شورای امنیت سازمان ملل متحد، در روز 18 دسامبر به ریاست "جان کری" و با تایید 15 عضو خود، نقشه راه صلح در سوریه را تحت عنوان قطعنامه 2245 به اتفاق آراء به تصویب رساند. این شورا، اوایل ژانویه را به عنوان تاریخ مناسب برای گفتگو بین دولت سوریه و مخالفین جهت پایان دادن به جنگ داخلی و حصول صلح تعیین کرد.
پایگاه بصیرت: بحران و جنگ داخلی سوریه از آغاز (2011) تاکنون جان هزاران نفر از مردم بیگناه این کشور را گرفته است. اکنون، پس از خرابی‌های بسیار که بازسازی آنها نیازمند سالها تلاش و هزینه برای سوریه است، از آنجایی که فتنه به سمت حامیان آن بازگشته است، شورای امنیت را اندیشه و دغدغه ارائه نقشه راه به سر افتاده است و از دل این نگرانی قطعنامه 2245 بیرون می‌آید. با این مقدمه، متن کامل قطعنامه 2245 را ارائه می‌دهیم:
بدینوسیله از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد:
* اقدام به یادآوری قطعنامههای 2042 (سال 2012)، 2043 (2012)، 2118 (2013)، 2139 (2014)، 2165 (2014)، 2170 (2014)، 2175 (2014)، 2178 (2014)، 2191 (2014)، 2199 (2015)، 2235 (2015)، 2249 (2015)، و اظهارات رییس شورا مورخ 3 آگوست 2011، 21 مارس 2012، 5 آوریل 2012، 3 اکتبر 2013، 24 آوریل 2015، و 17 آگوست 2015 می‌گردد.
* بر تعهد عمیق شورا نسبت به حاکمیت، استقلال، وحدت، و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه و اهداف و اصول منشور سازمان ملل تاکید دوباره می‌شود.
* نسبت به رنج عظیم و وضعیت انسانی وخیم ملت سوریه، مناقشه جاری و خشونت مداوم و وحشیانه آن، تاثیر منفی تروریسم و ایدئولوژی‌های خشونت‌طلب حامی آن، اثر بی‌ثبات‌کننده بحران بر منطقه و فرامنطقه همچون افزایش روزافزون تروریست‌ها در سوریه، نابودی فیزیکی کشور، افزایش فرقه‌گرایی، و تاکید بر اینکه این وضعیت در غیاب یک راه حل سیاسی همچنان به وخامت بیشتری می‌گراید، نهایت تاسف و تاثر اعلام می‌گردد.
* درخواست می‌گردد که تمامی طرفین گام‌های مناسب را جهت حفظ جان شهروندان اعم از جوامع قومی، مذهبی، و دارای باورهای دینی مشابه را بردارند و تاکید قوی می‌شود که مسئولین و دولتمردان سوری بیش از همه مسئول حفظ جان مردم سوریه می‌باشند.
* تاکید می‌شود که تنها راه حل موجود برای بحران سوریه در حال حاضر وجود یک فرایند سیاسی فراگیر به رهبری سوریه است که خواسته‌های مشروع مردم سوریه را در برمی‌گیرد. فرایندی که بر اساس اجرای کامل بیانیه 30 ژوئن 2012 ژنو و قطعنامه 2118 (2013) پیش برود. لذا برقراری یک نهاد انتقال قدرت با اختیار تام که بر اساس رضایت دو طرف لازم است تا بدینوسیله تدام عمر نهادهای دولتی را تضمین نماید.
* در این راستا، تلاش‌های دیپلماتیک "گروه بین‌المللی حمایت از سوریه" (ISSG) برای پایان دادن به مناقشه در سوریه مورد تشویق و تحسین قرار می‌گیرد.
* از تعهد "گروه بین‌المللی حمایت از سوریه" نسبت به برآیند مندرجات بیانیه مشترک مذاکرات چندجانبه 30 اکتبر 2015 وین و بیانیه 14 نوامبر 2015 این گروه تقدیر به عمل می‌آید و امید به رهبری و مدیریت سوریه در امر انتقال قدرت سیاسی می‌رود. همچنین بر ضرورت مشارکت فعالانه و سازنده در راستای تحقق این هدف تاکید می‌گردد.
* از همه طرفین "فرایند تسهیل‌شده صلح سازمان ملل" خواسته می‌شود که به اصول تایید شده توسط "گروه بین‌المللی حمایت از سوریه" اعم از تعهد به وحدت، استقلا، تمامیت ارضی، و چهره عاری از فرقه‌گرایی سوریه پایبند باشند تا بدینوسیله شاهد تداوم عمر نهادهای دولتی، حفظ جان شهروندان سوری (بدون در نظر گرفتن قومیت و یا نوع مذهب)، و حصول اطمینان از دسترسی به کمک‌های انسان‌دوستانه در سرتاسر کشور باشیم.
* نسبت به حضور معنادار زنان سوری در "فرایند تسهیل‌شده صلح سازمان ملل" تشویق و تحسین به عمل می‌آید.
