نشریه اخبار و تحلیل‌های چهارشنبه، ۲۴ شهریورماه

نشریه اخبار و تحلیل‌ها word

نشریه اخبار و تحلیل‌ها pdf

▼حرف روز            

افغانستان نباید ناامن شود!

ایران در بین همسایگان افغانستان با سه و نیم میلیارد دلار صادرات، رتبه نخست را در تأمین کالاهای موردنیاز افغانستان دارد که این رقم صادراتی، بیش از سه برابر صادرات کشورمان به اتحادیه اروپا محسوب می‌شود که در صورت برنامه‌ریزی منسجم و وجود ثبات امنیتی، می‌تواند حداقل به دو برابر افزایش یابد. به لحاظ ارزشی نیز افغانستان در بین مقاصد صادراتی تهران، چهارمین خواستگاه کالاهای ایرانی است. علاوه بر این، ایران در وضع کنونی افغانستان، به‌تنهایی ۴۴ درصد از کل ۷ میلیارد دلار واردات این کشور را به خود اختصاص داده است و از این حیث برای تأمین نیازهای کالایی افغانستان، کشوری مهم تلقی می‌شود. مزیت‌های ژئوپلیتیک، اقتصادی و فرهنگی ایران نسبت به سایر همسایگان افغانستان، تهران را به تأمین‌کننده بی‌رقیب نیازهای مردم افغانستان تبدیل کرده است و این موضوع فارغ از استقرار هر دولتی، با هر تفکری در کابل است؛ اما تحولات اخیر در افغانستان چنانچه منجر به ناپایداری و ناامنی مستمر گردد، می‌تواند تأثیرات کوتاه‌مدت و بلندمدتی بر اقتصاد ایران بگذارد.

الف) تأثیر کوتاه‌مدت: افزایش نرخ ارز در تهران به دلیل: اختلال در فعالیت صرافی‌ها در هرات؛ افزایش تقاضا برای دلار در افغانستان (و خروج دلار از تهران و به هم خوردن عرضه و تقاضا)؛ بلوکه شدن دارایی‌های افغانستان در بانک‌های جهانی؛ ب) تأثیر بلندمدت: 1- اختلال در تجارت ایران و افغانستان؛ نبود ارز در افغانستان، انگیزه‌ها را از تجار ایرانی برای صادرات می‌گیرد؛ چراکه تجار ایرانی در قبال صادرات به افغانستان، صرفاً ارز می‌گیرند. 2- وقوع بحران اقتصادی در افغانستان با کاهش سبد صادراتی کشور همراه خواهد بود که علاوه بر به هم خوردن تعادل نرخ ارز در کشور، ناامنی مرزهای شرقی کشور را به دنبال خواهد داشت.

نکته راهبردی: سیاستی که آمریکا بعد از شکست مفتضحانه در افغانستان دنبال می‌کند، فراهم نمودن شرایط هرج‌ومرج و جنگ داخلی طولانی‌مدت در این کشور است که هم موجب پاره‌پاره شدن این سرزمین شده و هم تبعات امنیتی و اقتصادی فراوانی بر همسایگان آن، ازجمله ایران خواهد گذاشت. از همین منظر، برخلاف برخی چهره‌ها و جریان‌های معلوم‌الحال داخلی که به دنبال ایجاد دوقطبی‌های مذهبی شیعه- سنی و ترسیم چهره داعشی از طالبان بوده و قصدی جز درگیر کردن ایران در باتلاق افغانستان ندارند، تهران در حوزه سیاسی تلاش حداکثری می‌نماید تا ثبات و امنیت پایدار در همسایه شرقی استقرار یابد؛ این سیاست هم به نفع ملت افغانستان است و هم در راستای امنیت ملی و منافع اقتصادی کشورمان قابل‌تحلیل است. (نویسنده: علی محمدی)

▼گزارش روز                              

اربعین و انتظار منتظران

یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های دولت و مجلس مهیاکردن سفر زائران اربعین و پیگیری برداشته شدن موانع سفر زوار به عراق است، به‌طوری‌که یکی از محورهای مهم مطرح‌شده از سوی رئیس‌جمهور، رئیس مجلس و مسئولین دیگر کشورمان در سفر اخیر نخست‌وزیر عراق به تهران، موضوع سفر اربعین بود.

