نشریه اخبار و تحلیل‌های سه‌شنبه، ۶ اردیبهشت ماه

نشریه اخبار و تحلیل‌ها word

نشریه اخبار و تحلیل‌ها pdf

▼حرف روز         

راهکارهای تقویت دیپلماسی اقتصادی

کارویژه اصلی نظام‌های سیاسی، تأمین رفاه (مادی و معنوی) و امنیت برای مردم است. لذا هرگونه فعالیت و رابطه دولت‌ها با دول دیگر و حتی ارتباط آنان با سازمان‌های بین‌المللی، می‌بایست برای تأمین این دو کارویژه باشد؛ مخصوصاً که در دنیای امروز مسئله تجارت و اقتصاد، در اولویت قرار گرفته است و قاعدتاً روابط خارجی نیز برای تقویت این بخش، مأموریت ویژه‌ای یافته‌اند.

نکات تحلیلی: 1- دیپلماسی اقتصادی همان در اختیار قرار دادن توان وزارت خارجه برای فعال‌سازی ظرفیت‌های تجارت خارجی و جذب سرمایه‌گذاری است که می‌تواند نقش قابل‌توجهی در خنثی‌سازی تحریم‌ها داشته باشد. 2- تقریباً ۷۰ درصد تجارت خارجی ایران با ۶ کشور انجام می‌شود. اختلال در روابط تجاری ما با یکی از این کشور‌ها، بخش بزرگی از تجارت خارجی ما را به مخاطره می‌اندازد؛ این خطرآفرین است و باید در این زمینه تعدد ایجاد کرد تا درصورتی‌که یک مسیر تجاری بسته شد، بتوان کشور دیگری را جایگزین کرد. این مهم از طریق تنوع سازی زمینه‌های تجارت خارجی از طریق تقویت دیپلماسی اقتصادی ممکن است‌. 3- دیپلماسی اقتصادی نیازمند همگرایی دستگاه‌های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و امنیتی به همراه اتخاذ نقشه راه منسجم است. در نقشه راه باید مشخص شود که متولی و قرارگاه مرکزی دیپلماسی اقتصادی کشور کیست؟ سازمان توسعه تجارت، اتاق‌های بازرگانی، وزارت امور خارجه، گمرک و یا بانک مرکزی و یا کارگروهی از همه این‌ها. جزیره‌ای عمل کردن و عدم اعتقاد به ظرفیت‌های منطقه‌ای که نمونه آن در گزارش اخیر اتاق بازرگانی نمود یافت، نمی‌تواند تأمین‌کننده اهداف دیپلماسی اقتصادی باشد. 4- از الزامات دیپلماسی اقتصادی، توسعه زیرساخت‌های تجاری است. ایران از حیث راه ترانزیت کالا و ژئوپلیتیک، موقعیت منحصربه‌فردی دارد؛ اما عدم سرمایه‌گذاری در این زیرساخت‌ها مثل بندر چابهار یا راه‌های ارتباطی زمینی به اروپا و اوراسیا، موانعی را برای تحقق بهتر این امر ایجاد کرده است. 5- سفیران اقتصادی یک کشور، رایزنان بازرگانی هستند. تعداد رایزن بازرگانی ایران در دولت دوازدهم ۶ نفر بود و در دولت جدید ده نفر. این در حالی است که متوسط تعداد این افراد در کشورهای پیشرفته ۱۷۰ نفر است.

نکته پایانی: شرایط خاص اقتصاد ایران، اهمیت دیپلماسی اقتصادی را دوچندان نموده است. برای ارتقای دیپلماسی اقتصادی و کسب منفعت از آن می‌بایست چهار مشکل اساسی را حل کرد؛ سیاست‌گذاری (تدوین نقشه راه)، نهاد متولی، توسعه زیرساخت‌ها و بکار گیری نیروی انسانی متخصص در مقام رایزن اقتصادی. (نویسنده: علی محمدی)

▼گزارش روز                 

از «دولت آوار بردار» تا طرح عدم‌کفایت

جریان سیاسی اصلاحات در دوران چهارساله اول دولت تدبیر و امید، به‌منظور فرار از پاسخگویی، موضوع «دولت آواربردار» را مطرح کرد؛ اما در دوران دولت انقلابی و درحالی‌که کمتر از یک سال از به قدرت رسیدن این دولت می‌گذرد، منتقد شدید دولت فعلی شده و تلاش می‌کند دولت را از هم‌اکنون ناکارآمد جلوه دهد.

