حجت‌الاسلام رضا علی صمدی سه سالی است که مسئولیت دفتر نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله (عج) را بر عهده دارد. وی در عملیات والفجر ۹ در سلیمانیه عراق به اسارت دشمن بعثی درآمد؛ در حالی که طلبه رزمی تبلیغی بود. تا اینکه مهر ماه سال 1369 افتخار آزادگی را کسب کرد. دقایقی در خصوص مأموریت‌های نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه با او هم‌کلام شدیم که ماحصل این هم‌کلامی را در ادامه می‌خوانید.
در ابتدا به‌نظر می‌رسد یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که پاسداران و خانواده‌های آنها در مراکز درمانی سپاه و کل کشور با آن مواجه هستند، رعایت یا عدم رعایت طرح انطباق است، در این حوزه دانشگاه بقیه‌الله(عج) در چه سطحی است؟
به عنوان کسی که در مجموعه بهداشت و درمان سپاه فعالیت داشتم و چند سالی هم قبل از دانشگاه در بهداری رزمی نیروی زمینی بودم، اگرچه از کادر درمان نیستم؛ اما شناخت کافی از این فضا دارم. تفاوت بقیه‌الله(عج) یکی دانشگاه بودن آن است و دیگری بیمارستان‌های بزرگ زیر مجموعه آن است که در کنار درمان، بار پژوهشی و علمی هم دارد. بحث انطباق یک کار ارزشمند بر پایه ارزش‌های اسلامی و اخلاقی است، یعنی تا جایی که مقدور است پزشک و کادر درمان و خدمات در مراکز درمان هم‌جنس باشند. قانونی مصوب مجلس به وزارت بهداشت ابلاغ شده، ولی بیشتر در مراکز نظامی، به ویژه در سپاه اجرایی شده است. مشکل آنجاست که آموزش پزشکی ما بر پایه غربی و بر اساس معیار فرهنگ غرب است. البته در غرب هم رعایت به این شکل نیست و به شکل دیگر است که اخلاق پزشکی گفته می‌شود؛ یعنی رعایت وجود دارد. انطباق باید به درستی تبیین شده و باید از دانشگاه آموزش داده شود و به عنوان باور و ارزش دینی و اخلاقی تدریس شود تا در ذهن کادر درمان زمانی که وارد کار می‌شود، غریب نباشد. بحث بعدی اینکه بیمارستان‌های ما از اساس بر مبنای انطباق نیست. در بیمارستان‌های جدید‌الاحداث البته این رعایت شده از زمان ساخت باید بخش‌های لازم را ساخت؛ حتی در بخش درمانگاه باید انطباق را در طراحی و ساخت رعایت کرد. بحث دیگر استثنا و اضطرار است. امروز باور کادر درمان این است که متولی درمان کردن است، نه متولی رعایت مسائل شرعی. از طرفی کادر درمان هم از نظر کمیت جنسیت تطابق ندارد؛ برای نمونه در موضوع سونوگرافی، سونولوژیست زن بسیار کم است یا در زمینه اورولوژی، اورولوژیست زن خیلی کم است. البته امروز این مشکلات تا حدودی در سپاه حل شده، ولی در سطح کشور زیاد است.
شما دانشگاهی از مجموعه سپاه هستید و دانشجویانی که آموزش و تربیت می‌کنید پاسدار هستند، در زمینه تربیت معنوی و اعتقادی این دانشجویان کاری کرده‌اید؟
در حوزه دانشجویی باید در کنار آموزش، به موضوع تربیت هم توجه شود؛ لذا ما در حال تربیت پاسدار پزشک یا پرستار هستیم. در واقع، باید ارزش‌های پاسداری هم در کنار آموزش باشد، این در ذهن ماست. باید برای آن برنامه داشته باشیم و با روش‌های خاص اجرا کنیم، ولی هنوز به این مطلوب نرسیده‌ایم و باید به آن سمت برویم. از ابتدای حضورم در دانشگاه در این سه سال و اندی خلأ جدی در دانشگاه بقیه الله(عج) داشتیم و در ادامه بر اساس نگاه نماینده محترم ولی فقیه این را توسعه دادیم و در دانشگاه و دانشکده‌ها فضای نسبتاً خوبی داریم. تعدادی استاد متناسب را هم جذب کردیم تا بتوانیم این حوزه را فعال‌تر کنیم و توقعات نماینده ولی فقیه در سپاه برآورده شود. قدم‌های خوبی برداشتیم، به جز استادان در مشهد برای دانشجویان هم برنامه داشتیم؛ البته منتخب دانشجویان، چون تعداد زیاد است. جدای از آن در کنار گروه‌های جهادی هستیم و کمک می‌کنیم، در برنامه‌ها حضور داریم و اگر حمایت نیاز داشتند برای‌شان از فرماندهی دانشگاه یا جای دیگر جلب حمایت می‌کنیم.
