سه عامل «کرونا، جنگ در اوکراین و خشکسالی در دنیا» زنگ‌های خطر را به صدا در آورده‌اند. در گزارش روز دوشنبه نشریه امریکایی «کریستین ساینس مانیتور» از اروپا، صدای این زنگ خطر در زندگی روزمره مردم قاره پیر به گوش می‌رسد. بنابر این گزارش، دولت فرانسه تصمیم گرفته است که نسبت به سال پیش ده در صد در مصرف گاز صرفه‌جویی به عمل آورد. آلمان نیز در این زمینه قصد ۱۵ درصد صرفه‌جویی دارد و اسپانیا و ایتالیا هم به‌نوبه خود همانند دیگر شرکای اتحادیه اروپا اقدامات مشابهی را انجام می‌دهند. برای روشن شدن نحوه این صرفه‌جویی‌ها باید گفت گاز مصرفی در کشورهای اروپایی در صنعت، نیروگاه‌ها و مصارف خانگی توزیع می‌شود. این نکته را هم باید یادآور شد که ضوابط حفظ محیط زیست و پرهیز از آلودگی هوا در تمامی ۴۴ کشور قاره اروپا بسیار سخت وضع شده و احزاب سبز با دقت بر اجرای این مقررات نظارت می‌کنند. نکته آخر این که کشورهای صنعتی اروپا واردکننده سوخت‌های فسیلی از خارج هستند و کشور روسیه یکی از صادرکنندگان مهم گاز و نفت به اروپا است و در سال گذشته فقط از صدور گاز طبیعی و گاز مایع ۵۵ میلیارد دلار در آمد داشته است.
حرارت بالا در تابستان و زمستان احتمالاً سردی که در پیش است و نگرانی از قطع گاز روسیه موجب شده که دولت‌های مصرف‌کننده گاز روسیه برای بالا بردن میزان ذخیره گاز در زمستان، صرفه‌جویی‌های ملی را از هم اکنون اعمال کنند. چند مثال در این زمینه برای خوانندگان این نوشتار جالب خواهد بود:
آقای پدرو سانچز، نخست وزیر اسپانیا از کارمندان ادارات خواسته است که برای استفاده نکردن از کولر در ادارات، بدون کراوات در محل کار حضور یابند. همچنین دستور داده شده که ترموستات‌ها به گونه‌ای تنظیم شوند که در زمستان درجه حرارت شوفاژها از ۱۹ درجه تجاوز نکند.
در کشور آلمان چراغ‌ها در شب خاموش می‌شوند، آب استخرهای عمومی سردتر می‌شود و ترموستات‌ها برای درجه حرارت ۲۰ درجه تنظیم می‌شود، گنبد شیشه‌ای بالای ساختمان مجلس ملی آلمان از نیمه شب خاموش می‌شود و دویست اثر ملی این کشور در پایتخت از جمله شهرداری معروف برلن، موزه یهودی‌ها، دو سالن اپرای بزرگ شهر و ستون پیروزی که دارای چشم‌اندازی پانورامیک است، شب‌ها خاموش خواهند بود. در استخرهای شهر مونیخ، که از هم اکنون آب آنها سرد شده، جکوزی‌ها از کار انداخته شده‌اند و در شهر هانوفر صرفه‌جویی ۱۵ درصدی آغاز شده است.
در کشور فرانسه چراغ‌ها در خیابان‌ها خاموش می‌شوند. بولوار معروف شانزه لیزه، همچون گذشت پرنور نخواهد بود. دولت برای مغازه‌ها و مکان‌هایی که باید کولر روشن کنند اما درهای آنها باز است، جریمه تعیین کرده است. همچنین از مردم خواسته که مدت دوش گرفتن را کاهش دهند و وسایل غیرضروری را از پریز خارج کنند.