گزاره‌های خبری: 1- مرحوم هاشمی رفسنجانی در سالروز تشکیل دولت تدبیر و امید گفته بود: «الحمدلله در یک سال گذشته، با آواربرداری از بخش‌های مختلف کشور، مخصوصاً اصلاح سیاست خارجی بر اساس عزت، حکمت و مصلحت، جوانه‌های امید را در کشور نشان داد. این کلیدواژه در ادامه از طرف شخص روحانی و دیگر اصلاح‌طلبان، بارها و بارها مورد استفاده قرار گرفت، به‌طوری‌که در رقابت‌های انتخاباتی دور دوم دولت روحانی، آن‌ها از این کلیدواژه برای توجیه ناکارآمدی دولت بهره بردند. به‌عنوان نمونه، احمد مازنی (فعال سیاسی اصلاح‌طلب) در همایش حامیان روحانی در شهر دهدشت اظهار داشت: «دولت روحانی در چهار سال نخست مشغول آواربرداری دولت گذشته بود!». 2- جریان سیاسی اصلاحات که فرصت چهارساله برای پاسخگویی عملکرد دولت سابق در نظر گرفته بودند، از اولین ماه‌های شروع به کار دولت جدید، انتقادات شدیدی بر عملکرد دولت وارد کرده‌اند و انتظار حل تمام مشکلات کشور توسط دولت در کوتاه‌مدت را دارند؛ مسعود پزشکیان با پیشگویی زودهنگام به استقبال دستاوردهای سال جاری دولت رئیسی رفته و می‌گوید: «راه اداره کشور به این سادگی که دولت فکر می‌کند، نیست. تصور من بر این است که در سال جاری، وضعیت اقتصادی و اجتماعی کشور خیلی بدتر از سال قبل خواهد شد!». مصطفی رضاحسینی قطب‌آبادی، نماینده شهر بابک در مجلس نیز گفته است: «طرح عدم‌کفایت رئیس‌جمهور را مکتوب کرده‌ام و روی سیستم بهارستان گذاشته‌ام!».

گزاره‌های تحلیلی: 1- اصلاح‌طلبان که تا دقایق پایانی دولت روحانی، نقد عملکرد دولت را برنمی‌تابیدند، امروز با نگاه سیاسی، شدیدترین انتقادات را به دولت رئیسی ابراز می‌دارند؛ جهت‌گیری این انتقادات، معرفی دولت به‌عنوان «بی‌برنامه»، «غیرکارشناس»، «بی‌تجربه» و درنهایت «ناکارآمد» است تا مجدداً به قدرت بازگردند. 2- دولت انقلابی در همین چندماهه ابتدایی مسئولیت، گام‌های مهمی همچون کنترل شیوع ویروس کرونا و واکسیناسیون عمومی، عضویت در سازمان همکاری‌های شانگهای، افزایش فروش نفت، سیاست نگاه به شرق، حضور در میدان برای حل مشکلات کشور برداشته است؛ به همین علت، به دور از نگاه سیاسی، باید فرصت بیشتری به دولت داد تا تأثیر این اقدامات در زندگی مردم ملموس شود. 3- برخی از نیروهای مذهبی به علت دغدغه‌مندی که در خصوص مسائل انقلاب دارند، با جریان غرب‌گرا هم‌صدا شده و درصدد ناکارآمد معرفی کردن دولت هستند، درصورتی‌که توقع حل مشکلات اقتصادی کشور در بازه زمانی هشت‌ماهه، توقع معقولی نیست. جریان انقلابی باید با بصیرت و تحلیل درست، مسیر خود را از نقشه راه اصلاح‌طلبان جدا کند و ضمن نقد سازنده عملکرد دولت، به‌منظور تقویت روحیه خدمت در مسئولین و امیدآفرینی در جامعه، دستاوردها و عملکردهای مثبت را نیز بیان کند. (نویسنده: فرهاد کوچک‌زاده)

▼خبر ویژه                             

ایران موشک قاره‌پیما دارد؟!

«اسماعیل کوثری» نماینده مجلس و از فرماندهان سابق سپاه، دیروز (دوشنبه) با ذکر خاطره‌ای از شهید حسن تهرانی‌مقدم، پدر موشکی ایران، گفت: «در زمان شهادت وی ایران به فنّاوری موشک قاره‌پیما دست یافته بود». وی از ذکر جزئیات بیشتر در این رابطه خودداری کرد. موشک قاره‌پیما به موشک‌های بالستیکی گفته می‌شود که برد مفید آن‌ها بیش از پنج هزار و 500 کیلومتر (3400 مایل) باشد.