گزاره‌های خبری: 1- اربعین امسال با قبل و بعد از کرونا بسیار متفاوت است؛ قبل از کرونا محدودیت سفر و مسیر سفر به اربعین وجود نداشت؛ اما در دو سال اخیر به خاطر ویروس منحوس کرونا سفر زائران به‌طور کامل ممنوع شد و اما در سال جاری سقف ورود زائران به عراق و مبادی ورودی را دولت عراق مشخص می‌کند و ایران با درخواست‌های مکرری که دارد در حال تهیه مقدمات این سفر برای زائران و علاقه‌مندان به پیاده‌روی اربعین است. 2- درعین‌حالی که مردم از تلاش‌های دولت برای باز کردن مسیر پیاده‌روی آگاه هستند؛ انتظار دارند که اطلاع‌رسانی در مورد اربعین فقط از یک مرکز و یا قرارگاه واحد صورت بگیرد و زیرساخت‌های ثبت‌نام مانند سامانه سماح هم در راستای همان سخنان، بیانیه‌ها و اطلاعیه‌ها، پاسخگوی مراجعه‌کنندگان باشد. 3- در روزهای گذشته مسئولین عراقی سخنان متفاوت و متعددی به زبان آورده‌اند و در داخل کشور نیز با تعدد سخنگو در زمینه اربعین مواجه هستیم که همین تعدد نظر درباره اربعین ممکن است باعث سوءاستفاده جریان‌های اختلاف افکن که دولت را در زمینه اعزام مردم به اربعین مقصر می‌دانند، شده و ضربه جدی به اعتماد عمومی وارد آورد. 4- مردم، رئیس‌جمهور را از جنس خود می‌دانند که می‌خواهد مشکل زائران را به هر طریقی شده، حل کند؛ اما می‌بایست بر این نکته نیز واقف باشیم که دولت عراق میزبان است و باید استانداردهای این کشور در سفر اربعین موردتوجه قرار گیرد.

نکته پایانی: سفر اربعین امام حسین (ع) یکی از یادگارهای مهم حاج قاسم است که امنیت را برای عراق و مراسم‌های مذهبی در عراق فراهم نمود؛ امیدواریم که سفر اربعین امسال به یاد حاج قاسم عزیز باشکوه و سلامت بیشتر برگزار شود؛ زیرا در سال‌های گذشته هم‌زمان با این ایام، بیشترین دغدغه سردار تأمین امنیت عراق، تاراندن داعش از شهرها و استان‌های شیعه‌نشین و ایجاد کمربند امنیتی در اطراف مسیر پیاده‌روی و درنهایت حضور حداکثری و بدون دغدغه زائران در مراسم اربعین بود. هر زائری که اندک مطالعه‌ای که از زمان ظهور داشته باشد با حضور در اربعین، به یاد زمانه ظهور می‌افتد و آرزو می‌کند که آقا و مولایمان زودتر از پرده غیب بیرون آید و طعم شیرین دولت مهدوی را به کام همه تشنه‌لبان عدالت بچشاند. «یک اربعین برای شما گریه کرده‌ام؛ آقا بیا که روضه ما هم برای توست». (نویسنده: فرهاد مهدوی)

▼ خبر ویژه                  

FATF حل نشد، پس واکسن چطوری آمد؟

«علی مطهری» ازجمله چهره‌های اصلاح‌طلبی بود که پیش‌ازاین، علت وارد نشدن واکسن به کشور را عدم تصویب FATF ذکر کرده بود. او اکنون در پاسخ به سؤال خبرنگاری که از او پرسید: آقای مطهری شما گفته بودید به خاطر قرار داشتن در لیست سیاه FATF نمی‌توانیم واکسن وارد کنیم! الآن چجوری وارد می‌کنیم پس؟! پاسخ می‌دهد: مفصله! تو یک دقیقه نمی‌تونم بگم! نیم ساعت طول می‌کشه! خبرنگار که اعلام آمادگی می‌کند تا صحبت‌های مفصل مطهری را بشنود ولی او جواب می‌دهد که: «من وقت ندارم!». واقعیت آن است که کم نبودند موضوعاتی که در دولت گذشته، موانع حل آن‌ها به موضوعاتی همچون، FATF، تحریم‌ها، مذاکره، موشک‌های سپاه، حمایت از جبهه مقاومت در منطقه و امثالهم معرفی می‌شد؛ این نوع مدیریت دولتی در هشت سال اخیر، مثل فردی را می‌ماند که نمی‌توانست راه برود، مدام زمین را متهم می‌کرد که صاف نیست و کج است!

▼ اخبار

آمریکا- عربستان؛ روابطی که تیره‌تر می‌شود!

