بنابر صحبتها و اظهاراتی که دولت و مسئولان، از جمله وزیر نفت به تازگی داشتهاند، مقدار صادرات نفت کشور بیشتر شده و این به معنای آن است[...]
بنابر صحبتها و اظهاراتی که دولت و مسئولان، از جمله وزیر نفت به تازگی داشتهاند، مقدار صادرات نفت کشور بیشتر شده و این به معنای آن است که درآمدهای حاصل از آن، یعنی درآمدهای نفتی و ارزی هم بیشتر میشود؛ به ویژه وقتی قیمت نفت بالای ۱۰۰ دلار است.
حالا دولت چطور آن را هزینه و خرج کند که این درآمدها بتواند در افزایش رفاه و سطح زندگی مردم تأثیر داشته باشد. درآمدهای ارزی کشور که به بانک مرکزی منتقل میشود، در شرایط معمولی برای سرمایهگذاری و خرید کالاهای اساسی، فناوری و کالاهای سرمایهای به کار گرفته میشود و این امر قطعاً در درازمدت روی زندگی و معیشت مردم تأثیرگذار است. در این میان، اینکه برای هزینهکرد درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت باید ظرافتها و حساسیتهای خاصی را رعایت کرد، امری ثابت شده است؛ اما نفت یک سرمایه ملی است. مانند این میماند که پدری سرمایهاش را در اختیار فرزندانش میگذارد، خیلی تفاوت دارد که فرزندان چگونه از این سرمایه استفاده کنند! برای درآمدهای حاصل از فروش نفت این سرمایه ملی هم همینطور است؛ یعنی خیلی تفاوت است میان اینکه این سرمایه را خرج خریدهایی کنیم که تمام شود و ضروری نبوده یا صرف ایجاد اشتغال و کار و تولیدی کنیم که در آینده بتوان از آن منافعی کسب کرد و برای کالاهای سرمایهای و نه مصرفی و وارداتی صرف شود.
با این حال واردات و صادرات دست دولت است و اوست که تصمیم میگیرد اگر پولی وارد کشور میشود، صرف چه کاری شود. قاعده کلیاش این است که صرف مصارفی شود که در درازمدت به نفع عامه باشد، نه در کوتاهمدت و برای مصارف غیر ضرور؛ برای نمونه واردات موبایل حتی با هدف تعدیل نرخ به نفع کشور و مردم نیست؛ اما سرمایهگذاری در منابع نفت و گاز در ایران ممکن است سبب شود در آینده بتوان نفت و گاز و برق بیشتری تولید کرد و درآمدهای حاصل از فروش آن را نیز بیشتر کرد.
برای افزایش درآمدهای ارزی کشور باید تولید بیشتر شود که برای این مهم و افزایش ظرفیتهای تولید باید روی تولید سرمایهگذاری شود یا به شرکتهای خارجی اجازه سرمایهگذاری داده شود تا تولید بیشتر شود؛ در غیر اینصورت افزایش تولید نخواهیم داشت و حتی در سال ۴ یا ۵ درصد هم از حد تولید ما کاسته خواهد شد و این نرم بینالمللی است که بین ۵ تا ۱۰ درصد از کلیه حوزههای نفتی به طور متوسط کاهش پیدا کند.
اما برای افزایش درآمدهای ارزی در حوزهای به جز فروش نفت هم باید دید چقدر و کدام یک از تولیداتمان مورد نیاز دنیای خارج است و بعد روی همانها سرمایهگذاری کرد. البته همه اینها هم به این مهم برمیگردد که تعامل ما با دنیا چگونه باشد؟ اگر تعامل و ارتباط خوبی با همسایگان و کشورهای دنیا داشته باشیم و محصول تولیدی ما هم مورد نیاز آنها باشد، امکان صادرات بیشتر هم خواهیم داشت و درآمدهای ارزی را در حوزهای غیر از نفت افزایش خواهد داد.