در تاریخ انقلاب اسلامی 13 آبان یادآور سه واقعه مهم و اثرگذار است. تبعید امام خمینی(ره) به ترکیه در 13 آبان 1343، کشتار بی‌رحمانه دانش‌آموزان در 13 آبان 1357 و تسخیر لانه جاسوسی در 13 آبان 1358 سه اتفاق مهم این روز هستند که هر یک نقش بسزایی در پیروزی و حرکت صحیح انقلاب اسلامی داشته‌اند. هر یک از این رویدادها به نوعی نشان‌دهنده مبارزه مردم ایران با استکبار بوده و با نگاهی به ماجرای تبعید امام خمینی(ره) در تاریخ معاصر ایران، می‌توان درک کرد که این تبعید در نتیجه اعتراض امام(ره) به «کاپیتولاسیون» و مصونیت مستشاران آمریکایی اتفاق افتاده و در حقیقت منشأ مبارزه با استکبار و استعمار بوده است. شهادت جمعی از دانش‌آموزان از دیگر مناسبت‌های این روز است؛ در 13 آبان سال 1357 این دانش‌آموزان احساس تکلیف کرده و مدارس را تعطیل کردند تا اعتراض و مخالفت خود را با رژیم دست نشانده پهلوی اعلام کنند، این حرکت نیز در نوع خود مبارزه با استکبار بوده است. تسخیر لانه جاسوسی آمریکا نیز که به تعبیر امام خمینی(ره) «انقلاب دوم» بود، به منظور مبارزه با استکبار با حضور دانشجویان اهمیت ویژ‌ه‌ای در تداوم مسیر صحیح انقلاب اسلامی داشته است.
معنای «استکبار» برتری‌خواهی، امتناع از پذیرش حق از روی عناد، بزرگ‌بینی و خود‌بزرگ‌بینی دروغین است. بنابراین، استکبار خویی را می‌گویند که موجب می‌شود شخص خود را بزرگ شمارد؛ از این‌رو، از قانون یا هر امر معقول و عرفی گردن‌کشی می‌کند. بدیهی است که با در نظر گرفتن ایالات متحده به عنوان یک پیکر واحد و با یادآوری رفتار، راهبرد این کشور به همگان ثابت شده است که استکبار مهم‌ترین خصیصه و صفت این کشور است. مستکبر در خود احساس غرور و قدرت می‌کند. روحیه خودبرتربینی موجب می‌شود خود را چنان پندارد که بر همه موجودات یا هم‌نوعان خود سرآمد است و باید دیگران در مقابل او تسلیم باشند. این احساس غرور و قدرت است که وی را از پذیرش دیگری و هم ردیف بودن باز می‌دارد. کسی که از چنین روحیه و خویی برخوردار است، هرگز خود را با دیگران در یک سطح نمی‌بیند و خواهان اطاعت دیگری از خود است. قرآن کریم 48 بار خصلت و مشتقات استکبار را بیان کرده است که تنها به یک نمونه که در پاسخ به مستکبران است، اشاره می‌شود. خداوند می‌فرماید: «فَأَمَّا عَادٌ فَاسْتَكْبَرُوا فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَقَالُوا مَنْ أَشَدُّ مِنَّا قُوَّةً أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّ اللَّهَ الَّذِي خَلَقَهُمْ هُوَ أَشَدُّ مِنْهُمْ قُوَّةً وَكَانُوا بِآيَاتِنَا يَجْحَدُونَ» (فصلت/15) (اما قوم عاد در زمین به ناحق تکبر و سرکشی کردند و گفتند که از ما نیرومندتر (در جهان) کیست؟ آیا آنها ندیده و ندانستند که خدایی که آنها را خلق فرموده، بسیار از آنان تواناتر است؟ و آنها آیات (قدرت) ما را (با وجود این برهان) انکار می‌کردند).
درجهان امروز نیز ایالات متحده همواره با روحیه استکباری خود دنبال سیطره بر دنیا است؛ روحیه‌ای که ایالات متحده در طول 42 سال گذشته نسبت به جمهوری اسلامی داشته است. کنش رفتاری این کشور نشان می‌دهد، آنها به دنبال ایرانی مطیع به اوامر خود و وابسته مطلق به آمریکا هستند. اینکه انقلاب اسلامی مسیری الهی و بر خلاف نظر استکبار جهانی را در پیش گرفت، مورد دشمنی آمریکا قرار گرفت که بعد از گذشت چندین دهه همچنان با شدت ادامه دارد. بنابراین اختلاف جمهوری اسلامی ایران با آمریکا، مبنای اندیشه‌ای دارد و ریشه آن را باید در اعتقادات دو طرف جست‌وجو کرد که با مذاکره و گرفتن به اصطلاح بهانه از این کشور، از دشمنی آمریکا نخواهد کاست.
روحیه استکبارستیزی جمهوری اسلامی ایران توانست تابوت شکست‌ناپذیری آمریکا را بشکند و شرایطی را به‌وجود بیاورد که امروز نتیجه آن احساس شکست و افول برای اندیشه خودبرتربینی ایالات متحده است.
بنابراین روز 13 آبان ماه که با تسخیر لانه جاسوسی روحیه شکست‌ناپذیری آمریکا در جهان شکست و از آن به عنوان نماد استکبارستیزی یاد می‌شود، آثار و برکاتی داشته است: شکست بت ابرقدرتى آمریکا در ایران و جهان، آشکار شدن چهره حقیقى دوستان انقلاب و دشمنان، شتاب بخشیدن به حرکت ظلم‌ستیزى انقلاب، قطع رابطه مطلق با آمریکا و شکوفایى استعدادها، باز پس گرفتن قسمتى از سرمایه‌هاى بلوکه شده در آمریکا، از بین رفتن مرکز اطلاعاتى و جاسوسى آمریکا در منطقه خاورمیانه.