«عبدالباری عطوان» سردبیر روزنامه رأی‌الیوم در خصوص علت خروج سامانه‌های پاتریوت آمریکایی از عربستان می‌نویسد: «آنچه مسلم است این است که روابط بین عربستان و متحد تاریخی آن آمریکا از بد به سمت بدتر می‌رود و در دو هفته گذشته وارد مرحله بی‌سابقه‌ای از تنش شده است که ممکن است در روزها و ماه‌های آینده به انتقام‌جویی سیاسی و اقتصادی تبدیل شود. باید یادآور شویم که آمریکایی که به‌دروغ اعلام کرد عراق سلاح کشتارجمعی دارد، در جعل اسناد دست داشتن خانواده سلطنتی عربستان در این حملات هم ابایی ندارد. بخصوص که شاهدان دروغین زیادی از عربستان در اختیار دارد که آماده شهادت هستند. دولت بایدن نقش عربستان در افغانستان را به حاشیه برد و قطر را به اصلی‌ترین پایگاه سیاسی، نظامی و دیپلماتیک خود در منطقه خلیج‌فارس و خاورمیانه تبدیل کرد و این به‌نوعی خنجر سمی آمریکا بر پشت عربستان و پایان دادن به روابط ائتلافی استراتژیک است که نزدیک به ۸۰ سال قدمت دارد. آمریکا قابل‌اعتماد نیست و به‌راحتی متحدان خود را رها می‌کند و آخرین آن‌ها اشرف غنی، رئیس‌جمهوری افغانستان است که به امارات گریخت.

فرافکنی و فرار روبه‌جلو از بایدن درباره افغانستان!

«جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا در سخنانی گفته است؛ چین، پاکستان، روسیه و ایران در تلاش هستند تا بفهمند اکنون باید با طالبان چه کنند! تلاش بایدن برای سردرگم نشان دادن کشورهای مذکور، ازجمله ایران در قبال افغانستان از چند وجه قابل‌تأمل است؛ 1- وضعیت کنونی افغانستان نتیجه 20 سال اشغال این کشور توسط آمریکا است؛ لذا بایدن با جوسازی و ادعاهای ساختگی درباره سایر کشورها می‌خواهد این حقیقت را پنهان کرده و از بازخواست جهانی رهایی یابد. 2- بایدن که با رسوایی فرار از افغانستان مواجه است، با ایجاد موضوعات جدید سعی دارد ضمن کاستن از فشار این رسوایی، تلاش همسایگان و دوستان مردم افغانستان به‌ویژه ایران را نیز در جهت حل سریع‌تر بحران با مشکل مواجه کند. 3- رئیس‌جمهور آمریکا در حالی به دنبال القاء سردرگمی ایران در خصوص افغانستان و طالبان است که تهران از ماه‌ها قبل رویکردی شفاف و آشکار در قبال تحولات این کشور داشته و ضمن تأکید بر راهبرد گفت‌وگوهای بین‌الافغانی، علی‌رغم عملیات روانی گسترده رسانه‌های معاند، تمام ظرفیت خود را در راستای حل کم‌هزینه بحران به کار برده است. 4- برخلاف دیدگاه آمریکایی که نسخه جنگ داخلی را برای افغانستان پیچیده است، ایران باهدف تثبیت صلح، ثبات و یکپارچگی این کشور، مشخصاً راهبرد تشکیل دولت فراگیر با حضور نمایندگان همه جریان‌های قومی و مذهبی را به‌عنوان مطالبه به‌حق مردم افغانستان پیگیری کرده است. بر این اساس؛ ادعاهای اخیر بایدن را می‌توان یک فرافکنی آشکار برای پنهان‌سازی انبوهی از مشکلاتی دانست که آمریکا طی 20 سال به افغانستان تحمیل کرده است.

سوخت عزت‌بخش برای لبنانی‌ها!

