وصیت به نسل‌های آینده
اولین مخاطب مورد تأکید حضرت امام خمینی(ره) در وصیت‌نامه سیاسی ـ الهی «نسل حاضر و نسل‌های آینده» است که عبرت‌گیری از تجربه تاریخی صد ساله اخیر و فجایع و ظلم و ستم‌هایی که به«دست جهان‌خواران و ستمگران»، «با آن تفرقه‌افکنی‌های بی‌حساب قلم‌داران و زبان مردان در مطبوعات و سخنرانی‌ها در مجالس و محافل ضد اسلامی و ضد ملی به صورت ملیت...» را متذکر شدند؛ ایشان یادآوری می‌کنند که چه روزگار سیاهی را برای ملل جهان به وجود آوردند و خطاب به آنان رهنمود می‌دهند: «تردید نیست که این [انقلاب اسلامی] یک تحفه الهی و هدیه غیبی بوده که از جانب خداوند منان بر این ملت مظلوم غارت‌زده عنایت شده است.» معظم‌له در ادامه تصریح کردند: «اینجانب به همه نسل‌های حاضر و آینده وصیت می‌کنم که اگر بخواهید اسلام و حکومت الله برقرار باشد و دست استعمار و استثمارگران خارج و داخل از کشورتان قطع شود این [وحدت کلمه] انگیزه الهی را که خداوند تعالی در قرآن کریم به آن سفارش فرموده است از دست ندهید.»
وصیت به مسلمین جهان
دومین مخاطب وصیت‌نامه سیاسی ـ الهی امام خمینی(ره) همه مسلمین جهان هستند که در کمپین و دام تبلیغات تفرقه‌افکن کشورهای استعمارگر بوده و هستند و از توطئه خانمان‌برانداز آنها در امان نیستند. ایشان در این زمینه مرقوم فرمودند: «توصیه اینجانب به مسلمین و خصوصاً ایرانیان، به‌ویژه در عصر حاضر آن است که در مقابل این توطئه‌ها عکس‌العمل نشان داده و به انسجام و وحدت خود به هر راه ممکن افزایش دهند و کفار و منافقان را مأیوس نمایند.» حضرت امام برخی از توطئه‌های مهمی که در قرن اخیر و پس از پیروزی انقلاب اسلامی توسط کشورهای استعمارگر رخ داده را یادآور شدند و از شیطنت‌های آنها پرده برداشتند و غفلت مسلمین و آسیب‌هایی که از آن ضربه خوردند را ذکر کردند، به‌خصوص بی‌اطلاعی از حکومت و قانون و سیاست و از طرف دیگر نقشه موذیانه جدایی دین از سیاست و در ادامه این روند مصیبت‌هایی که بر مسلمین رفته است را برشمردند که هر یک بحث جداگانه‌ای را می‌طلبد.
وصیت به نویسندگان
افراد دیگری که در وصیت‌نامه مورد خطاب قرار گرفته‌اند با ذکر عناوین «نویسندگان، جامعه‌شناسان و تاریخ‌نویسان، مسلمان» می‌باشد که این‌ها وظیفه دارند مسلمین غفلت‌زده را از نیرنگ کشورهای استعمارگر آگاه سازند و با شناسایی آسیب‌های وارد شده به جامعه مسلمین آنها را از اشتباهات بیرون آورند. در وصیت‌نامه آمده است: «آنچه گفته شده و می‌شود که انبیا(علیهم‌السلام) به معنویات کار دارند و حکومت و سررشته دنیایی مطرود است و انبیا و اولیا و بزرگان از آن احتراز می‌کردند و ما نیز باید چنین کنیم، اشتباه تأسف‌آوری است که نتایج آن به تباهی کشیدن ملت‌های اسلامی و باز کردن راه برای استعمارگران خونخوار است.» امام راحل از نویسندگان، گویندگان، محققان، جامعه‌شناسان و تاریخ‌نویسان انتظار دارند که با این شایعه، این تفکر و پدیده شوم استعماری مبارزه کنند، ایشان ضربه وارد شده به جهان اسلام و شریعت و مسلمین را ناشی از این اشتباه و انحراف بزرگ می‌دانند که برخی آگاهانه و برخی ناآگاهانه بر این نوع تفکر و شایعه دامن می‌زنند. امام(ره) این آسیب را بسیار سهمگین می‌دانند و به مخاطبان مورد نظر نسبت به رفع آن تأکید می‌کنند.
وصیت به انتقادکنندگان
مخاطب بعدی که حضرت امام(رحمه‌الله علیه) در وصیت‌نامه، مورد عنایت قرار داده‌اند، اشکال‌تراشان و انتقادکنندگان است که در ابتدا از آنها به تحقیق دعوت کردند و فرمودند: «توصیه می‌کنیم قبل از مطالعه وضعیت کنونی جهان و مقایسه بین انقلاب اسلامی ایران با سایر انقلابات و قبل از آشنایی با وضعیت کشورها و ملت‌هایی که در حال انقلاب و پس از انقلاب‌شان به آنان چه می‌گذشته است» و سپس با ذکر نکات مهم و با وجود معضلات و مشکلاتی که در گذشته و حال جامعه جاری است، خطاب به آنها مرقوم فرمودند: «شما اشکال‌تراشان به فکر بنشینید که آیا بهتر نیست به جای سرکوبی به اصلاح و کمک بکوشید و به‌جای طرفداری از منافقان و ستمگران و سرمایه‌داران و محتکران بی‌انصاف از خدا بی‌خبر، طرفدار مظلومان و ستمدیدگان و محرومان باشید و به جای گروه‌های آشوبگر و تروریست‌های مفسد و طرفداری غیرمستقیم از آنان، توجهی به ترورشدگان از روحانیون مظلوم تا خدمتگزاران متعهد مظلوم داشته باشید.»
