پايگاه بصيرت/ عبدالباری عَطوان نویسنده و کارشناس عرب درباره آینده و کارساز بودن نیروهای مشترک عربی ابراز تردید کرد.
سردبیر روزنامه رای الیوم در گفتگو با شبکه تلویزیونی اسکای نیوز عربی درباره تصمیم سران اتحادیه عرب در شرم الشیخ مصر برای تشکیل نیروی مشترک عربی گفت: واقعیت این است که ما در خصوص عجله کشورهای عربی برای تشکیل نیروی مشترک عربی غافلگیر شدیم. مسئله تشکیل نیروی نظامی مشترک عربی در سفر سه هفته پیش عبد الفتاح السیسی رئیس جمهور مصر به ریاض و دیدار وی با ملک سلمان پادشاه عربستان مطرح شد.
وی افزود: مداخله نظامی عربستان و بمباران یمن همه را شگفت زده کرد، اما سؤال اصلی این است که تشکیل نیروی مشترک عربی بر کدام اصل استوار است. به نظر می رسد امروز همه برای جنگ و حمله به گروه الحوثی و رویارویی غیر مستقیم با ایران، اتفاق نظر دارند.
عبد الباری عطوان گفت: کشورهای عربی درباره مسائل دیگر اختلاف نظر دارند مثلا اختلاف نظر میان قاهره و دوحه وجود دارد و همچنین درباره سوریه، زیرا سخنان عبدالفتاح السیسی با سخنان پادشاه عربستان کاملا متفاوت بود. این مسئله درباره اختلاف نظر عراق با دیگر کشورها نیز وجود دارد.
عبدالباری عطوان گفت: باید درباره معاهده دفاع مشترک عربی به اتفاق نظر برسیم. از سوی دیگر معاهده دفاع مشترک عربی برای مقابله با اقدامات اسرائیل به وجود آمد. باید از خود بپرسیم تشکیل نیروی مشترک عربی بر اساس کدام دیدگاه راهبردی و سیاسی تشکیل شده است؟
وی افزود: اگر فرض کنیم آنها توانستند گروه حوثی را از بین ببرند، آیا آنها (کشورهای عربی) برای آینده یمن چه تصمیمی خواهند گرفت؟
سردبیر روزنامه رای الیوم گفت: پیوستن به نیروی مشترک عربی از کشورهای تشکیل دهنده این نیرو اختیاری است. این به معنای این است که همه کشورها در این نیروها شرکت نخواهند داشت و حتی کشورهای شرکت کننده می توانند در هر زمان نیروهایش را خارج کنند.
وی افزود: مسئله مهم این است آیا همه کشورهای عربی درباره مداخله در کشوری خاص یا مسئله ای خاصی اتفاق نظر خواهند داشت. مسئله توافق یا اختلاف نظر از نظر قانونی بودن مداخله یا مداخله نکردن مشخص نشده است.
عطوان گفت: اگر از الجزایر بخواهند نیرو اعزام و این کشور مخالفت کند و اگر از عربستان سعودی بخواهند به لیبی نیروی نظامی اعزام و ریاض مخالفت کند، این مشکل چگونه حل خواهد شد؟
وی افزود: اگر از قطر بخواهند برای جنگ با گروه شبه نظامیان «فجر لیبی» نیرو اعزام کند و ما همه می دانیم که این گروه از سوی قطر حمایت می شود، این مشکل چگونه حل خواهد شد؟
عطوان در ادامه گفت: اگر اسرائیل به غزه حمله کند، آیا نیروی مشترک عربی اعزام خواهد شد و آیا آنها 150 جنگنده برای بمباران اسرائیل، مانند آنچه که امروز در یمن رخ می دهد، ارسال خواهند کرد؟
وی افزود: جنبش حماس و تشکیلات خودگردان فلسطین با مداخله نظامی در یمن موافقند. آیا فلسطینی ها مستحق حمایت نظامی نیستند؟ کشورهای عربی باید درباره مفهوم تروریسم توافق داشته باشند.
سردبیر روزنامه رای الیوم گفت: طرح تشکیل نیروی مشترک عربی در خارج از اتحادیه عرب به وجود آمد و سپس به این اتحادیه تحمیل شد. آنها نیاز داشتند کشورهای عربی از این طرح حمایت کنند و من مطمئنم که این ائتلافی جدید است و کشورهای خاصی در این نیروی مشترک تاثیرگذار هستند.
وی افزود: این احتمال وجود دارد ائتلاف های دیگری به وجود بیاید، مانند آنچه که در دهه نود رخ داد. پس از تشکیل شورای همکاری خلیج فارس چند ائتلاف دیگر خارج از اتحادیه عرب به وجود آمدند.
وی در ادامه گفت: من درباره ادامه روابط حسنه میان کشورهای عربی مطمئن نیستم.
عطوان گفت: ما همه آرزو داریم که نیروی مشترک عربی تشکیل شود اما بارها کشورهای عربی تصمیمات ویژه ای گرفتند و پس از گذشت زمان تصمیم آنها به فراموشی سپرده شد. مثلا در حمله عراق به کویت در سال 1990 کشورهای عربی اتئلاف دمشق را تاسیس کردند که عبارت بودند از سوریه، مصر و کشورهای حوزه خلیج فارس، اما امروز همه این کشورها علیه سوریه وارد عمل شدند.
وی افزود: ما می خواهیم این نیروهای عربی علیه اسرائیل به کار گرفته شوند. ما می خواهیم نیروی های عربی برای تحقق خواسته های واقعی ملت های عرب باشند.