فرمانده بی‌ادعا

در زمان شروع انقلاب اسلامی، محمد در تبریز بود و در این زمان او درجریان انقلاب قرار گرفت. با شركت در راهپیمایی‌های مردم تبریز در به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی، گام‌های زیادی برداشت. بعد از پیروزی انقلاب، محمد با این استدلال كه اسلام به جوانان مملكت نیاز دارد، تصمیم گرفت به سربازی برود. با مراجعه به حوزه نظام‌وظیفه به ایشان اعلام شد كه جزء افراد معاف از خدمت است، ولی با اینكه از خدمت معاف شده بود، با اصرار زیاد به تهران مراجعه و در سپاه ثبت‌نام كرد. بعد از چند روز، برادر بزرگش به او اطلاع داد كه باید هرچه سریع‌تر به ممقان برگردی؛ چراكه مادر مریض است. شهید ممقانی سراسیمه بازگشت و پس از مراجعه، متوجه شد كه مادرش مریض نیست و خانواده برای برگرداندن او دست به چنین اقدامی زده‌اند. وقتی ایشان متوجه این موضوع شد، بسیار ناراحت شد و با رضایت گرفتن از خانواده، دوباره به تهران بازگشت.

به نقل از جواد مردی‌ممقانی برادر شهید

سردار شهید حاج‌محمدحسین مردی‌ ممقانی در سپیده‌دم یکم اسفند سال ۱۳۳۸ در ممقان چشم به جهان گشود. حاج‌محمدحسین قبل از رسیدن به سن تکلیف با علاقه خود به انجام واجبات دینی می‌پرداخت. او بسیار مذهبی و به نماز اول وقت حساس بود و دیگران را نیز همیشه به انجام واجبات دینی تشویق می‌کرد. سردار شهید در بحبوحه انقلاب موفق به ثبت‌نام در دانشگاه نشد. وقتی فرمان خمینی را مبنی بر تشکیل سپاه پاسداران شنید، عازم تهران شد و در سال 1358 به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پیوست. وی بعد از آن، عازم کردستان شد و در سپاه مریوان مشغول خدمت شد. شهید ممقانی در سپاه پاوه و مریوان به همراه دوستان و همرزمان خود حاج‌احمد متوسلیان، همت، رضا چراغی و محمدرضا دستواره خدمات بزرگی انجام داد. تمام افراد و کسانی که با شهید حاج‌محمدحسین در این سال‌ها برخورد داشته‌اند، او را فردی مکتبی، مدیر و مدبر توصیف کرده‌اند. حاج‌محمدحسین مردی پس از تشکیل تیپ ۲۷ محمدرسول‌الله به فرماندهی حاج‌احمد متوسلیان در ۲۴ بهمن ۱۳۶۰ مسئولیت بهداری رزمی تیپ را برعهده گرفت و در حوزه درمان و پست امداد خط‌مقدم، خدمات نوینی را با نبوغ و مدیریت خاص خود ارائه کرد. سرانجام حاج‌محمدحسین مردی‌ممقانی در تاریخ 1365/4/11 در جریان عملیات کربلای‌1 در منطقه عملیاتی مهران به آرزوی خود رسید و با نوشیدن شربت شهادت، به سوی معبود خود شتافت. پیکر مطهرش را طبق خواسته خود در محل بهشت‌زهرا(س) تهران، قطعه ۲۶، ردیف ۸۸ شماره ۵۰ به خاک سپردند.