* به هدف {literal}{{/literal}نهایی{literal}}{/literal} تاکید می‌گردد که همانا گردآوری بزرگترین طیف مخالفین سوری که نمایندگان خود برای مذاکره و موضع خود در قبال آن را مشخص خواهند گردد تا بدینوسیله راه فرایند سیاسی را باز کنند. ضمنا بر اهمیت نشست‌های مسکو و قاهره و دیگر طرح‌های ابتکاری و بخصوص نشست بسیار سودمند 9 تا 11 دسامبر ریاض توجه می‌گردد. نشست‌ها و طرح‌هایی که با عنایت به بیانیه ژنو، بیانیه وین، و اهتمامات بی‌دریغ فرستاده ویژه سازمان ملل در امور سوریه، نتایج آنها منجر به راه حل سیاسی امروز تحت نظر سازمان ملل برای حل و فصل سیاسی بحران داخلی سوریه شده است.
متن کامل قطعنامه 2245 شورای امنیت سازمان ملل
1. حمایت از بیانیه 30 ژوئن 2012 ژنو و حمایت از بیانیه وین در پی اجرای کامل بیانیه ژنو که اساس وظیفه مدیریت سوریه برای انتقال سیاسی قدرت است، تایید می‌گردد و تاکید قوی بر این است که مردم سوریه در مورد آینده تصمیم خواهند گرفت.
2. از دبیر کل سازمان ملل با عنایت به نمایندگی‌های سازمان ملل و تلاش‌های فرستاده ویژه ایشان، درخواست می‌شود که نمایندگان دولت سوریه و نمایندگان مخالفین را جهت مذاکرات رسمی در مورد فرایند انتقال قدرت بر اساس فوریت گرد هم آورد تا بدینوسیله برنامه گفتگوهای ابتدای ژانویه 2016، طبق بیانیه ژنو سازگار با بیانیه 14 نوامبر 2015 "گروه بین‌المللی حمایت از سوریه" و با توجه به حل و فصل سیاسی پایدار بحران محقق گردد.
3. به اهمیت نقش "گروه بین‌المللی حمایت از سوریه" به عنوان پایگاه مرکزی به منظور تسهیل تلاش سازمان ملل برای دستیابی به یک راه حل سیاسی پایدار در سوریه اذعان می‌گردد.
4. در این راستا، از فرایند سیاسی تحت رهبری سوریه که توسط سازمان ملل تسهیل گردیده و هدف شش ماهه تشکیل حکومت معتبر، فراگیر، و غیرفرقه‌ای، و طرح و فرایند پیش‌نویس قانون اساسی جدید حمایت می‌شود و همچنین از برگزاری انتخابات آزاد و سالم بر اساس قانون اساسی جدید و بر اساس بالاترین استانداردهای بین‌المللی شفاف و پاسخگو و رضایت حکومت با نظارت سازمان ملل در مدت 18 ماه با حضور تمامی سوری‌ها اعم از سوری‌های خارج از کشور بر پایه مندرجات بیانیه 14 نوامبر 2015 "گروه بین‌المللی حمایت از سوریه" حمایت موکد به عمل می‌آید.
5. به ارتباط نزدیک بین آتش‌بس و یک فرایند سیاسی موازی طبق بیانیه 2012 ژنو و اینکه هر دو طرح فورا به کار گرفته شوند اذعان می‌گردد و در این راستا از آتش‌بس گسترده در سوریه که پشتیبانی در اجرای آن از سوی "گروه بین‌المللی حمایت از سوریه" تضمین گردیده حمایت کامل به عمل می‌آید تا بدینوسیله همزمان با گام‌های اولیه دولت سوریه و مخالفان برای انتقال سیاسی قدرت تحت نظر سازمان ملل و طبق بیانیه ژنو و مندرجات بیانیه 14 نوامبر 2015 "گروه بین‌المللی حمایت از سوریه" به مرحله عمل در آید.
6. از دبیر کل سازمان ملل درخواست می‌گردد که با کمک دفاتر فرستاده ویژه خود در امور سوریه و مشورت با طرف‌های مربوطه این حرکت را رهبری کند تا بدینوسیله امکان تعیین روش‌ها و الزامات آتش‌بس و طرح ادامه حمایت از اجرای آتش‌بس محقق گردد. همچنین از کشورهای عضور شورای امنیت -بالاخص کشورهای عضو "گروه بین‌المللی حمایت از سوریه"- درخواست می‌گردد که همه تلاش خود را جهت حمایت و سرعت بخشیدن به حصول آتش‌بس -اعم از اعمال فشار بر طرفین صلح برای انجام آتش‌بس و پایبندی به آن- را به کار بگیرند.
7. بر ایجاد مکانیزم تشخیص‌دهنده، گزارش‌دهنده و ناظر بر اجرای آتش‌بس تاکید می‌شود و از دبیر کل سازمان ملل درخواست می‌گردد که حداکثر تا یک ماه پس از تصویب قطعنامه، گزارشی از گزینه‌های مورد حمایت این مکانیزم به شورای امنیت ارائه دهد و از کشورهای سازمان ملل و بالاخص کشورهای عضو شورای امنیت دعوت می‌شود که با توجه به تخصص و کمک‌های بی‌دریغ خود، این مکانیزم را حمایت نمایند.