▼ اخبار

سلیمی نمین: انتظاری از مخالفان دولت برای نقد منصفانه نیست

«عباس سلیمی نمین»، پژوهشگر مسائل سیاسی در رابطه با اقدامات اخیر اصلاح‌طلبان و نقدهای غیرمنصفانه این جریان از دولت، می‌گوید: «علی‌القاعده هیچ انتظاری نمی‌رود که جریانات مخالف دولت کنونی، به گونه منصفانه و منطقی در مقام نقد برآیند. اگر می‌خواستند منطقی عمل کنند، بایستی یک سال به دولت فرصت می‌دادند. اصلاح‌طلبان نمی‌خواهند نقدی که به نفع جامعه باشد را پی بگیرند و به یکسری کارهای عوامانه که تحریک احساسات جامعه را در پی دارد، رو آورده‌اند. خوشبختانه این دولت بردباری به خرج داده و کار خود را دنبال می‌کند. اگر دولت در برابر هجمه‌های زودهنگام، با همین روشی که در پیش گرفته، خط خود را به‌خوبی دنبال کند، می‌تواند این را تبدیل به آگاهی و هوشمندی جامعه کند». او در خصوص مطرح کردن موضوع مناظره روحانی و رئیسی از سوی جریان حامی دولت سابق نیز معتقد است: «عناصر کارکشته سیاسی اصلاح‌طلب بیکار هستند و هیچ مسئولیتی در قبال مسائل جامعه ندارند و مرتب تولید شبهه و ابهام می‌کنند. امروز رئیس‌جمهور همه فکر و ذکرش کار برای مردم است و هدف دولت قبل از طرح مناظره با رئیسی این است که ذهن او را از مردم دور کنند. اگر آقایان دستشان پر است، برای دفاع از خود بیایند با ما مناظره کنند که قطعاً این‌گونه نیست و جز شرمندگی برایشان رقم نمی‌خورد. اگر بنا دارند تا مسائلشان‌ برای جامعه تبیین شود، بیایند با عناصر سیاسی که می‌توانند مسائل را ریشه‌یابی کنند و تحلیل کنند، مناظره کنند تا مسائل برای جامعه روشن شود».

بانی سنگین‌‌ترین تحریم تاریخ علیه ایران!

دیروز خبر کاهش محدودیت‌های حصر برای یکی از عوامل فتنه 88، رسانه‌ای شد؛ چهره‌ای که فشارهای معیشتی و تحریم‌های اقتصادی دوره ریاست جمهوری اوباما و ترامپ که تاکنون نیز ادامه دارد، مرهون اقدامات ناامن‌ساز و تخریبگر او و جریان ضدانقلاب داخلی بود. زمانی‌که اوباما رئیس‌جمهور شد، دستش را به سمت ایران دراز کرد و خواهان تعامل با ایران شد؛ اما چند هفته بعد، با شروع اردوکشی خیابانی میرحسین موسوی، کاخ سفید استراتژی تعامل با تهران را به فشار بر تهران تغییر داد. تیم سیاست خارجی آمریکا قطعنامه ۱۹۲۹ را در سالگرد فتنه موسوی به تصویب رساند. در سایه این قطعنامه، سنگین‌ترین تحریم تاریخ علیه ایران اعمال شد. کلینتون همان زمان گفت که این قطعنامه در حمایت از جنبش سبز صادر شده است؛ بااین‌حال و باوجود فتنه‌گری‌های موسوی، حصر او به دلیل وقایع سال ۸۸ و تحریم‌ها نبود. ماجرا به فتنه دوم بازمی‌گردد؛ تظاهرات در همبستگی با انقلاب‌های عربی و تلاش برای امنیتی کردن فضای داخلی کشور! جانشین وقت اطلاعات سپاه درباره آن می‌گوید: «۲۵ بهمن ۸۹ حدود ۵ هزار نفر در میدان انقلاب تهران جمع شدند و درگیری به وجود آوردند. فردایش سران فتنه اطلاعیه دادند و نظام را فاسد اعلام کردند». پس‌ازاین، شورای عالی امنیت ملی رأی به حصر موسوی و کروبی داد.

کمک ایرانی‌ها هم نتوانست اقتصاد ترکیه را نجات دهد!

قرار بود در سال ۲۰۲۳ میلادی، ترکیه صاحب یکی از ۱۰ اقتصاد بزرگ جهان باشد، اما حالا در لیست بیست اقتصاد نخست جهان نیز جای نگرفته است. در یک نظرسنجی بی‌سابقه در ترکیه مشخص شده که از هر ۱۰ شهروند این کشور، ۹ نفر معتقدند که مشکلات اقتصادی، مهم‌ترین معضل است. ایران در سال ۲۰۱۹، در رتبه ششم و در سال گذشته در جایگاه پنجمین کشور مبدأ صنعت گردشگری ترکیه قرار گرفت و امسال نیز برآورد می‌شود، بیش از ۲ میلیون ایرانی به ترکیه سفر کنند! مطابق با اعلام منابع رسمی ترکیه، در سال گذشته ایرانی‌ها در رتبه نخست سرمایه‌گذاری در بخش مسکن این کشور و خرید خانه قرار گرفتند. در طول یک سال اخیر، ۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار منابع ارزی ایران به اقتصاد این کشور وارد شده که این رقم درواقع شامل ۹۱۰ میلیون دلار حاصل از محل سفر یک‌میلیون و ۹۰ هزار گردشگر ایرانی، 2.7 میلیارد دلار حاصل از هزینه خرید ۱۰ هزار و ۷۱۳ هزار فقره واحد مسکونی و ۴۹۲ میلیون دلار ناشی از تأسیس ۹۸۴ شرکت در این کشور است. با وجود دغدغه زیاد برخی هم‌وطنانمان برای تحقق آرزوی دولت ترکیه برای قرار گرفتن در جمع 10 کشور برتر اقتصادی(!!!)، این تلاش‌ها نیز نتوانسته به ترکیه کمک کند و اکنون مردم این کشور، تورم 50 درصدی را تجربه می‌کنند.

