به گزارش گروه بین الملل بصیرت به نقل از ایرنا، ششمین دور گفت و گوهای ایران و شش کشور آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان 19 ژوئیه ( 28 تیر) پس از نشست خبری مشترک ظریف و اشتون و با انتشار بیانیه مشترک آنها در تایید تمدید مذاکرات، انجام شد.
ایران و گروه 1+5 در جریان این مذاکرات که در وین برگزار شده بود، مهلت شش ماهه توافق مقدماتی ژنو را تا 24 نوامبر( 3 آذر) تمدید کردند. هدف، دستیابی به یک توافق جامع و رفع تحریم ها علیه ایران است. از زمان تمدید مهلت مذاکرات تاکنون، یک دور مذاکره دوجانبه میان معاونان وزارت خارجه ایران و آمریکا در ژنو برگزار شده است.
مذاکرات هسته ای ایران در حالی ادامه می یابد که در آستانه تشکیل کمیسیون جدید اروپا، ˈ فدریکا موگرینی ˈ وزیرخارجه ایتالیا روز شنبه در اجلاس سران اتحادیه اروپا در بروکسل به عنوان جانشین آتی کاترین اشتون مسوول سیاست خارجی این اتحادیه انتخاب شد. مقام های اتحادیه اروپا پیشتر اعلام کرده بودند که خانم اشتون تا پایان دوره تمدید شده مذاکرات هسته ای ، سرپرستی تیم مذاکره کنندگان 1+5 را برعهده خواهد داشت.
ایران و فن آوری صلح آمیز هسته ای
علوم و فنون هسته ای جزء لاینفک فن آوری های پیش رفته عصر حاضر محسوب می شود که تاثیر آن در گسترش دانش بشری، تسلط بر طبیعت، تامین رفاه و پیشرفت زندگی بشر بر کسی پوشیده نیست. به همین دلیل می توان آن را از عناصر و محور های اصلی توسعه ی پایدار و از عوامل مهم اقتدار یک کشور به شمار آورد.
بر پایه حقوق بین الملل، حق دسترسی به فن آوری صلح آمیز هسته ای از مصادیق ˈ حق توسعهˈ و ˈحق دسترسی ملت ها به منابع طبیعیˈ برای هر کشوری تلقی می شود و جمهوری اسلامی ایران نیز می تواند همانند دیگر کشورها از این حق برخوردار شود. برغم آن که تهران همواره بر ماهیت صلح آمیز فعالیت هسته ای خود تاکید داشته، قدرت های غربی تحت تاثیر متغیرهای سیاسی و بی توجه به ابعاد فنی و حقوقی مسئله هسته ای، در صدد مانع تراشی و محروم کردن کشورمان از حقوق هسته ای برآمده اند.
این در حالی است که انرژی هسته ای مصارف گوناگونی در زمینه های پزشکی و بهداشتی، دامپزشکی و دام پروری، مدیریت منابع آب، صنایع غذایی و کشاورزی دارد. سازمان انرژی اتمی ایران با ایجاد مراکز و آزمایشگاه های مختلف تحقیقاتی، تولیدی و خدماتی، فعالیت چشمگیری در بخش های پزشکی، صنعت و کشاورزی انرژی هسته ای صورت داده است.
از مهم ترین فعالیت های این مراکز می توان به تولید رادیو داروها، تولید انواع کیت های رادیو دارویی، تولید گندم ، تولید سیستم شمارش هسته ای با آشکارساز گایگر و تولید انواع لیزرها اشاره کرد.
انرژی و فن آوری صلح آمیز هسته ای ایران از آغاز تا امروز در صدر مسایل مهم سیاست خارجی کشورهای بزرگ دنیا چون آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان قرار گرفته به طوری که در بیشتر دیدارهای سران این کشورها به موضوع فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران نیز پرداخته می شود.
تشکیل گروه 1+5
گروه مشخصی از کشورها و دیگر طرف ها همواره برای مقابله با توسعه فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران و استفاده کشورمان از فن آوری های پاک و متعارف هسته ای تلاش می کنند و ارجاع پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد در سال 2006 میلادی نخستین گام برای تشکیل ائتلاف 1+5 محسوب می شود. به این ترتیب پنج عضو دائم شورای امنیت به همراه آلمان، این گروه را تشکیل دادند.