وصیت به مخالفان
امام خمینی(ره) در وصیت‌نامه سیاسی ـ الهی خود مخالفان جمهوری اسلامی را مخاطب قرار دادند و مرقوم داشتند: «یک وصیت به اشخاصی که به انگیزه مختلف با جمهوری اسلامی مخالفت می‌کنند و به جوانان چه دختران و چه پسرانی که مورد بهره‌برداری منافقان و منحرفان فرصت‌طلب و سودجو واقع شده‌اند، می‌نمایم که بی‌طرفانه و با فکر آزاد به قضاوت بنشینید و تبلیغات آنان که می‌خواهند، جمهوری اسلامی ساقط شود و کیفیت عمل آنان و رفتارشان با توده‌های محروم و گروه‌ها و دولت‌هایی که از آنان پشتیبانی کرده و می‌کنند و گروه‌ها و اشخاصی که در داخل به آنان پیوسته و از آنان پشتیبانی می‌کنند و اخلاق و رفتارشان در بین خود و هواداران‌شان و تغییر موضع‌های‌شان در پیشامدهای مختلف را با دقت و بدون هوای نفس بررسی کنید و مطالعه کنید حالات آنان که در این جمهوری اسلامی به دست منافقان و منحرفان شهید شدند، و ارزیابی کنید بین آنان و دشمنان‌شان، نوارهای این شهیدان تا حدی در دست و نوارهای مخالفان شاید در دست شماها باشد، ببینید کدام دسته طرفدار محرومان و مظلومان جامعه هستند.»
جالب است که حضرت امام(ره) در ادامه این متن یادآوری می‌کنند: «برادران! شما این اوراق [وصیت‌نامه] را قبل از مرگ من نمی‌خوانید. ممکن است پس از من بخوانید، در آن وقت من نزد شما نیستم که بخواهم به نفع خود و جلب‌نظرتان برای کسب مقام و قدرتی با قلب‌های شما بازی کنم.»
وصیت به ملت ایران
مخاطب دیگر امام خمینی(ره) در وصیت‌نامه سیاسی ـ الهی‌شان ملت ایران است که خطاب به آنها مرقوم فرمودند: «به ملت عزیز ایران توصیه می‌کنم که نعمتی که با جهاد عظیم خودتان و خون جوانان برومندتان به دست آوردید همچون عزیزترین امور قدرش را بدانید و از آن حفاظت و پاسداری نمایید و در راه آن که نعمتی عظیم الهی و امانت بزرگ خداوندی است کوشش کنید و از مشکلاتی که در این صراط مستقیم پیش میآید نهراسید که ان تنصرواالله ینصرکم و یثبت اقدامکم و در مشکلات دولت جمهوری اسلامی با جان و دل شریک و در رفع آنها کوشا باشید و دولت و مجلس را از خود بدانید و چون محبوبی گرامی از آن نگهداری کنید.»
امام راحل(ره) با تجربه تلخی که از تاریخ معاصر داشتند، معتقد بودند: «علاج واقعه را قبل وقوع باید کرد والا کار از دست همه خارج خواهد شد.» و سپس خطاب به ملت ایران مرقوم فرمودند: «این حقیقتی است که بعد از مشروطه لمس نموده‌اید و نموده‌ایم. چه هیچ علاجی بالاتر و والاتر از آن نیست که ملت در سرتاسر کشور در کارهایی که محول به اوست بر طبق ضوابط اسلامی و قانون اساسی انجام دهد و...»
ملت‌های مبتلا به حکومت‌های فاسد
از دیگر مخاطبان امام در وصیت‌نامه سیاسی ـ الهی، ملت‌های اسلامی مبتلا به حکومت‌های فاسد و در بند قدرت‌های بزرگ استکباری و استعماری است. معظم‌له از این ملت‌ها می‌خواهد از مجاهدت‌های ملت ایران الگو بگیرند و خطاب به آنها مرقوم داشتند: «به ملت‌های اسلامی توصیه می‌کنم که از حکومت جمهوری اسلامی و از ملت مجاهد ایران الگو بگیرید و حکومت‌های جائر خود را در صورتی که به خواست ملت‌ها که خواست ملت ایران است سر فرود نیاوردند، با تمام قدرت به جای خود بنشانید که مایه بدبختی مسلمانان حکومت‌های وابسته به شرق و غرب می‌باشند و اکیداً توصیه می‌کنم که به بوق‌های تبلیغاتی مخالفان اسلام و جمهوری اسلامی گوش فرا ندهید که همه کوشش دارند که اسلام را از صحنه بیرون کنند که منافع ابرقدرت‌ها تأمین شود.»
آنچه که اشاره شد مربوط به مخاطبان عام در وصیت‌نامه امام خمینی(ره) بود. در این متن حکیمانه عده‌ای را مخاطبان خاص نام نهاده‌ایم که در مباحث بعدی فهرست‌وار به آن اشاره خواهد شد.