گروه احزاب- اصولگرایان دو نگرانی بزرگ دارند؛ انتخابات مجلس و انتخابات خبرگان. حق هم دارند، چرا که هنوز نتوانستهاند از درد شکست انتخابات ریاستجمهوری ٩٢ خلاصی یابند و باید راهحلی برای فرار از شکست دوم (انتخابات مجلس) بیابند. به هر کوی و برزنی هم سر میزنند تا که شاید کسی نقشه راهی را در کف دستانشان بگذارد و کاسه چه کنمها را از آنها بگیرد. شکست در انتخابات ٩٢ را هضم نکرده و اختلافات درون خانوادگیشان را حل نکرده، میخواهند همچنان گفتمان سیاسیشان، سیادت داشته باشد. آنها فقط میدانند که اصلاحطلبان نباید دوباره برگردند. آنقدر که برای آنها بازگشت اصلاحطلبان به رقابت سیاسی تلخ و ناگوار است با بازگشت احمدینژاد مشکلی ندارند.
از همین رو است که نه تنها سربازان این جناح سیاسی که فرماندهانشان حتی در میانه جلسات حل اختلافاتشان، به هم هشدار میدهند که اگر با هم نباشیم مجلس ششم تکرار میشود. حق هم دارند این حرفها را بزنند، چرا که همه طراحیهایشان چندوقتی است که برهم خورده است. تا جلسهای و همایشی برگزار میشود از دلنگرانیهای خود درباره دو انتخابات همزمان مجلس و خبرگان سخن میگویند.
در این میان هر چند بیشتر قیام و قعودشان مرتبط با انتخابات پارلمان است اما از اهمیت انتخابات خبرگان هم غافل نیستند. حرفهایشان درباره انتخابات خبرگان رنگ و بوی هشدارهای انتخابات مجلس را دارد. اگر یکی از چهرههای ارشدشان به دیگر همکیشان سیاسی خود هشدار میدهد باید با هم ائتلاف کنیم تا مجلس ششم تکرار نشود، کارگردانشان هم هشدار میدهد که برخی برای انتخابات مجلس خبرگان خوابهای آشفتهای دیدهاند. چند روز بعد هم فردی دیگر گفت جناح اصلاحطلب برای تصرف خبرگان برنامه دارد. آخر سر هم یکی دیگر از اعضای این جناح آمد و اعلام کرد: «برای مجلس خبرگان آینده نقشههای خطرناک زیادی دارند از اینرو باید هوشیار باشیم.»
این هوشیاری هم چیزی نیست جز نگرانی از تلاش هاشمیرفسنجانی و فقهای اصلاحطلب برای حضور در مجلس خبرگان. این نگرانیها در حالی است که مجلس خبرگان رهبری برخلاف مجلس شورای اسلامی و ریاستجمهوری، مجلس فقهاست؛ فقهایی که بر اساس اصل ۱۰۷ قانون اساسی مسوولیت تعیین و نظارت بر ولی فقیه را دارد. اصولگرایان اما با نگاهی جناحی به مجلس فقها مینگرند و برای آن نقشه میکشند و دربارهاش هشدار میدهند، گویی مجلس خبرگان، مجلس خبرگان اصولگرایان است. مجموعه نگرانیها و هشدارهای راستگرایان سیاسی ایران درباره تلاش یک جناح دیگر برای حضور در مجلس خبرگان بیش از آنکه با نگاهی ملی باشد نگاهی جناحی را زیر پوست خود دارد.
اصولگرایان انتخابات مجلس خبرگان را سیاسی کردهاند. نه تنها انتخابات را که انتخابات هیات رییسه آن را.
اصولگرایان بیتوجه به تبعات صفکشی سیاسی به مجلس غیرسیاسی خبرگان گامی معکوس را برداشتهاند. همین کنش راستکیشان سیاسی است که باعث شده تا بلوکبندی جناحی به مجلس خبرگان سرایت کند و گویا قرار است موافقان و مخالفان دولت علاوه بر مجلس در این میدان نیز مقابل هم قرار بگیرند.