این‌گونه اقدامات صرفه‌جویانه برای مردم ما که کولر روشن می‌کنند و چند پنجره را باز می‌گذارند که هوا جابجا شود، برای جوانانی که گاهی تا نیم‌‍ساعت زیر دوش آب می‌ایستند، برای کسانی که در زمستان شوفاژ را آنقدر گرم می‌کنند که پنجره‌ها را برای خنک شدن باز می‌گذارند، یا برای خانم‌های خانه‌داری که در پخت و پز یا درست کردن چای، ساعت‌ها شعلههای گاز را روشن می‌گذارند، برای کاسبانی که چراغ‌های پر نور مغازه‌ها و فروشگاه‌های بزرگ آنها تا صبح روشن می‌ماند و بالاخره برای کسانی که در زمان انتظار طولانی برای کاری، ماشین خود را در حال توقف روشن نگه می‌دارند، این‌گونه اقدامات صرفه‌جویانه کشورهای صنعتی ثروتمند اروپا تعجب‌آور است.
گرچه بسیاری از مردم ما نوعا به اسراف عادت کرده‌اند و میزان سوخت بنزین تا غذاهایی که در مهمانی‌ها دور ریخته می‌شوند یا میوه‌های خراب‌شده‌ای که هر روز روانه سطل‌های زباله می‌شوند، گواه این اسراف‌کاری هستند، با این حال تا زمانی که یک اراده ملی برای تربیت مردم در مصرف درست وجود نداشته باشد، مشکل با بالابردن قیمت‌ها یا وعظ و خطابه، ریشه‌ای حل نمی‌شود. در شهر «اورلیهان» فرانسه در کنار کوه پیرنه، آقای یانیک دوبه، شهردار این شهر ۸۰۰۰ نفری به خبرنگار نشریه امریکایی فوق‌الذکر گفته است که تمامی ۱۱۷۰ چراغ در خیابان‌های شهر او از ساعت ۲۳ تا ۶ بامداد خاموش می‌شوند و او از این طریق در فاکتور برق مصرفی، صرفه‌جویی می‌کند و این پول را به تعمیرات خیابان‌ها و جاده‌ها اختصاص می‌دهد. او همچنین گفته است که از شروع سرما شهرداری، درجه شوفاژ کلاس‌های مدارس را سردتر می‌کند و به والدین خواهد گفت که بچه‌ها یک ژاکت اضافی بپوشند. همچنین در کشور هلند، زمان دوش گرفتن به پنج دقیقه کاهش می‌یابد و از خشک کردن لباس‌ها با هوای گرم پرهیز خواهد شد.
این‌گونه اقدامات که هم تبلیغ و اعلان می‌شوند و هم ضمانت اجرایی دارند باعث می‌شوند که پیش از روبرو شدن با بحران، با اقدامات جمعی به علاج واقعه قبل از وقوع همت
گمارند.
همه ما می‌دانیم که ایران با تولید۴ر۶ در صد گاز دنیا در جایگاه سومین تولیدکننده بعد از امریکا و روسیه قرار دارد. همچنین یکی از افتخارات جمهوری اسلامی ایران این است که با کشیدن ۳۰۰ هزار کیلومتر خط لوله، عملا به تمامی شهرها گازرسانی کرده‌است. وقتی به صحبت‌های مدیران مسئول در شرکت گاز ایران گوش می‌کنیم به نکات بسیار جالبی پی می‌بریم. بنا بر این گفته‌ها میزان سرانه مصرف گاز در ایران ۷ر۶ برابر میانگین مصرف در دنیاست. محمدرضا جولایی، مدیر دیسپچینگ شرکت گاز ایران در ۲۴ آذر سال پیش گفته است که میزان تولید گاز در این روز ۷۴۸ میلیون متر مکعب بوده که از این میزان، سهم صنعت و نیروگاه‌ها ۲۲۷ میلیون و سهم مصرف خانگی ۵۲۱ میلیون متر مکعب بوده است. همچنین محمد عسکری، سخنگوی شرکت گاز ایران گفته است که میزان تحویل گاز در روز ۱۹ دی‌ماه سال پیش ۸۴۴ میلیون متر مکعب بوده که ۳ر۵۶۶ میلیون متر مکعب، سهم مصرف خانگی بوده‌است. حالا تصور کنید که اگر دولت تدبیری بیندیشد که در مصرف گاز خانگی ده در صد صرفه‌جویی شود، کشور می‌تواند روزی ۵ر۵۶ میلیون متر مکعب گاز صادر کند. شاید تعجب کنیم که صادرات روسیه از طریق خط گلف استریم یک (که از زیر دریای آدریاتیک به اروپا گازرسانی می‌کند) روزانه ۵۵ میلیون متر مکعب است. ما با صدور این مقدار گاز، حتی از طریق سوآپ به یک کشور دیگر، با قیمت کنونی گاز که روسیه به اروپا می‌فروشد، ماهی لااقل یک میلیارد دلار درآمد خواهیم داشت که می‌شود سالی حداقل ۱۲ میلیارد دلار.