از روحانیون پزشک هم در نمایندگی استفاده کرده‌اید؟
برای این امر معذوراتی وجود دارد که جای بیان آن نیست؛ ولی به تازگی سه نفر روحانی با سطح تحصیل دکتری جذب کرده‌ایم که یک نفر در دانشکده‌ها و یک نفر دیگر در پژوهشگاه و نفر سوم در حوزه دانشجویی کمک کار ما خواهند بود و علاوه بر کار تدریس، کار تربیتی هم می‌کنند. در گروه معارف هم چالش داشتیم که با حضور این سه عزیز به دو نفر قبلی ظرفیت خوبی ایجاد شده و حتی نیاز به استادان مدعو نداریم. در ترم جدید از استادان خودمان استفاده می‌کنیم و در کنار آن خلأ علمی را پر می‌کنیم. در بحث مشاوره و تربیتی هم این عزیزان برای دانشجویان وقت می‌گذارند.
نماینده ولی فقیه در سپاه در مباحث تربیتی نگرش حلقه‌ای دارند؛ مانند صالحین در بسیج و صادقین در بحث عقیدتی ـ سیاسی پاسداران، در دانشگاه بقیه‌الله(عج) چنین طرح‌هایی اجرا می‌شود؟
بحث حلقه‌ها سال قبل مطرح شد. مجری جای دیگر است نه نمایندگی، چون ما ظرفیت اجرایی آن را نداریم، ولی کمک کار مجریان هستیم. ما استاد محوری را در حلقه‌ها مطرح کردیم که خود دکتر ابوالقاسمی هم موافق بودند و ما هم سهم خود را ایفا می‌کنیم؛ این در حال اجراست، اما کرونا نگذاشت سال قبل خروجی داشته باشیم، امسال پیگیری جدی می‌شود که اجرا شود وخوشبختانه پایه‌گذاری شده است.
در بحث تربیت آیا مانند دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین(ع) واحد‌های درسی تربیت جهادی دارید؟
در حوزه تربیت آن چیزی که به آن نیاز داریم، روحیات و معنویات دفاع مقدس است که این جایش هنوز خالی است. کاری که انجام شده با نیاز و ظرفیت ما تطابق ندارد. در دانشگاه امام حسین(ع) این به شکل رسمی آمده و ما هم از محضر نماینده محترم ولی فقیه پیگیر هستیم که این را در واحد درسی دانشجویان بگنجانیم. این الان نیست. بسیج دانشجویی هم اگر کاری می‌کند، ذوقی انجام می‌دهد. پیگیر این موضوع هستیم که این واحد‌های درسی ایجاد شود. در کنار همین مباحث طب رزم و موضوعات دیگر را هم داریم. البته باید شرایط را سنجید چون برای نمونه این دانشجویان باید دستیاری را هم بگذرانند و فرصت کمی دارند. امتیاز دانشگاه همین حضور در جبهه مقاومت برای درمان است و باید از این ظرفیت به خوبی استفاده کنیم، تجربه و پختگی در دانشگاه ایجاد شده، جبهه مقاومت جبهه جدیدی است که در آن حضور داریم. نگاه فرماندهان سپاه و نماینده ولی فقیه در سپاه هم به این امر مثبت است، یعنی پردیس بین‌الملل ظرفیت خوبی است که باید از آن استفاده لازم را داشته باشیم.