همین رویکرد درصدد دو قطبیسازی انتخابات خبرگان است تا بگوید یک سوی آن روحانی، هاشمیرفسنجانی و سید حسن خمینی قرار دارد و سوی دیگرش آیات مصباحیزدی، احمد جنتی و محمد یزدی. هر چه هست به دلایلی انتخابات این دوره مجلس خبرگان از اهمیت بالایی برخوردار است؛ اهمیتی که به گفته محسن غرویان استاد حوزه علمیه قم علتش را باید در روی کار آمدن دولت روحانی دانست. محسن غرویان مدرس حوزه علمیه قم در گفتوگو با فرارو با بیان اینکه اکنون با روی کار آمدن دولت روحانی فضای سیاسی کشور تحولاتی کرده، گفته است: انتخابات خبرگان رهبری تحت تاثیر همین فضای جدید قرارگرفته و جا دارد که ازنظر فضای فکری تغییراتی داشته باشد، لذا حساسیتهای تازه و خاص این دوره از انتخابات خبرگان رهبری متاثر از فضای سیاسی کنونی در کشور است.
وی افزود: نکته دیگری که باعث حساس شدن این دوره از انتخابات میشود مساله کاندیدا شدن آیتالله هاشمیرفسنجانی است. او فرد بسیار توانمندی است و حضور او طیف وسیعی از مردم، نمایندگان مجلس و خبرگان را به دنبال خواهد داشت لذا ازاینجهت در خصوص مساله کاندیدا شدن ایشان در انتخابات حساسیتهایی وجود دارد. غرویان با اشاره به اینکه قراینی مبنی بر حضور آیتالله سیدحسن خمینی در انتخابات خبرگان امسال وجود دارد، این مساله را دیگر مساله اثرگذار در حساس شدن انتخابات دانست و گفت: با توجه به جایگاه بیت امام، محبوبیت و اثرگذاری آقای خمینی حضور ایشان میتواند موج جدیدی در خبرگان رهبری ایجاد کند.
به گفته وی جایگاه سیدحسن خمینی نزد مقام معظم رهبری و البته حمایتهای او از دولت روحانی نیز دیگر پارامترهایی است که میتواند معادلات انتخابات مجلس خبرگان رهبری را تحتتاثیر قرار دهد. وی در پاسخ به پرسشی درخصوص اینکه نشانههای حضور سیدحسن خمینی در انتخابات خبرگان چیست، گفت: دلیل من برای بیان این حرف مشخصا آن است که در منزل با ایشان صحبت کردم و احتمال کاندیداشدن را نفی نکرده و گفتند که شرایط و اوضاع را رصد میکنند. غرویان افزود: سفرهایی که به استانها دارند و همچنین مطالبه مردمی از ایشان نیز از دیگر عوامل طرح این گمانهزنی است. به نظر بنده موقعیت آقای خمینی از لحاظ علمی، تدریس و اجتهاد در حوزه و همچنین شرایط سنی نیز از دیگر ویژگیهایی است که این تکلیف را به دوششان میگذارد تا در این حوزه وارد شوند.
این مدرس حوزه علمیه قم در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه حضور آقایان روحانی، هاشمیرفسنجانی و سیدحسن خمینی در این انتخابات چه اثری بر موازنات مجلس خبرگان آتی خواهد داشت، گفت: در مقابل این افراد، طیف افراطیون سیاسی هستند که اعتدال این اشخاص را برنمیتابند و مشی آنها با هم همخوانی ندارد. علاوه بر این طیف افراطی، منتقدان دولت و کسانی که با دولت روحانی خیلی تناسب ندارند نیز تلاش خود را میکنند که نمایندگان خود را به مجلس خبرگان بفرستند. محسن غرویان، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم همچنین در گفتوگو با آریانیوز، با اشاره به اعلام کاندیداتوری آیتالله هاشمی در انتخابات مجلس خبرگان رهبری نیز، تاکید کرد: از مسائل مهم در انتخابات پیشروی کاندیداتوری آیتالله هاشمی است چراکه ایشان شخصیت فراجناحی دارد بنابراین نمیتوان گفت که آقای هاشمی اصلاحطلب است یا اصولگرا لذا اختلافنظرهایی که درخصوص ایشان وجود دارد امری طبیعی است.
البته آقای هاشمی بارها تاکید کردهاند که کاری به مسائل جناحی کشور ندارند و با در نظر گرفتن مصالح کشور، انقلاب و نظام و براساس احساس وظیفه در انتخابات حضور پیدا میکنند. غرویان درباره سرلیستی آیتالله هاشمی در جامعتین نیز گفت: قطعا شخص آقای هاشمی لیست وسیعی را حمایت میکنند لذا ایشان کاری به جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین نخواهد داشت و فوق اینها عمل خواهد کرد البته ایشان سعی میکند موافقت جامعتین را نیز داشته باشد و با آنها هماهنگ عمل کند. عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم همچنین ردصلاحیت آیتالله هاشمی را بیمعنا دانست و تاکید کرد: بنده بعید میدانم شورای نگهبان آقای هاشمی را در انتخابات مجلس خبرگان رد صلاحیت کند.
