دلیل افزایش قیمت ارز

یکی از موضوعاتی که طی سال‌های گذشته گریبانگیر اقتصاد ایران بوده، افزایش قیمت ارز و پیامد‌های آن بر انتظارات تورمی است. آنچه این موضوع را به مسئله‌ای نگران‌کننده تبدیل کرده، این است که به واسطه افزایش قیمت ارز و افزایش تقاضا برای خرید ارز، فشار قابل توجهی بر ذخایر و منابع ارزی کشور وارد می‌شود. بنابراین، برای جلوگیری از این موضوع باید چاره‌اندیشی کرد و تمهیدات ویژه‌ای را در دستور کار قرار داد.
از سوی دیگر، اقتصاد ایران درگیر اثرات تنش‌های سیاسی شده است؛ به این معنا که با انتشار اخبار سیاسی نوساناتی را تجربه می‌کند که در برخی حوزه‌ها موجب اعمال فشار‌های قابل توجهی بر اقتصاد می‌شود؛ از جمله می‌توان به افزایش نرخ ارز، دلالی و سوداگری در این بازار و تحمیل تقاضا‌های بسیار سنگین بر بازار به واسطه تقویت قدرت خرید و از دست نرفتن ارزش ریال اشاره کرد.
به طور طبیعی، این برآورد قبل از فعال‌سازی مکانیسم ماشه از سوی کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی صورت گرفت که بعد از فعال‌سازی و بازگشت مجدد تحریم‌های سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران از سوی تروئیکای اروپایی شاهد افزایش قیمت ارز در بازار خواهیم بود، در واقع این پیش‌بینی که با فعال شدن مکانیسم ماشه نرخ ارز دچار تحولات و نوساناتی خواهد شد، وجود داشت.
قطع به یقین افزایش‌هایی را که طی روز‌های گذشته در بازار ارز داشتیم، باید به حساب اخبار و تحلیل‌های مرتبط با تنش‌های سیاسی و نظامی منطقه‌ای و بین‌المللی گذاشت. با این حال در صورت بازگشت منطقه و جهان به وضعیت با ثبات‌تری که نویددهنده عبور از جنگ و آرامش باشد، پیش‌بینی می‌شود که نرخ ارز می‌تواند به مسیر اولیه خود، یعنی قیمت‌های پیشین بازگردد.
اساساً در چارچوب این تحلیل، عملیات دستکاری نرخ ارز در بازار که برخی را برای سودآوری بیشتر وارد این بازار کرده، کارکرد خود را از دست خواهد داد. بنابراین، کسانی که در بازار ارز تقاضا‌های غیر واقعی و غیر حرفه‌ای داشته‌اند، چون نمی‌توانند خود را به موقع از بازار ارز خارج کنند و همچنان مترصد سود کردن چندباره هستند، در نهایت متضرر واقعی بازار خواهند بود.
به هر حال امید می‌رود بانک مرکزی و دولت دوشادوش هم با اتخاذ سیاست‌های درست پولی و مالی و با در نظر گرفتن اجرای راهکار‌هایی که مانع افزایش تورم و ثبات اقتصادی می‌شود تا جای ممکن زمینه‌هایی ایجاد کنند که سرمایه‌ها برای خرید ارز و طلا وارد بازار سوداگری و سفته‌بازی نشوند. در این صورت است که می‌توان نسبت به کاهش انتظارات تورمی و به تبع آن کاهش میزان تورم امیدوار بود؛ در غیر این صورت این چرخه باطل ادامه داشته و با افزایش قیمت ارز میزان تورم نیز روندی صعودی خواهد داشت و دوباره این تورم بالا بهانه‌ای برای افزایش مجدد قیمت ارز خواهد بود.