توافق جدید آتش‌بس در غزه

در حالی که آتش جنگ غزه کم و بیش شعله‌ور است و ارتش رژیم صهیونیستی وارد نبرد در منطقه رفح در جنوبی‌ترین بخش نوار غزه شده است؛ چندی است زمزمه‌های توافق آتش‌بس با میانجی‌‌گری خارجی به گوش می‌رسد.
در این راستا، مقامات اسراییلی، آمریکایی، قطری و مصری در پاریس گردهم آمدند تا چارچوب جدیدی را برای توافق آزادسازی اسرا یا اجساد آن‌ها و برقراری آتش‌بس موقت ایجاد کنند. از سوی دیگر، یک تیم اسراییلی کار روی جزییات فنی را با مقامات مصری و قطری در دوحه آغاز کرده‌اند.

گفته می‌شود حماس پیش‌نویسی از مذاکرات پاریس درباره آتش‌بس در غزه دریافت کرده است که شامل توقف ۴۰ روزه عملیات نظامی و تبادل زندانیان فلسطینی با اسرای صهیونیستی به نسبت ۱۰ به یک است.

بر این اساس گفته شده رژیم صهیونیستی با آزادی ۴۰۰ اسیر فلسطینی، از جمله کسانی که دارای احکام سنگین هستند موافقت کرده و آزادی این ۴۰۰ اسیر فلسطینی در برابر آزادی ۴۰ اسیر صهیونیستی انجام خواهد شد. همچنین بر اساس آتش‌بس پیشنهادی، بیمارستان‌ها و نانوایی‌ها در غزه بازسازی خواهند شد و روزانه ۵۰۰ کامیون کمک رسانی وارد نوار غزه می‌شود. همچنین اسرائیل با بازگشت تدریجی آوارگان به شمال نوار غزه موافقت کرده و افزایش ورود کمک‌ها، منازل موقت و ادوات سنگین به نوار غزه را پذیرفته است.

در این میان، بزرگ‌ترین موضوع اختلاف میان دو طرف مربوط به شرایط آتش‌بس است. رژیم صهیونیستی اعلام کرد که آماده پذیرش توقف موقت درگیری در جریان فرآیند تبادل اسرا است و رسانه‌های صهیونیستی نیز به احتمال برقراری آتش‌بس شش هفته‌ای در ماه رمضان اشاره کردند، اما نتانیاهو مصمم است قبل از دستیابی به پیروزی کامل به زعم خود حملات را متوقف نکند.

نخست وزیر اسرائیل که باتلاق جنگ غزه گرفتار آمده ادعا کرده که معامله تبادل اسرای اسراییلی با زندانیان فلسطینی به طور بالقوه در دسترس است، اما حماس هنوز رسما به چارچوب جدیدی که اخیرا تنظیم شده، پاسخ نداده است.

حماس همچنان اصرار دارد که ارتش اسراییل از بخش‌هایی از نوار عقب‌نشینی کند تا به فلسطینی‌های آواره اجازه بازگشت به خانه‌های خود داده شود. حماس همچنان بر خواسته خود مبنی بر آزادی کسانی که در حال گذراندن احکام حبس طولانی در زندان‌های اسراییلی هستند، پافشاری می‌کند، آن‌هم درحالی که به گفته مقامات مصری، آزادی بیشتر اسرای اسراییلی در طول آتش‌بس منوط به پیشرفت در مذاکرات برای پایان دادن به جنگ است.

این در حالی است که مقامات اسراییلی ضرب‌الاجلی را برای آغاز ماه رمضان، حدود دو هفته دیگر، برای حماس تعیین کرده‌اند تا اسرای اسراییلی را آزاد کند، در غیر این صورت تهاجم همه جانبه اسراییل به رفح انجام خواهد گرفت. نتانیاهو خواسته‌های اولیه حماس ازجمله آزادی هزاران زندانی فلسطینی و آتش‌بس دایمی را توهم‌آمیز خوانده است، ولی خواستار آن شد که تبادل صورت گیرد. کابینه نتانیاهو در هفته‌های اخیر به شدت زیر فشار خانواده اسرای اسراییلی قرار دارد و افکار عمومی اسراییل نیز فشار را بر او و کابینه‌اش افزایش داده‌اند.

مقامات تل‌آویو تهدید کرده‌اند ارتش اسراییل بدون توجه به هرگونه معامله برای آزادی برخی از ۱۳۰ اسیر باقی‌مانده در دست حماس، به رفح، در مرز جنوبی غزه با مصر حمله خواهد کرد.

اما اسراییل در ادامه دادن جنگ و حمله رفح حداقل با دو مانع مواجه است:
نخست آنکه ساختار‌های مقاومت در غزه به ویژه شبکه تونل‌ها به گونه‌ای طراحی شده که این رژیم باگذشت بیش از چهار ماه از جنگ موفق به تحقق اهداف اولیه مانند وارد ساختن ضربه کاری به حماس و یا آزادی یک جانبه اسرا نشده است.
دوم آنکه به دلیل وجود تعداد زیادی از غیرنظامیانی که تحت شرایط انسانی بسیار دشوار پیش از این نیز به رفح پناه آورده‌اند، در سطح بین‌المللی تحت فشار شدیدی قرار گرفته است تا برنامه‌های خود را برای حرکت به رفح متوقف کند.

بنا بر این تداوم جنگ در جنوب غزه برای نتانیاهو یک ریسک بزرگ است و در نتیجه نیم نگاهی به توافق جاری دوخته تا با آزادی برخی اسرا، حداقل از فشار‌های داخلی اندکی رهایی یابد. اگر توافق آتش‌بس به طور کامل اجرا شود و ادامه یابد، نشانگر عقب‌نشینی رژیم غاصب از ادعا‌های اولیه و اعتراف ضمنی به شکست در جنگ غزه خواهد بود؛ چرا که غزه و مردم و گروه‌های مقاومت در این باریکه، به رغم ضربات سنگینی که به ویژه در جنبه انسانی متحمل شده‌اند؛ اما همچنان سربلند ایستاده و حاضر به رویگردانی از حقوق و آرمان خود نیستند.