و با استفاده از مبانی دینی و انقلابی، جنایت‌های استکبار جهانی را رسوا کرد و همچنین در حوزه پدافندی و تاب‌آوری اجتماعی باید با ارتقای سواد رسانه‌ای و فضای مجازی بتوان اعتقادات، اندیشه‌ها و کردارهای مردم را ایمن کرد و از طرفی با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات و بسترهای سالم، مطمئن و امن از حاکمیت اسلام و مردم کشورمان دفاع کنیم. مرکز فضای مجازی ستاد کل نیروهای مسلح در همین راستا طرح جامع و نقشه راه فضای مجازی را با تأکید بیشتر بر اقدامات هجومی و آفندی براساس توان و ظرفیت‌های سازمان‌های نیروهای مسلح طراحی کرده و در سیر مراحل اداری قرار دارد. در این طرح با توجه به مأموریت‌های ذاتی هر سازمان، نقش و وظایف مختلفی در حوزه‌های آفندی و پدافندی پیش‌بینی شده است.

برای بهره‌گیری از ظرفیت فرهنگی و معنوی روحانیون شاغل در نیروهای مسلح جهت تولید محتوای فاخر در فضای مجازی چه برنامه‌هایی دارید؟

انقلاب اسلامی یک انقلاب دینی و مبتنی بر دین مبین اسلام است و مهمات جنگ نرم در این خصوص برگرفته از مبانی دینی و فقهی است. پیام و محتوا به مثابه مهمات اصلی جنگ نرم تعریف می‌شود. با توجه به انعطاف و پویایی لازم در فضای مجازی، محتواها و پیام‌های مختلف می‌توانند در قالب‌ها و ویژگی‌های گوناگون تولید شده و مورد بهره‌برداری قرار گیرند. ویژگی مهمات و نحوه به‌کارگیری آنها باید مناسب و متناسب با استحکامات دشمن باشد و طبیعتاً آنها نقش بسزایی در پیروزی خواهند داشت.  جهاد در میدان تبیین و افشاگری، با انتشار افکار درست و صحیح و پاسخ به ابهام‌آفرینی‌ها، مستلزم تولید محتوای غنی، عمیق، دقیق و فاخر برای بهره‌برداری در مواجهه با هجمه‌‌ها و تحریف‌های دشمن است.  روحانیون شاغل در نیروهای مسلح به‌دلیل هویت تخصصی و ارتباط آنها به مخزن بیکران فقه اسلامی، بهترین کارکنان برای سیاستگذاری، هدایت و تولید محتوای فاخر و مبتنی بر مبانی دینی و انقلابی هستند؛ به همین دلیل در سازماندهی کارکنان نیروهای مسلح و بسیجیان و خانواده آنان همواره توجه ویژه به حوزه نمایندگی و سازمان‌های عقیدتی‌ـ سیاسی شده است و در راستای مأموریت ذاتی آنها و در طرح‌های پیش‌بینی شده جایگاه خاص و ویژه‌ای برای این طیف از افسران جنگ نرم دیده شده است تا بتوان با بهره‌گیری از هدایت، تولید و نظارت آنها، محتوای فاخر و ارزشمندی برای جنگ شناختی در هر دو رویکرد آفندی و پدافندی فراهم کرد.