گروه سیاسی – کورش شرفشاهی: مذاکرات هستهای به جایی رسید که خواست هفت عضو شرکت کننده در جلسات متعدد این دور از مذاکرات بود. ایران به حق دستیابی به انرژی هستهای دست یافت، لغو تحریمها و آزادسازی دارایی بلوکه شده ایران نیز در دستور کار قرار گرفت و آن چیزهایی که که مانند ساخت بمب هستهای هرگز بنا نداشت به سمت آن برود، تعهد داد که به سوی آن نخواهد رفت. در مجموع آن چیزی تصویب شد که حسن روحانی رییس دولت یازدهم بارها بر آن تاکید کرده بود و سیاست برد – برد محقق شد. البته هنوز هم اظهاراتی از سوی تمامی کشورها به گوش میرسد که شاید برخی جملات آن بوی تهدید بدهد، اما این جملات همان جنگ زرگری است که باید گفته شود تا فضا به سوی آرامش و آسایش برود. البته هرگز جملات یک سویه نبوده است. در این رابطه رئیسجمهوری آمریکا با تاریخی خواندن توافق به دست آمده میان ایران و 1+5 گفت: این توافق به ما نشان داد، با همکاری و اتحاد جامعه بینالملل و رویکرد مشترک میتوان مسائل و مشکلات را از طریق صلحآمیز حل و فصل کرد.
به گزارش ایرنا، باراک اوباما در نشست خبری که به توافقات هستهای انجام شده با ایران اختصاص داشت، با تاریخی خواندن این توافقنامه، گفت: این توافقنامه به ما نشان داد با همکاری و اتحاد جامعه بینالملل با رویکرد مشترک، میتوان مسائل و مشکلات را به شکل صلحآمیز حل و فصل کرد.
وی ادامه داد: از شروع کار من به عنوان رئیسجمهوری آمریکا، حل مسأله هستهای ایران همواره نخستین اولویت برنامه کاری ما بوده است.
وی با بیان انیکه از این فرصت تاریخی به دست آمده به سمت جهانی امن تر و باثبات خواهیم رفت، افزود: ممکن است در طول زندگی هیچوقت این فرصت تکرار نشود؛ از این رو به عنوان رئیسجمهوری آمریکا این فرصت را مغتنم میشمارم.
اوباما باتکرار ادعای صلحآمیز نبودن فعالیتهای هستهای ایران، گفت: این توافقنامه راههای ممکن برای دستیابی ایران به تسلیحات هستهای را مسدود ساخته است. وی افزود: «بدون این توافقنامه، وقوع جنگهای بیشتر در خاورمیانه و شکلگیری مسابقه تسلیحات هستهای در این منطقه و پیگیری دیگر کشورها در برخورداری از تسلیحات هستهای دور از انتظار نبود.»
رییسجمهوری آمریکا با بیان اینکه هنوز اختلاف نظرهای بزرگی بین ما و ایران وجود دارد، ادامه داد: راهکارهای بسیاری برای حل «بحران هستهای» وجود نداشت و ما توانستیم مناقشه هستهای ایران را از طریق دیپلماتیک و صلحآمیز با گفتوگو حل کنیم.
رئیسجمهوری آمریکا با انتقاد از مخالفان حزب جمهوریخواه و رژیم صهیونیستی از توافق هستهای با ایران، گفت: آنها توافقی را خوب میدانند که در آن برچیده شدن همه فعالیتهای هستهای حتی صلحآمیز در آن قید شده باشد در حالی که ایران هیچگاه چنین چیزی را قبول نخواهد کرد. وی تاکید کرد که جامع بینالمللی نیز مخالف برخورداری ایران از انرژی هستهای صلحآمیز نیست.اوباما با توجه به بررسی توافق هستهای در کنگره گفت: از اعضای کنگره میخواهم در بازبینی این توافقنامه، بدون بازی سیاسی و خودنمایی، براساس واقعیتهای مندرج، آن را بازبینی کنند.
وی با بیان اینکه برخی اظهارات پیش از مذاکرات سبب انتشار شایعات و گمانه زنیهایی درمورد توافقات شده بود، افزود: دیگر نیاز به گمانه زنی نیست، اکنون یک متن در دست است و میتوان جزئیات آن را خواند. رئیسجمهوری آمریکا در توضیح مفاد توافقنامه، برخلاف اظهارات روز سه شنبه خود(پس از اعلام رسمی توافق میان ایران و 1+5) بدون به کارگیری لفظ بازرسی هر لحظه از هر مکان، از اجرای بازرسیهای بی سابقه از تأسیسات هستهای ایران استفاده کرد.
اوباما افزود: بازرسان سازمان بینالمللی انرژی هستهای به عنوان مجریان معاهده منع اشاعه تسلیحات هستهای در صورت پیدا کردن موارد مشکوک میتوانند بازرسی از آن مراکز را از ایران درخواست کنند و ایران نیز با بررسی این موضوع در یک مدت زمانی 24 روزه اجازه این بازرسیها را بررسی خواهد کرد.
وی همچنین در مورد اظهارنظرهای نخست وزیر رژیم صهیونیستی و برخی نمایندگان جمهوریخواه درمورد به کارگیری گزینه نظامی علیه ایران گفت: «آنها برای اظهارنظر آزادند اما دلایل آنها متقاعد کننده نیست».
