(روزنامه همدلي - 1394/07/22 - شماره 160 - صفحه 11)
اقليم كردستان كه تا همين چند روز پيش باثباتترين خطه خاك عراق به شمار ميآمد پس از افزايش تنش ميان احزاب مخالف و حزب دموكرات كردستان صحنه ناآرامي و كشمكشهاي سياسي بود. اين تنشها موجي از اعتراضات مردمي و به تبع آن نگرانيهاي مقامات سياسي را در عراق به همراه داشته است. از طرفي خبر اخراج چهار وزير از كابينه كه عضو احزاب مخالف دولت هستند نيز بر وخامت اوضاع افزوده است. تا جايي كه كارشناسان سياسي اعلام كردهاند اخراج اين وزراي كابينه منطقه كردستان عراق ميتواند باعث تشديد بحران سياسي و ايجاد بيثباتي در اين منطقه نسبتا پايدار شود. مقامات بلندپايه در عراق ضمن دعوت احزاب كرد به آرامش خواستار پايان دادن به وضع كنوني در اقليم كردستان شدند.
گسترش اعتراضات در كردستان عراق
به دنبال تظاهرات ساكنان اقليم كردستان عراق عليه بحران اقتصادي و كشته و زخمي شدن چند تن از تظاهركنندگان در درگيري با نيروهاي امنيتي، شماري از مسئولان عراقي در اظهارات جداگانه خواهان حفظ آرامش و خودداري از متوسل شدن به زور عليه تظاهركنندگان در استان كردستان عراق شدند. در همين حال حزب اپوزيسيون «تغيير» اعلام كرد كه حزب بارزاني از رهبران اين حزب خواسته مركز اقليم كردستان را ترك كنند. حيدر العبادي، نخستوزير عراق در بيانيهاي مسئولان استان كردستان و گروههاي سياسي را به آرامش و خودداري از متوسل شدن به زور عليه تظاهركنندگان فراخواند. وي از همگان خواست تا نهايت تلاش خود را براي حفظ امنيت و ثبات در كردستان و حل مشكلات از طريق مذاكرات و در چارچوب قانون اساسي به كار بگيرند.
العبادي از كشته و زخمي شدن تعدادي از تظاهركنندگان كرد در جريان درگيري با شبه نظاميان پيشمرگه ابراز تاسف كرده و خواهان احترام به حق تظاهرات و حمايت از تظاهركنندگان و امنيت شهروندان شد. در جريان درگيري تظاهركنندگان كرد با نيروهاي امنيتي در استان سليمانيه عراق سه تن كشته و دهها تن ديگر زخمي شدند. در پي حمله معترضان خشمگين به مراكز حزب دمكرات كردستان عراق در تمامي شهرهاي استان سليمانيه، حزب دمكرات كردستان عراق به رهبري مسعود بارزاني، جنبش تغيير به رهبري نوشيروان مصطفي امين را مسئول اين ناآراميها معرفي و اعلام كرد به عنوان حزب برنده انتخابات اين حق را دارد در خصوص نحوه مشاركت جنبش تغيير در كابينه حكومت اقليم كردستان عراق تجديدنظر كند و مسئولان حملات به دفاتر حزب دمكرات كردستان عراق بايد تاوان پس دهند. بيانيه شديداللحن حزب دمكرات كردستان عراق جنبش تغيير را به واكنش واداشت تا عصر يكشنبه با صدور بيانيهاي به اتهامات حزب دمكرات كردستان عراق پاسخ دهد.
بيانيه اين حزب تصريح ميكند: مشاركت جنبش تغيير در حكومت اقليم كردستان عراق محصول آراي مردم كردستان عراق به اين حزب بوده و از سر بخشش ديگران به اين حزب صورت نگرفته است.
بيانيه جنبش تغيير با تاكيد بر اينكه تسليم تهديدها نميشود، حزب دمكرات كردستان عراق را به كودتا جنبش تغيير در راستاي ادامه حاكميت بر منطقه متهم و اعلام كرد، حزب دمكرات كردستان عراق در اين بيانيه به جاي دادن مژده دولت كردي كه سالهاست از آن به عنوان شعاري جهت تجارت استفاده ميكند، پيام تقسيم و دوحكومتي را به ملتمان يادآوري كرده و براي انحصار قدرت تلاش ميكند كه برخلاف خواسته عمومي مردم كردستان عراق است.
در همين راستا علي باپير امير حزب جماعت اسلامي كردستان عراق نيز با صدور بيانيهاي خواستار يافتن راهحلي سريع براي پايان بخشيدن به بحران شد. علي باپير در بخشي از بيانيه خود گفت، پاسخ سنگ گلوله نيست، چرا كه ارزش انسانها از همه چيز بالاتر است و اعتراضات مردم قانوني بوده و انتظار اين شرايط را داشتيم. امير جماعت اسلامي در كردستان عراق در خاتمه ميگويد: ضروري است هر چه سريعتر نشست رهبران پنج حزب كرد عراقي براي انجام اصلاحات اساسي در راستاي اصلاح سيستم حكمراني و نهادينه كردن امور براساس قانون برگزار شود.
