محرم حکیمانه ایرانی!

محرم امسال، محرم خاصی بود. مردم و هیئت‌ها نشان دادند می‌توانند مجالس عزای حسینی را متناسب با شرایط زمان و مسائل روز جامعه مدیریت کنند. این محرم از بسیاری جهات با سال‌های گذشته تفاوت داشت و همین ویژگی، آن را به محرمی خاص تبدیل کرد. با این حال، در برخی هیئت‌ها همچنان این نگاه وجود داشت که نباید مجالس عزاداری رنگ‌و‌بوی سیاسی بگیرد و حتی طرح موضوعاتی مانند غزه و فلسطین در هیئت‌ها را نامناسب می‌دانستند.
اما شکست رژیم صهیونی از ایران، به تقویت همبستگی و انسجام ملی انجامید و این همبستگی در هیئت‌ها بازتاب یافت. پیوندی که قرآن از آن با تعبیر «ولایت» یاد می‌کند، در این ایام هم در سطح «ولایت عرضی»؛ یعنی پیوند میان مردم با یکدیگر، و هم در سطح «ولایت طولی»؛ یعنی ارتباط مردم با امام عادل الهی، استحکام بیشتری پیدا کرد و نمود آن در مجالس عزاداری محرم به‌روشنی دیده شد.

ورود پرچم ایران در کنار کتیبه‌های حسینی به هیئت‌ها، در فضایی مقدس همچون حسینیه و مسجد، به شکلی خودجوش و همراه با اشعار متناسب با هویت ملی و مقاومت، تجلی عینی همین پیوستگی بود. اگر روزگاری سخن حاج قاسم مبنی بر اینکه «ایران حرم است» برای برخی به‌درستی فهمیده نمی‌شد، امروز در عراق، یمن و ایران، بسیاری به ژرفای این مفهوم پی برده‌اند. حضوری که مردم در حسینیه‌ها داشتند و عزاداری‌شان، گویی سوگواری در حرم است، خود گواهی بر این واقعیت است.

در اوج این نبرد اراده‌ها، حکمت رهبری آشکار شد؛ هم صلابت در مدیریت صحنه‌های جنگ و هم لطافت در هدایت فرهنگی و تدبیر هیئت‌ها را توأمان نشان داد. هنگامی که فرمودند «ای ایران» را بخوانید، این پیام به رسمیت شناخته شد و انسجام دینی و ملی را بیش از پیش تقویت کرد.

شهید مطهری زمانی فریاد زد: «شمر ۱۴۰۰ سال پیش مرد، شمر امروز را بشناس.» امسال مردم، بیش از گذشته از رژیم صهیونی و آمریکا به‌عنوان شیاطین امروز دنیا، بیزاری جستند و شعار «هیهات من الذله» را که از عاشورا آموخته بودند، در برابر فشار‌ها و درخواست‌های تسلیم به‌کار گرفتند و مسیر عزت و استقلال را در رفتار نظام جمهوری اسلامی بازخوانی کردند. چه در ایران، چه در عراق و هر جا که شیعیان عزاداری کردند، محرم امسال، محرمی عزت‌مدارانه بود که جلوه‌ای از ایستادگی ملت ایران در برابر دشمنان را به نمایش گذاشت.

با توجه به تقدیم شهدا از سوی مردم، چه در میان سربازان، چه دانشمندان و چه مردم عادی، پیوند میان جامعه با آرمان‌های اصحاب حسین (علیه‌السلام) ملموس‌تر شده بود. این تجربه، نوعی درک مشترک از مفهوم ایستادگی و مظلومیت در برابر دشمن ایجاد کرده بود و در رفتار اجتماعی محرم نیز انعکاس یافت. مردم در همان خانه‌هایی که زیر بمباران‌های رژیم صهیونیستی ویران شده بود، مجالس عزاداری برپا کردند؛ مجالسی که نماد زنده‌بودن اراده مقاومت و استمرار مسیر امام حسین علیه‌السلام در مواجهه با ظلم و تجاوز بود.

مردمی که نسل در نسل، غربت امام حسین علیه‌السلام را در شب عاشورا فریاد می‌زدند و می‌گفتند، امام حسین تنها بود و یاران معدودی داشت، امسال پاسخ «هل من ناصر ینصرنی» امام حسین را دادند و شب عاشورا پشت امام عادل الهی ایستادند. آنان نگذاشتند دوباره غربت برای امام تکرار شود. مردمی که سال‌های سال غربت اباعبدالله (ع) را درک کرده و برایش عزاداری کرده بودند، طبیعی است این فرصت را به دشمنان ندهند تا حسین دیگری در زمان دیگری تنها بماند؛ زیرا می‌فهمند ضربه این غربت را خودشان، هویت‌شان و تاریخ‌شان خواهند خورد. همچنان‌که از وقتی اباعبدالله (ع) کنار رفت، مسلمانان و شیعیان روز خوش ندیدند و گرفتار حاکمان نالایق و ظالم شدند.

محرم امسال، تحقق عینی همان سخن تاریخی امام خمینی (ره) بود که فرمود: «ما ملت گریه سیاسی هستیم؛ دشمنان از این گریه‌ها می‌ترسند و با همین گریه‌ها سیل راه می‌اندازیم و علیه دشمنان کار می‌کنیم.» گریه‌های این محرم، برخلاف برخی سال‌ها که در تکرار و بی‌اثری می‌ماند، در خلأ نبود و با شرایط زمان پیوند خورد. این اشک‌ها به آگاهی و ایستادگی مردم عمق داد و به ابزاری برای وحدت و مقاومت در برابر دشمنان تبدیل شد؛ گریه‌هایی که در میدان، اثر خود را نشان دادند و به بخشی از حرکت ملت برای عزت و استقلال بدل شدند.

امسال، در سال ۱۴۰۴، هیئت‌های ما محرمی رقم زدند که متناسب با شرایط خاص ایران بود. همه این را حس کردند که این محرم، محرم امسال است؛ محرم ایران، محرم ایران مقاوم، محرم ایرانی که عزت می‌خواهد، محرم ایرانی که جلودارش امام خامنه‌ای عزیز است.