اخبار کوتاه

◄ ایران و عربستان؛ گفت‌وگوهای روبه‌جلو!/ وزیر خارجه عراق در خصوص نتایج پنجمین دور مذاکره نمایندگان ایران و عربستان در بغداد گفت: «دیدار هیئت ایرانی و سعودی با محور امنیتی و با حضور مقامات سطح بالای دو کشور بوده است. طرفین در خصوص یک یادداشت تفاهم 10 بندی به توافق رسیده‌اند. طرفین توافق کردند که دور بعدی گفت‌و‌گوها در سطح دیپلماتیک انجام شود». به گفته فؤاد حسین، موضوع یمن و لزوم ادامه آتش‌بس در این کشور نیز از دیگر مسائل مهم مطرح شده در این دور گفت‌و‌گوها بود. سخنگوی وزارت خارجه کشورمان نیز این دور گفت‌وگوها را حاصل تلاش‌های دولت عراق و عمان توصیف کرد و افزود: «گفت‌وگوها روبه‌جلو و مثبت بود».

◄ پول‌های صهیونیست‌ها در دست هکرها!/ یک رسانه عبری اعلام کرد، یک گروه هکری موفق شده به بانک‌های اطلاعات مشتریان بانک‌های صهیونیستی رخنه پیدا کند. این گروه هکری در کانال مجازی خود اعلام کرد که در حال حاضر قادر به حواله کردن پول مشتریان این بانک‌ها است. گروه هکری منجی تأکید کرده، نفوذ جدید را در آستانه روز جهانی قدس انجام داده و تا روز جهانی قدس، رژیم صهیونیستی باید منتظر ضربات سایبری هولناک‌تری باشد. این گروه همچنین آورده است: «به‌زودی از اطلاعات حساب بانکی و همچنین موجودی حساب مقامات اسرائیلی رونمایی خواهیم کرد تا دزدان سرزمین ما با مقامات دزد خود بیشتر آشنا شوند».

◄ هشدار؛ داعش به عراق برمی‌گردد؟!/ گزارش‌ها حاکی است که بالغ بر ۸۰۰۰ تروریست داعش بالقوه می‌توانند بار دیگر وارد فاز عملیاتی در عراق شده و هم‌زمان این گروهک در حال کادرسازی دوباره خود است. تخمین زده می‌شود که ۴۰۰۰ نفر از این تعداد، در حال حاضر فعالیت دارند و بقیه متعلق به هسته‌های خاموش یا حامیانی هستند که در جوامع محلی در استان‌های سنی‌نشین ادغام شده‌اند. سوزاندن محصولات زراعی، منازل و مزارع و حمله به زیرساخت‌ها مانند پمپ‌بنزین‌ها، چاه‌های نفت، شرکت‌های گاز، خطوط لوله نفت و گاز، همگی جزو استراتژی‌های جنگ اقتصادی داعش در عراق محسوب می‌شود.

◄ دولت به خانوارهای ۳ فرزندی، زمین و مسکن می‌دهد!/ معاونت مسکن وزارت راه و شهرسازی اعلام کرد: «متقاضیانی که تاریخ تولد فرزند سوم یا بیشتر آن‌ها بعد از تاریخ ۲۴ آبان ۱۴۰۰ باشد، می‌توانند با مراجعه به سامانه طرح‌های حمایتی مسکن به آدرس saman.mrud.ir در بخش نوع سرپرستی با انتخاب گزینه «قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» نسبت به ثبت‌نام اقدام کنند». بر اساس قانون مجلس، در شهرهای کمتر از ۵۰۰ هزار جمعیت، به افراد مشمول، ۲۰۰ متر زمین داده می‌شود و در شهرهای بالای ۵۰۰ هزار نفر، مشمولان می‌توانند در شهرهای اطراف به انتخاب خودشان یک خانه یا ۲۰۰ متر زمین انتخاب کنند.