اتحاديه ميهني كردستان عراق هنوز واكنش سريعي به حوادث اخير و اتهامهاي حزب دمكرات بروز نداده است. اين جريان سياسي نظامي عراق، پيش از اين در دهه 90 ميلادي به مدت 4 سال با يكديگر جنگيدند و در آن منازعات خونين هزاران كرد عراقي كشته شدند.
خشم مخالفان سياسي در اقليم كردستان از اقدامات بارزاني
«يوسف محمد» رئيس پارلمان منطقهاي و پنج تن ديگر از اعضاي پارلمان از حزب گوران (مخالف) اجازه نيافتند به اربيل بروند. نيروهاي امنيتي حزب دموكرات كردستان كه رهبري آن برعهده مسعود بارزاني است، به اين افراد اجازه ندادند وارد اربيل شوند. پيش از اين «گوران» اعلام كرده بود حزب دموكرات كردستان به مهمترين رهبران آن اخطار كرده است كه ديگر براي ايفاي مسئوليتهاي خود به اربيل نيايند. يكي از ساكنان شهر سليمانيه، مركز سنتي مخالفان حزب دموكرات كردستان واقع در جنوب اين منطقه گفت: «اين تحولي خطرناك براي روند سياسي در كردستان است.»
«هوشيار عبدالله»، عضو گوران در پارلمان بغداد در گفتگو با خبرگزاري فرانسه گفت: «اين كار حزب دموكرات كردستان كودتايي عليه حقوق و دموكراسي است.» وي مسعود بارزاني را كه دوره رياست او بر اين منطقه اوت پايان يافت متهم كرد كه قصد ندارد قدرت را رها كند. عبدالله افزود: «او علت اين بحران است.»
به گزارش خبرگزاري فرانسه از سليمانيه، از اوت، بارزاني در قدرت باقي مانده است اما احزاب كرد با ابقاي او مخالفند زيرا او پيش از اين دو دوره (2005 تا 2013) را در اين سمت بوده است. اين دو دوره يك بار (سال 2013 تا 2015) تمديد شده است. اين بحران اجتماعي در شرايط اعتراضات عليه بارزاني و حزب او، عمدتا در جنوب اقليم كردستان، صورت ميگيرد. دست كم چهار نفر اين هفته در تظاهرات كشته شدند و شماري از دفاتر حزب دموكرات كردستان عراق به آتش كشيده شد. جناح بارزاني كه بخش اصلي حاميان آن از دو استان ديگر منطقه يعني اربيل و دهوك است در عوض حزب گوران را به طراحي اين اعتراضات متهم ميكند.
نخستوزير منطقه كردستان عراق چهار وزير را بركنار كرد
سخنگوي نخستوزير منطقه كردستان عراق از اخراج چهار عضو كابينه اين منطقه خبر داد. «صافين ديزايي» سخنگوي «نچيروان بارزاني» نخستوزير منطقه كردستان عراق در اين باره گفت وزراي امور مذهبي، دارايي، تجارت و نيروهاي پيشمرگه كه همگي از اعضاي حزب «گوران» بودند از سمت خود بركنار شدند.
بارزاني كه سمت معاون رئيس «حزب دموكراتيك كردستان» را نيز به عهده دارد. مقامات اين حزب، حزب «گوران» را به تحريك مردم منطقه كردستان عراق به ناآراميهاي خشونتآميز متهم كردهاند.
به گزارش خبرگزاري رويترز از اربيل، ديزايي افزود: «نخستوزير از اين وزرا درخواست كرد از سمتهاي خود كنارهگيري كنند. مهمترين علت انجام اين اقدام، تحت كنترل درآوردن اوضاع بود.» ديزايي افزود بارزاني از اعضاي كنوني كابينه درخواست خواهد كرد به صورت موقت اين سمتها را به عهده بگيرند.
منصور بارزاني، پسر مسعود بارزاني و رئيس دستگاه اطلاعات پارتي كردستان عراق اعلام كرده بود كه خشونتهاي اخير طرحي است كه حزب التغيير براي ايجاد انزجار و خشونت آن را مديريت ميكند. به گفته منابع كرد، به دنبال هدف قرار گرفتن مقر حزب بارزاني، اين حزب اقداماتي را عليه حزب تغيير اتخاذ كرده كه شامل لغو مشاركت وزراي اين حزب در دولت ائتلافي است.
ش.د9404191