پرسش این است که چرا چنین تدبیری نه در دولت گذشته و نه در دولت کنونی اندیشیده نمی‌شود؟ چه درآمدی از این بهتر؟ مگر کل صادرات غیر نفتی ما اعم از پسته و فرش و پوست و زعفران و میوه خشک و تر در سال چقدر است؟ یقیناً بسیار کمتر از ۱۲ میلیارد دلار در سال است. ما نه تنها در مصرف گاز سیاست صرفه‌جویی ملی نداریم بلکه در فصل سرما متأسفانه تولید کارخانه‌ها را مختل می‌کنیم و در نیروگاه‌ها گازوییل مصرف می‌کنیم و آلودگی هوا ایجاد می‌کنیم و هر سال جان شماری از هموطنان ما هم به خطر می‌افتد و از گاز مشتریان خود می‌کاهیم یا از کشور همسایه گاز می‌خریم.
هنوز چند ماهی تا پایان فصل سرما باقی است و دولت فرصت دارد تا سیاست صرفه‌جویی در سطح ملی را تدوین و ابلاغ کند و میزان مصرف گاز را در کشور پایین آورد. وقتی کشورهای بزرگ صنعتی آلمان و فرانسه و نیز ژاپن چنین صرفه‌جویی‌‌هایی را اعمال می‌کنند و مردم خود را برای روزهای سخت آماده می‌سازند، برای ما که مردممان در همه سال‌های پس از پیروزی انقلاب نشان داده‌اند که از هیچگونه همکاری با دولت دریغ ندارند، چرا نباید به این اقدام که به خیر و صلاح مردم هم هست دست یازید؟ یکی از مدیران شرکت گاز سال گذشته گفته است که مصرف گاز در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال گذشته ۸ در صد افزایش داشته و متأسفانه این اسراف‌کاری، به قرار اطلاع، در مصرف خانگی بوده‌است. چنین بی بند و باری در مصرف نه تنها ثروت ملی کشور را به هدر می‌دهد بلکه چرخ تولید کشور را کند می‌کند و مردم، زیان‌های جانبی بسیاری متحمل می‌شوند.
حرارت بالا در تابستان و زمستان احتمالاً سردی که در پیش است و نگرانی از قطع گاز روسیه موجب شده که دولت‌های مصرف‌کننده گاز روسیه برای بالا بردن میزان ذخیره گاز در زمستان، صرفه‌جویی‌های ملی را از هم اکنون اعمال کنند. چند مثال در این زمینه برای خوانندگان این نوشتار جالب خواهد بود:
آقای پدرو سانچز، نخست وزیر اسپانیا از کارمندان ادارات خواسته است که برای استفاده نکردن از کولر در ادارات، بدون کراوات در محل کار حضور یابند. همچنین دستور داده شده که ترموستات‌ها به گونه‌ای تنظیم شوند که در زمستان درجه حرارت شوفاژها از ۱۹ درجه تجاوز نکند.
