سلاح جدید ترور

در حملات اخیر رژیم صهیونیستی به خاک کشورمان، یکی از نکاتی که توجه کارشناسان امنیتی و نظامی را به خود جلب کرده، دقت بالای عملیات‌های تروریستی و هدف‌گیری چهره‌های برجسته نظامی و علمی کشور است. به‌گفته دکتر «احد بنار» پژوهشگر حوزه سیاستگذاری و استاد دانشگاه، رژیم صهیونیستی امروز دیگر تنها با نفوذ انسانی یا روش‌های سنتی اقدام به شناسایی و ترور نمی‌کند، بلکه از ابزار‌های نوین تکنولوژیک به‌ویژه هوش مصنوعی بهره می‌گیرد تا عملیات‌هایش را با دقت، سرعت و هزینه کمتر به انجام برساند.
در رأس این ابزارها، سامانه‌ای موسوم به «لاوندر» (Lavender) قرار دارد؛ یک سیستم تصمیم‌یار مبتنی بر هوش مصنوعی که برای شناسایی اهداف انسانی طراحی شده است. بنابر گزارش‌های منتشر شده، رژیم صهیونیستی از لاوندر در عملیات‌های ترور در غزه، لبنان و احتمالاً ایران استفاده کرده و به‌واسطه آن، افراد مرتبط با نهاد‌های نظامی و علمی را از میان میلیون‌ها نفر غربال کرده است.
لاوندر با بهره‌گیری از داده‌های کلان، به تحلیل الگو‌های ارتباطی، تغییرات مکرر سیم‌کارت، موقعیت جغرافیایی و روابط اجتماعی افراد می‌پردازد و براساس مدلی احتمالاتی، فهرستی از اهداف را به فرماندهی نظامی ارائه می‌دهد. این فهرست سپس در اختیار نیروی هوایی یا واحد‌های عملیات میدانی قرار می‌گیرد. گفته می‌شود در برخی موارد، این سامانه در کمتر از ۲۰ ثانیه درباره یک هدف نظر می‌دهد.
برخلاف سیستم دیگر رژیم صهیونیستی موسوم به «گاپسل» (Gospel) که فقط ساختمان‌ها و تأسیسات را هدف‌گذاری می‌کرد، لاوندر با تمرکز بر اشخاص عمل می‌کند و در واقع انسان را به داده‌ای برای شکار تبدیل کرده است.
این تحولات باید زنگ خطر جدی برای نهاد‌های امنیتی، نظامی و علمی کشور باشد. چرا‌که دشمن امروز نه‌فقط از جاسوس، بلکه از الگوریتم بهره می‌گیرد. هوش مصنوعی به‌منزله ابزار قدرت، وارد عرصه جنگ‌های نیمه‌سایبری و فیزیکی شده است و از این پس دیگر اتکای صرف به روش‌های سنتی برای حفاظت، کافی نخواهد بود.
از این‌رو دستگاه‌های اطلاعاتی کشور نیز باید با درک فوری از تغییر ماهیت تهدیدات، اقدام به طراحی و توسعه سامانه‌های مشابه بومی کنند؛ سامانه‌هایی که هم قابلیت شناسایی تهدیدات را افزایش دهند و هم با رصد رفتار‌های مشکوک در فضای دیجیتال، از نفوذ و ترور پیشگیرانه جلوگیری کنند.
در نهایت، دنیای امروز دیگر با «سلاح گرم» اداره نمی‌شود؛ دشمن با «کد» شلیک می‌کند. غفلت از جنگ هوشمند، یعنی تبدیل شدن به طعمه الگوریتم‌هایی که با بی‌رحمی و عدد تصمیم می‌گیرند. هوشیاری، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های بومی، و تعامل بین نهاد‌های علمی، امنیتی و فناورانه، تنها راه دفاع مؤثر در برابر این تهدید نوظهور است.