شورای نگهبان در بررسی صلاحیت نامزدهای خبرگان دقت کند
حسین ابراهیمی، عضو جامعه روحانیت هم در تحلیل چرایی اهمیت انتخابات مجلس خبرگان گفته است: این دوره از انتخابات مجلس خبرگان رهبری از حساسیت ویژهای برخوردار است دلیل این مساله هم این است که افرادی خیز برداشتهاند به سمت و سوی خبرگان درحالی که ما معتقدیم این افراد تجربه و سوابق آنچنانی ندارند و در آینده خطرپذیر و مسوولیتپذیر نیستند. وی افزود: بهطور حتم باید درخصوص مجلس خبرگان حساسیت لازم را به کار گرفت تا افراد بیصلاحیت به مجلس خبرگان ورود پیدا نکنند.
ابراهیمی در گفتوگو با آنا گفته است: مجلس خبرگان جای افراد مجرب، کارکشته و کارآزموده و کسانی است که در تمام صحنهها نشان دادهاند انقلاب، ولایت و نظام برای آنها اصالت اولیه دارد لذا باید حتما حساسیتهای لازم را بهکار گرفت چراکه افراد شایسته و لایق میخواهند درباره رهبری تصمیمگیری کنند بنابراین افراد از نظر گرایش سوابق و خبره بودن باید صلاحیت داشته باشند تا بتوانند کاندیدا شوند. وی تاکید کرد: شورای نگهبان همچون گذشته باید در بررسی صلاحیتها با دقت عمل کند.
احتمال ائتلاف جامعه مدرسین با جامعه روحانیت
محمد غروی، عضو جامعه مدرسین قم هم با اشاره به نزدیک شدن ایام انتخابات مجلس خبرگان اظهار کرد: جلسات جامعه مدرسین فعلا در مردادماه تعطیل است و هنوز درخصوص انتخاب افراد برای حضور در لیست یا انتخاب سرلیست برای این پروسه تصمیم گرفته نشده است.
وی افزود: البته در این خصوص کمیتهای تشکیل شده است و کارهایی نیز صورت گرفته است اما نهایی نشده و چیزی به صحن جامعه مدرسین برای بررسی و تصمیمگیری قطعی نیامده است. غروی درخصوص ائتلاف با جامعه روحانیت برای حضور در انتخابات خبرگان تصریح کرد: احتمال ائتلاف با جامعه روحانیت برای دادن لیست و حضور در انتخابات خبرگان وجود دارد اما هنوز کاری صورت نگرفته است. وی همچنین گفت: برگزاری جلسه آتی جامعه مدرسین را در ماه شهریور خواهد بود اما اینکه در آن جلسه به مساله انتخابات خبرگان و انتخاب لیست یا حتی سرلیست پرداخته شود، مطرح نیست و حتی در دستور کار هم نیست.
اصلاحطلبان برای مجلس خبرگان برنامه دارند
حمیدرضا ترقی، عضو شورای مرکزی حزب موتلفه هم در گفتوگو با آریا گفت: حساسیت انتخابات مجلس خبرگان در هر دوره امری طبیعی است چراکه مجلس خبرگان از نقش و جایگاه ویژهای در کشور و قانون اساسی برخوردار است.
وی افزود: علاوه بر وضعیت خاص کشور و نظام، رفتار سیاسی اصلاحطلبان و برنامههایی که این طیف برای ورود به مجلس خبرگان طراحی کردهاند، موجب شده انتخابات این مجلس در این دوره نسبت به مجلس شورای اسلامی حساسیت بیشتری پیدا کند. ترقی گفت: اگرچه نفس مجلس خبرگان و جایگاهش یک موضوع سیاسی است اما برخوردهای جناحی و گروهی، به جایگاه این مجلس آسیب میزند لذا گروهها و احزاب نباید به این موضوع ورود کنند.
وی همچنین تاکید کرد: در حمایت از کاندیداها و تهیه لیستها ما باید به هر جمعبندی که جامعتین رسیدند احترام بگذاریم و از آن تبعیت کنیم، در واقع دخالت در این مساله که چه کسانی وارد مجلس خبرگان شوند برعهده ما نیست بنابراین بهتر است این مساله را برعهده خود آنها بگذاریم چراکه نهتنها ورود احزاب به این مساله را به مصلحت نمیدانیم بلکه معتقدیم در بررسی صلاحیتها باید شورای نگهبان نظر بدهد.