اوباما با اعتراف به اینکه حل مشکلات منطقه بدون مشارکت ایران، روسیه و دیگرمتحدان در منطقه امکانپذیر نیست، افزود: ما ادامه تعاملات با ایران برای همکاری هرچه بیشتر این کشور در حل مسائل سوریه، عراق و یمن را ادامه خواهیم داد؛ البته باید دقت داشت که این تعاملات در حال حاضر به معنای عادی کردن روابط دیپلماتیک نیست و موضوع تعاملات در این چارچوب خواهد بود.
توافق خوب صلحآمیز
این در حالی است که سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا از توافق هستهای ایران با کشورهای عضو گروه 1+5 دفاع کرد و گفت: این یک توافق خوب است که به گونه ای صلحآمیز و برای همیشه از دستیابی ایران به سلاح هستهای جلوگیری میکند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی وزارت امور خارجه آمریکا، جان کربی گفت: این توافق، توافقی است که چارچوب توافق جامع را که ماه آوریل (فروردین ماه) در لوزان سوییس حاصل شد در بر دارد.
وی افزود: توافق هستهای ایران با کشورهای عضو گروه 1+5 همه مسیرهای دستیابی ایران به مواد شکافت پذیر کافی برای تولید بمب هستهای را مسدود میکند و اقدامات شفاف ساز و راستی آزماییهای لازم برای حصول اطمینان از اینکه ایران نتواند به بمب دست یابد را در خود دارد.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت: این توافق همچنین تضمین میکند که چنانچه ایران آن را نقض کند، تحریمها به جای خود بازخواهد گشت.
کربی تاکید کرد: این توافق به گونه غیرقابل باوری دقیق و بسیار فنی است و ما همه را تشویق میکنیم که آن را بخوانند و سعی کنند کاملا آن را بفهمند.
افزایش همکاری ضدتروریستی دولتها
از سوی دیگر سوزان ایلیات سفیر آمریکا در تاجیکستان پیرامون نتیجه مذاکرات ایران و 1+5 گفت: توافق با ایران میتواند همکاری همه دولتها را در برابر مبارزه با تروریسم بیشتر کند.
سفیر آمریکا در تاجیکستان اظهار کرد: این توافق، در نتیجه مذاکرات طولانی به دست آمد و گمان میکنم گام خوبی برای بهتر کردن مناسبات ایران و دیگر کشورهای جهان است و نتیجه به دست آمده در گفت وگوهای ایران 1+5 براساس برداشت ما بر شریکان بینالمللی بسیار قدیمی استوار است.
ایلیات گفت: باراک اوباما از این توافق استقبال کرد و بسیار خرسندیم که موفق شدیم، زیرا دستاوردی بزرگ است.
سفیر آمریکا درباره روند اجرایی نتیجه مذاکرات وین اظهار کرد: این توافق، اساساً نه بر پایه اعتماد و باور، بلکه براساس نظارت حاصل شده است و هر دولت حاضر در این مذاکرات باید برای اجرایی کردن توافقات صادق باشد.
ایلیات درباره «تغییر در روابط ایران و آمریکا پس از این توافق» گفت: فکر میکنم اظهار نظر در این زمینه زود است، اما گمان میکنم اگر این توافقنامه با موفقیت اجرا شود، زمینه بهتر شدن مناسبات را فراهم میکند.
وی درباره بازتاب داخلی نتیجه مذاکرات وین در آمریکا و موضوع بررسی آن در کنگره این کشور، گفت: بسیاری بر این نظرند که توافق صورت گرفته بسیار خوب است و گروهی بد میدانند. از سوی دیگر، توافق باید در کنگره تصویب شود، ولی باوری کامل دارم و میخواهم اطمینان داشته باشم، کنگره توافق را میپذیرد، زیرا تنها میان دو دولت آمریکا و ایران نیست، بلکه یک توافق بینالمللی است .
ایلیات درباره امکان همکاری ایران و آمریکا در مقابله با داعش گفت: پیشگیری کردن از فعالیتهای تروریستی و مقابله با آن از اهداف مشترک دولتها است و ایران در سطحی بینالمللی میتواند با دیگر دولتها در مقابله با تروریسم همکاری کند، ولی هیچ قضیهای نمیتواند به وسیله خشونت حل شود و معتقدم که توافق وین در آینده میتواند زمینهساز توافقنامههای دیگر از جمله مبارزه با تروریسم شود.
جب بوش: توافق با ایران قابل احترام است
جب بوش نامزد احتمالی انتخابات 2016 ریاست جمهوری آمریکا گفت چنانچه در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شود توافق با ایران را که باراک اوباما امضا کرده محترم خواهد شمرد. پایگاه خبری مصری الیوم السابع گزارش داد، جب بوش برادر جرج دبلیو بوش رییسجمهوری پیشین آمریکا که اعلام کرده برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 آمریکا تلاش میکند گفت چنانچه در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شود از توافق حاصل شده با ایران که باراک اوباما آن را امضا کرده صرفنظر نخواهد کرد. وی گفت هر کس دیگری نیز رییسجمهوری آمریکا شود این توافق را محترم خواهد شمرد. بوش از نمایندگان جمهوریخواه در کنگره آمریکا که خواستار منع توافق با ایران هستند، انتقاد کرد. وی در حضور طرفدارانش در ایالت نوادای آمریکا گفت که با ورود اوباما به مذاکره با ایران مخالف نبوده ولی اگر وی به جای اوباما بود موضع محکم تری در مذاکرات اتخاذ میکرد.