دبیرکل حزب‌الله لبنان با اشاره به رسیدن قریب‌الوقوع سوخت ایران به لبنان، تأکید کرد: «لبنانی‌ها دیگر نیازی نیست که عزت خود را در بازارهای سیاه سوخت زیر پا بگذارند. ما اعلام کردیم که انتقال سوخت ایران مربوط به یک کشتی یا دو کشتی نیست. با جدیت وارد موضوع تأمین سوخت شده‌ایم. ما نه به دنبال جنگ رسانه‌ای و نه به دنبال تحریک گروهی هستیم، ما تنها به دنبال کاهش سختی مردم هستیم. از ایران، رهبر معظم انقلاب، رئیس‌جمهور این کشور و سایر مسئولان ایرانی به خاطر صادر کردن سوخت به لبنان تشکر می‌کنیم. محموله گازوئیل عراق هم به‌زودی به لبنان خواهد رسید». مقامات حزب‌الله در استان «البقاع» لبنان، اقدامات لجستیکی، فنی، تبلیغاتی و اداری را برای استقبال از کاروان تانکرهای حامل سوخت ایران به‌طور کامل انجام داده و منتظر رسیدن کامیون‌ها هستند. شبکه «المنار» گزارش داده، ۷۰ تا ۸۰ کامیون حامل سوخت قرار است با طی مسیر ۲۳۰ کیلومتری، ۳ میلیون لیتر گازوییل صادراتی ایران را از بندر «بانیاس» سوریه به خاک لبنان انتقال دهند.

‌اخبار کوتاه

◄ ایران- روسیه؛ سیاست منطقه‌ای یکسان!/ «بشار اسد» رئیس‌جمهور سوریه در یک سفر از پیش اعلام‌نشده به مسکو رفت و با پوتین در کاخ کرملین دیدار کرد. پوتین در این دیدار، سیاست منطقه‌ای ایران که خروج نیروهای تروریستی آمریکایی است را در مورد سوریه تکرار کرد و گفت: «مشکل سوریه حضور نیروهای خارجی غیرقانونی در این کشور است که مانع از وحدت (اراضی) این کشور می‌شود».

◄ FATF چیست؟!/ سخنگوی ستاد ملی کرونا درخصوص FATF به‌عنوان یکی از موانع ورود واکسن به کشور در دولت روحانی، گفت: «نمی‌دانم FATF چیست؛ اما الآن واکسن به دلایل مختلف به دست ما می‌رسد. همه قراردادهای واکسن که قبلاً بدعهدی شده بود، هم‌اکنون در حال عملیاتی شدن است. بانک مرکزی و وزارت خارجه پایه ثابت جلسات ما هستند. تا دهه فجر، گروه‌های هدف حتماً واکسینه خواهند شد».

◄ طحان‌نظیف: دلایل عدم احراز صلاحیت قابل توضیح نیست!/ سخنگوی شورای نگهبان گفت: «اولین دلیل اینکه چرا شورای دلایل و مستندات رد صلاحیت‌ افراد را رسانه‌ای نمی‌کند، محذوریت شرعی و قانونی شورای نگهبان در مورد حفظ حیثیت و آبروی اشخاص است. دومین دلیل، مخفی بودن رأی اعضا است. در جلسه در مورد هر شخص مواردی مطرح می‌شود، سپس رأی‌گیری به‌صورت مخفی انجام می‌شود و روشن نیست کدام‌یک از اعضای شورا به آن شخص رأی مثبت یا منفی داده‌اند و احیاناً مستند و دلیل هر کس، کدام مسئله مطرح شده بوده است؛ بنابراین دلایل احراز و عدم احراز صلاحیت چندان قابل توضیح نیست».

◄ اقدامات جدید ایران برای حفاظت از تأسیسات هسته ای/ اخیراً رسانه‌های خارجی مدعی تشدید اقدامات امنیتی در خصوص بازرسان آژانس در ایران شده بودند. نماینده ایران در وین در این مورد گفته: «اقدامات امنیتی در تأسیسات هسته‌ای، به‌طور منطقی تشدید و محکم شدند و بازرسان آژانس هم به‌تدریج خود را با مقررات جدید وفق داده‌اند».

◄ ضربه سپاه به باند گروگان‎گیری در آذربایجان غربی/ قرارگاه حمزه سیدالشهدا در اطلاعیه‌ای آورد: «با اقدام اطلاعاتی در شهرستان خوی، ۵ نفر از گروگان‎گیرانِ مسلح دستگیر و یک نفر از آن‌ها به هلاکت رسید. همچنین ۳۰ نفر از اتباع گروگان گرفته‎شده آزاد شدند. این باند با گروگان‎گیری و شکنجه اتباع خارجی از خانواده‎های آنان اخاذی می‎کرد».

◄ رشد تولید لوازم‌خانگی با خروج شرکت‌های خارجی/ دبیر انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم‌خانگی گفت: «پس از رفتن برندهای خارجی صنعت لوازم‌خانگی در یک سال ۷۸ درصد رشد داشته است. ۴۰ سال است واردات پوست ما را کنده است».