در کشور آلمان چراغ‌ها در شب خاموش می‌شوند، آب استخرهای عمومی سردتر می‌شود و ترموستات‌ها برای درجه حرارت ۲۰ درجه تنظیم می‌شود، گنبد شیشه‌ای بالای ساختمان مجلس ملی آلمان از نیمه شب خاموش می‌شود و دویست اثر ملی این کشور در پایتخت از جمله شهرداری معروف برلن، موزه یهودی‌ها، دو سالن اپرای بزرگ شهر و ستون پیروزی که دارای چشم‌اندازی پانورامیک است، شب‌ها خاموش خواهند بود. در استخرهای شهر مونیخ، که از هم اکنون آب آنها سرد شده، جکوزی‌ها از کار انداخته شده‌اند و در شهر هانوفر صرفه‌جویی ۱۵ درصدی آغاز شده است.
در کشور فرانسه چراغ‌ها در خیابان‌ها خاموش می‌شوند. بولوار معروف شانزه لیزه، همچون گذشت پرنور نخواهد بود. دولت برای مغازه‌ها و مکان‌هایی که باید کولر روشن کنند اما درهای آنها باز است، جریمه تعیین کرده است. همچنین از مردم خواسته که مدت دوش گرفتن را کاهش دهند و وسایل غیرضروری را از پریز خارج کنند.
این‌گونه اقدامات صرفه‌جویانه برای مردم ما که کولر روشن می‌کنند و چند پنجره را باز می‌گذارند که هوا جابجا شود، برای جوانانی که گاهی تا نیم‌‍ساعت زیر دوش آب می‌ایستند، برای کسانی که در زمستان شوفاژ را آنقدر گرم می‌کنند که پنجره‌ها را برای خنک شدن باز می‌گذارند، یا برای خانم‌های خانه‌داری که در پخت و پز یا درست کردن چای، ساعت‌ها شعلههای گاز را روشن می‌گذارند، برای کاسبانی که چراغ‌های پر نور مغازه‌ها و فروشگاه‌های بزرگ آنها تا صبح روشن می‌ماند و بالاخره برای کسانی که در زمان انتظار طولانی برای کاری، ماشین خود را در حال توقف روشن نگه می‌دارند، این‌گونه اقدامات صرفه‌جویانه کشورهای صنعتی ثروتمند اروپا تعجب‌آور است.
گرچه بسیاری از مردم ما نوعا به اسراف عادت کرده‌اند و میزان سوخت بنزین تا غذاهایی که در مهمانی‌ها دور ریخته می‌شوند یا میوه‌های خراب‌شده‌ای که هر روز روانه سطل‌های زباله می‌شوند، گواه این اسراف‌کاری هستند، با این حال تا زمانی که یک اراده ملی برای تربیت مردم در مصرف درست وجود نداشته باشد، مشکل با بالابردن قیمت‌ها یا وعظ و خطابه، ریشه‌ای حل نمی‌شود. در شهر «اورلیهان» فرانسه در کنار کوه پیرنه، آقای یانیک دوبه، شهردار این شهر ۸۰۰۰ نفری به خبرنگار نشریه امریکایی فوق‌الذکر گفته است که تمامی ۱۱۷۰ چراغ در خیابان‌های شهر او از ساعت ۲۳ تا ۶ بامداد خاموش می‌شوند و او از این طریق در فاکتور برق مصرفی، صرفه‌جویی می‌کند و این پول را به تعمیرات خیابان‌ها و جاده‌ها اختصاص می‌دهد. او همچنین گفته است که از شروع سرما شهرداری، درجه شوفاژ کلاس‌های مدارس را سردتر می‌کند و به والدین خواهد گفت که بچه‌ها یک ژاکت اضافی بپوشند. همچنین در کشور هلند، زمان دوش گرفتن به پنج دقیقه کاهش می‌یابد و از خشک کردن لباس‌ها با هوای گرم پرهیز خواهد شد.
این‌گونه اقدامات که هم تبلیغ و اعلان می‌شوند و هم ضمانت اجرایی دارند باعث می‌شوند که پیش از روبرو شدن با بحران، با اقدامات جمعی به علاج واقعه قبل از وقوع همت
گمارند.