ایران با پیوستن به معاهده منع گسترش هسته ای موسوم به ˈان پی تیˈ، حق برخورداری از فن آوری صلح آمیز هسته ای را برای خود مشروع می داند. بر پایه ماده 4 این معاهده که 189 کشور جهان به عضویت آن درآمده اند، حق کلیه کشورها برای توسعه فعالیت های صلح آمیز هسته ای به رسمیت شناخته شده است. با این حال، کشورهای غربی از ایران می خواهند خارج از چارچوب این معاهده تضمین هایی را در مورد ماهیت فعالیت های هسته ای خود ارائه دهد.
این در حالی است که حتی مقام های کشورهای مذاکره کننده 1+5 نیز بر حق ایران در برخورداری از فن آوری صلح آمیز هسته ای اذعان می کنند.
پیشتر ˈلوران فابیوسˈ وزیر امور خارجه فرانسه که کشورش موضع سرسختانه ای را در قبال مذاکرات هسته ای اتخاذ کرده است، در اظهاراتی از موافقت فرانسه با برخورداری ایران از برنامه صلح آمیز هسته ای سخن گفته بود.
ˈجان کریˈ وزیر امور خارجه آمریکا نیز اعلام کرده است که ایران حق دستیابی به انرژی صلح آمیز هسته ای را بر اساس معاهده ان پی تی دارد.
*** ایران و همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی
آژانس بین المللی انرژی اتمی به عنوان تنها مرجع رسمی تایید فعالیت های هسته ای کشورها، هفته گذشته با انتشار گزارشی بار دیگر بر حسن نیت ایران در عمل به تعهداتش در قبال فعالیت های صلح آمیز هسته ای این کشور صحه گذاشت. ایران و آژانس همکاری بسیار نزدیکی دارند که این امر در گزارش مدیرکل آژانس منعکس شد.
ˈیوکیا آمانوˈ مدیر کل آژانس انرژی اتمی در سفر به تهران در روزهای26 و 27 مرداد ( 17 و 18 اوت) پس از ملاقات با رییس جمهوری اسلامی ایران و رایزنی با دیگر مقام های ارشد کشورمان، تاکید کرد از مشاهده تعهد ایران به اجرای ˈچارچوب همکاری هاˈ و حل و فصل همه موضوعات کنونی و قبلی از طریق گفت و گو و همکاری با سازمان بین المللی انرژی اتمی خشنود است.
بر اساس توافق برنامه اقدام مشترک که در آذر ماه سال 92 به امضای ایران و کشورهای 1+5 رسید، آژانس مسوولیت راستی آزمایی اقدامات مورد توافق را بر عهده گرفت و به دنبال آن ماهانه گزارشی درباره فعالیت های ایران و روند اجرای توافق به شورای حکام و اعضای گروه 1+5 ارایه کرد. گزارش جدید ماهانه آژانس تصریح می کند که ایران به اجرای تعهدات خود در چارچوب توافق مقدماتی هسته ای ادامه می دهد.
به رغم اعلام رضایت آژانس از عملکرد ایران در اجرای تعهدات بین المللی بر پایه توافق ژنو، بعضی از رسانه های خارجی، اخباری را به نقل از منابع مجهول که ˈ دیپلمات هاˈ خوانده می شوند، درباره همکاری با آژانس و فعالیت های صلح آمیز هسته ای منتشر و جنجال آفرینی می کنند. هماطور که خبرگزاری رویترز در گزارشی به نقل از همین منابع اعلام کرد که روند کند همکاری ایران این تصور غربی ها را تقویت می کند که تهران از ارائه اطلاعات به آژانس بین المللی انرژی اتمی و اجازه دسترسی آن به تاسیسات و افرادی که به گفته آژانس برای انجام تحقیقات مورد نیاز است، طفره می رود.
در همین راستا، ˈجن ساکیˈ سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز از ایران خواست با آژانس بین المللی انرژی اتمی همکاری بیشتر و کامل تری داشته باشد.
در راستای اقداماتی که با هدف انحراف افکارعمومی از حسن نیت ایران در همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی صورت می گیرد، رژیم صهیونیستی نیز که همواره مدعی غیر صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران است، تلاش می کند کشورهای غربی را برای توقف همکاری با ایران تحت فشار قرار دهد.