حس مالکیت!

گاهی والدین یا معلمان با رفتاری از سوی کودک روبه‌رو می‌شوند که در ظاهر نگران‌کننده است. او وسایل دیگران را بدون اجازه برمی‌دارد. در نگاه نخست، ممکن است این رفتار نوعی «دزدی» به نظر برسد، اما در واقع، در بیشتر موارد، چنین رفتاری نشانه‌ای از نیاز‌های عاطفی، ناپختگی در درک مفهوم مالکیت، یا کمبود توجه است. پیش از هر واکنش تند یا تنبیهی، لازم است بدانیم پشت این رفتار چه احساس یا نیازی پنهان شده است. در سنین پایین، کودک هنوز نمی‌فهمد که «داشتن» به معنای قانونی و اخلاقی چیست. او صرفاً چیزی را که دوست دارد، برمی‌دارد. گاهی کودک می‌خواهد با این کار، توجه والدین یا معلمان را جلب کند؛ حتی اگر به شکل منفی باشد. کودکی که در خانه وسایل دلخواهش را ندارد، ممکن است در مدرسه با مقایسه خود با دیگران احساس نابرابری کند و شاید او شاهد رفتار مشابهی در محیط خانه یا از دوستان بزرگ‌تر بوده است. در برخی کودکان، به‌ویژه در سنین ابتدایی، کنترل خواسته‌ها هنوز کامل نشده است. رفتار عجولانه، سرزنش یا تنبیه شدید می‌تواند اوضاع را بدتر کند. به جای گفتن «تو دزدی کردی!» بهتر است بگویید: «به نظر می‌رسد این وسیله مال تو نبوده، می‌تونی برام توضیح بدی چرا اونو برداشتی؟» این جمله به او احساس امنیت می‌دهد تا درباره انگیزه‌اش حرف بزند. وقتی کودک بدون اجازه چیزی را برنمی‌دارد یا وسیله‌ای را پس می‌دهد، حتماً او را تحسین کنید. اگر چیزی را از دوستی برداشته، باید خودش آن را برگرداند. والدین می‌توانند همراهش باشند تا کودک احساس شرمساری مفرط نکند و در عین حال مسئولیت رفتار خود را بپذیرد. هرگز کودک را «دزد» ننامید. والدینی که به حقوق دیگران احترام می‌گذارند، در خانه وسایل مشترک را با هماهنگی استفاده می‌کنند و امانت‌داری را رعایت می‌کنند، بهترین آموزش‌دهندگان غیرمستقیم هستند.