8. مشارکت کشورهای عضو برای جلوگیری از و مقابله با اقدامات گروه‌های تروریستی همچون داعش، جبهة‌النصره، و تمامی گروهک‌های مرتبط به این دو و یا سازمان القاعده طبق بیانیه 14 نوامبر 2015 "گروه بین‌المللی حمایت از سوریه" تصریح می‌شود. همچنین از این کشورها دعوت می‌شود که نسبت به تخریب پناهگاه امن داعش و سایر گروهک‌های تروریستی در نقاط مختلف سوریه اقدام نمایند. ضمنا، توجه شود که آتش‌بس فوق‌الذکر -آنچنان که در بیانیه 14 نوامبر 2015 "گروه بین‌المللی حمایت از سوریه" قید شده، جهت اجرای اقدامات تهاجمی یا دفاعی در مقابل این گروهک‌ها بکار گرفته نمی‌شود.
9. از تلاش‌های دولت اردن جهت نیل به یک فهم مشترک از روند تشخیص و تعیین گروهک‌های تروریستی از سوی "گروه بین‌المللی حمایت از سوریه" استقبال به عمل می‌آید.
10. به التزام همه طرفین به اتخاذ اقدامات اعتمادساز به منظور کمک به تداوم فرایند سیاسی و آتش‌بس پایا تاکید می‌گردد و از همه کشورها دعوت می‌شود که از تاثیر خود بر دولت سوریه و مخالفین جهت پیشبرد فرایند صلح، انجام اقدامات اعتمادساز، و نیل به آتش‌بس بهره ببرند.
11. از دبیر کل سازمان ملل درخواست می‌شود که حداکثر تا یک ماه پس از این قطعنامه، گزارشی را در مورد گزینه‌های اقدامات اعتمادساز بیشتر را به شورای امنیت معرفی نماید.
12. از طرفین درخواست می‌شود که فورا اجازه دسترسی سریع و مطمئن سازمان‌‌‌های ارائه‌کننده کمک‌های بشردوستانه به سوریه از طریق کوتاه‌ترین راه‌های ممکن را صادر کنند و بی‌درنگ امکان دسترسی گروه‌های درمانی و خدماتی به نقاط مختلف سوریه و بالاخص نقاطی با دسترسی سخت را فراهم نمایند تا بدینوسیله در چارچوب بیانیه "گروه بین‌المللی حمایت از سوریه" برای کمک به نیل به صلح حرکت کرده باشند. همچنین، اجرای قطعنامههای 2139، 2165، 2191 و دیگر قطعنامههای کاربردی مورد درخواست است.
13. از طرفین خواسته می‌شود که فورا هر گونه حمله علیه غیرنظامیان و اهداف غیرنظامی از جمله حمله علیه تجهیزات پزشکی و پرسنل، و هر گونه استفاده بی رویه از سلاح از طریق بمباران و بمباران هوایی، اجتناب کنند و از تعهد "گروه بین‌المللی حمایت از سوریه" به اعمال فشار بر طرفین در این راستا استقبال می‌شود، و درخواست بیشتر می‌شود که همه طرفین بلافاصله به تعهدات خود در چارچوب قوانین بین‌المللی اعم از حقوق بشردوستانه بین‌المللی و قانون بین‌المللی حقوق‌بشر به عنوان قوانین لازم‌‌الاجرا عمل نمایند.
14. بر نیاز حیاتی به مهیا کردن شرایط جهت بازگشت امن و داوطلبانه پناهندگان و آوارگان سوری به محل زندگی خود و بازسازی مناطق آسیب دیده، مطابق با قوانین بین‌المللی از جمله تمهیدات عملی "کنوانسیون و پروتکل مربوط به وضعیت پناهندگان" و با در نظر گرفتن منافع کشورهای میزبان پناهندگان تاکید می‌گردد. همچنین، از کشورهای عضو درخواست می‌شود که به ارائه کمک در این زمینه با نگاه به "کنفرانس لندن در مورد سوریه" که به میزبانی انگلستان، آلمان، کویت، نروژ و سازمان ملل متحد در ماه فوریه سال 2016 برگزار خواهد شد، مبادرت نمایند تا بدینوسیله سهمی مهم در این تلاش بزرگ داشته باشند. علاوه بر این، حمایت قوی از بازسازی سوریه پس از جنگ اعلام می‌گردد.
15. از دبیر کل سازمان ملل درخواست می‌شود که گزارشی مبنی بر اجرای این قطعنامه شامل گزارش پیشرفت فرایند سیاسی تسهیل شده توسط سازمان ملل ظرف مدت 60 روز به شورا ارائه دهد.
16. تصمیم گرفته شد که بطور فعال به این قطعنامه عمل گردد.
منبع: مشرق