همه ما می‌دانیم که ایران با تولید۴ر۶ در صد گاز دنیا در جایگاه سومین تولیدکننده بعد از امریکا و روسیه قرار دارد. همچنین یکی از افتخارات جمهوری اسلامی ایران این است که با کشیدن ۳۰۰ هزار کیلومتر خط لوله، عملا به تمامی شهرها گازرسانی کرده‌است. وقتی به صحبت‌های مدیران مسئول در شرکت گاز ایران گوش می‌کنیم به نکات بسیار جالبی پی می‌بریم. بنا بر این گفته‌ها میزان سرانه مصرف گاز در ایران ۷ر۶ برابر میانگین مصرف در دنیاست. محمدرضا جولایی، مدیر دیسپچینگ شرکت گاز ایران در ۲۴ آذر سال پیش گفته است که میزان تولید گاز در این روز ۷۴۸ میلیون متر مکعب بوده که از این میزان، سهم صنعت و نیروگاه‌ها ۲۲۷ میلیون و سهم مصرف خانگی ۵۲۱ میلیون متر مکعب بوده است. همچنین محمد عسکری، سخنگوی شرکت گاز ایران گفته است که میزان تحویل گاز در روز ۱۹ دی‌ماه سال پیش ۸۴۴ میلیون متر مکعب بوده که ۳ر۵۶۶ میلیون متر مکعب، سهم مصرف خانگی بوده‌است. حالا تصور کنید که اگر دولت تدبیری بیندیشد که در مصرف گاز خانگی ده در صد صرفه‌جویی شود، کشور می‌تواند روزی ۵ر۵۶ میلیون متر مکعب گاز صادر کند. شاید تعجب کنیم که صادرات روسیه از طریق خط گلف استریم یک (که از زیر دریای آدریاتیک به اروپا گازرسانی می‌کند) روزانه ۵۵ میلیون متر مکعب است. ما با صدور این مقدار گاز، حتی از طریق سوآپ به یک کشور دیگر، با قیمت کنونی گاز که روسیه به اروپا می‌فروشد، ماهی لااقل یک میلیارد دلار درآمد خواهیم داشت که می‌شود سالی حداقل ۱۲ میلیارد دلار.
پرسش این است که چرا چنین تدبیری نه در دولت گذشته و نه در دولت کنونی اندیشیده نمی‌شود؟ چه درآمدی از این بهتر؟ مگر کل صادرات غیر نفتی ما اعم از پسته و فرش و پوست و زعفران و میوه خشک و تر در سال چقدر است؟ یقیناً بسیار کمتر از ۱۲ میلیارد دلار در سال است. ما نه تنها در مصرف گاز سیاست صرفه‌جویی ملی نداریم بلکه در فصل سرما متأسفانه تولید کارخانه‌ها را مختل می‌کنیم و در نیروگاه‌ها گازوییل مصرف می‌کنیم و آلودگی هوا ایجاد می‌کنیم و هر سال جان شماری از هموطنان ما هم به خطر می‌افتد و از گاز مشتریان خود می‌کاهیم یا از کشور همسایه گاز می‌خریم.
هنوز چند ماهی تا پایان فصل سرما باقی است و دولت فرصت دارد تا سیاست صرفه‌جویی در سطح ملی را تدوین و ابلاغ کند و میزان مصرف گاز را در کشور پایین آورد. وقتی کشورهای بزرگ صنعتی آلمان و فرانسه و نیز ژاپن چنین صرفه‌جویی‌‌هایی را اعمال می‌کنند و مردم خود را برای روزهای سخت آماده می‌سازند، برای ما که مردممان در همه سال‌های پس از پیروزی انقلاب نشان داده‌اند که از هیچگونه همکاری با دولت دریغ ندارند، چرا نباید به این اقدام که به خیر و صلاح مردم هم هست دست یازید؟ یکی از مدیران شرکت گاز سال گذشته گفته است که مصرف گاز در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال گذشته ۸ در صد افزایش داشته و متأسفانه این اسراف‌کاری، به قرار اطلاع، در مصرف خانگی بوده‌است. چنین بی بند و باری در مصرف نه تنها ثروت ملی کشور را به هدر می‌دهد بلکه چرخ تولید کشور را کند می‌کند و مردم، زیان‌های جانبی بسیاری متحمل می‌شوند.
