(روزنامه اطلاعات - 1394/06/14 - شماره 26245 – صفحه 12)
شکست، عامل تغيير موضع عربستان در قبال سوريه
يک کارشناس مسائل خاورميانه معتقد است،سوريه به عربستان پشت نکرده و عربستان درباره سوريه تغيير موضع داده است .پس از توافق وين منطقه شاهد اتفاقات تازه اي شده است در اين ميان غرب و آمريکا وارد فصل جديدي از راه حل برون رفت بحران سوريه شده اند و همين طور مخالفان بشار اسد. مسکو در پي آن است که مخالفان را بر سر ميز مذاکره بنشاند و آمريکا در حال راضي کردن متحدان عرب خود در منطقه براي يک راه حل سياسي درباره بحران اين کشور است.
پس از اينکه اميرعبداللهيان معاون عربي آفريقاي وزير خارجه کشورمان راه حل سياسي را به طرف‌هاي درگير در حل بحران سوريه ابلاغ کرد ، مذاکراتي در دوحه ميان لاوروف و جان کري صورت گرفت که قرار بر اين شد مذاکرات بعدي با حضور وليد معلم و مخالفان سوري در مسقط پايتخت عمان برگزار شود.
در اين ميان تنش در روابط واشنگتن و مسکو، همين طور پرونده يمن در اين تغيير و تحولات بي تاثير نبوده است چرا که عربستان سعودي در دو مساله ديگر به آمريکا اطمينان گذشته را ندارد يکي توافق وين و ديگري پرونده يمن، اگر سعودي ها در بحران سوريه هم شکست بخورند اين يک امتياز بسيار منفي براي آل سعود در منطقه و مهمتر از آن در جهان عرب محسوب مي شود، به اين دليل اخباري که در چند روز اخير منتشر شده است نشان از رويکرد تازه اعراب به سوريه دارد شبکه العربيه منتسب به آل سعود در خبري به نقل از الحيات اعلام کرد،عربستان ميزبان فرستاده ويژه بشار اسد بوده است که اين ديدار در جده صورت گرفته است خبري که دربار پادشاهي عربستان تکذيب و وزارت خارجه سوريه تاييد کرد .
اين خبر به سرعت در رسانه‌هاي جهان عرب تيتر شد. برخي تحليلگران در گزارش هاي خود از اين ديدار که يک طرف تاييد و طرف ديگر تکذيب مي کند ادعا کردند که ممکن است بشار اسد از ايران نااميد شده باشد؟چرا فرستاده بشار اسد بايد به عربستان برود؟ آيا اين ديدار با سفر ماه گذشته خالد مشعل به عربستان ارتباطي دارد؟
در همين رابطه،حسين رويوران کارشناس مسايل خاورميانه به خبرآنلاين گفت:اقدام بشار اسد به معناي پشت کردن نظام اسد به ايران نيست ، بشار اسد بارها اعلام کرده است که متحد اصلي ما در منطقه ايران است.رويوران در ادامه به خبرآنلاين گفت:از زمان بروز بحران در سوريه اکثر کشورهاي عربي به استثناي لبنان ارتباطشان را با سوريه قطع کردند، اما درحال حاضر ما شاهد اين روند هستيم که 10 سفارت کشور عربي در دمشق باز شده‌اند. اين نشان مي دهد که بسياري از کشورها نظام اسد را پذيرفته اند و به اين کشور برگشته اند که آخرين آن تونس و امارات بود.
رهبران منطقه‌اي و برون منطقه‌اي که براي سقوط نظام اسد شرط‌بندي کردند نا اميد شده‌اند و وضعيت موجود در سوريه را به رسميت شناختند.رويوران در تغيير رويکرد اعراب نسبت به مسائل سوريه بيان کرد،ايستادگي نظام بشار اسد مساله بسيار مهمي بوده و هست، چرا که نشان دهنده اين مهم است که طرفداران نظام زياد هستند و همين کليد موفقيت حفظ نظام سوريه بوده است.
ايستادگي نظام در سال هاي گذشته نشان مي دهد که حکومت بشار اسد از يک نظام اجتماعي مستحکم برخوردار بوده است. پايگاهي که مردان گفتماني مخالفان سوري از آن برخوردار نيستند.اين کارشناس مسائل خاورميانه با اشاره به اينکه عمده جنگ داخلي در سوريه فرآمد تکفيري ها مانند النصره و داعش هستند ادامه داد:تکفيري هاي داخل سوريه ربطي به نظام اسد ندارد.
آنها داوطلبان خارجي اين جنگ هستند. تشکل هاي سوري هم تنها هدفشان محدود به سوريه نيست، لذا ايستادگي و مقاومت نظام، بسياري از شرايط را تغيير داد که سفر آقاي مملوک يک شاخص است در اين که حتي عربستان که بيشترين مخالفت را با اسد دارد حاضربه گفتگو با اين نظام شده است و موضع گيري عربستان به شمار مي‌آيد.
ريوران در پاسخ به اين سوال که ايا سفر مملوک ارتباطي به مذاکرات مسقط دارد يا خير گفت:به طور کلي اتفاق هاي مهمي افتاده است مذاکرات لاوروف و جان کري در دوحه نشان دهنده پاسخي با راه حل سياسي براي سوريه است. اين ديدار نکته بسيار مهمي بود چرا که تا کنون آمريکا تاکيد مي کرد به حذف اسد و به کارگيري خشونت عليه اين نظام و کشور در حالي که در چرخش موضعي متفاوت به دنبال راه حل سياسي و به دور از خشونت است.
اين کارشناس خاورميانه به طرح جمهوري اسلامي ايران که از طريق معاون عربي آفريقاي وزير خارجه به طرف هاي سوري ابلاغ شد و مورد استقبال قرار گرفت اشاره کرد و گفت:موافقت قطر با غرب و همين طور موافقت ضمني عربستان در ديدار چهار گانه با وزير خارجه آمريکا ، روسيه، قطر و دعوت روسيه براي سفر مخالفان سوري به مسکو براي توافق در اين مساله نشان مي دهد که تحولات جدي صورت گرفته است.ريوران در ادامه گفت:بحران سوريه سه سطح دارد. بين المللي، منطقه اي و داخلي.
در سطح منطقه روسيه در حال تلاش است که مخالفان را به مذاکره بکشاند، در سطح منطقه اي اجماع در حال صورت گرفتن است ، در سطح بين‌الملل هم اجماع صورت گرفته است با توجه به تحولاتي که در منطقه در حال اتفاق است که اين ها اجماعاً سوريه را از بحران خارج مي کند.اين کارشناس خاورميانه گفت:در آخرين ديداري که بشار اسد با دکتر ولايتي داشت اعلام کرد، ايران بزرگترين حامي سوريه بوده است و قطعا دولت سوريه اين مساله را فراموش نخواهد کرد.
ايران هم از راه حل سياسي حمايت مي کند. اگر اين روندي که الان درحال شکل گرفتن است پيروزي نصيب ايران مي شود. يعني جمهوري اسلامي ايران برنده اين شرايط خواهد بود چرا که حمله به سوريه به عنوان يک کشور عربي صرف نبوده است. حمله به سوريه يعني حمله به محور مقاومت، نگه داشتن سوريه يعني نگه داشتن محور مقاومت که اين در توطئه تغيير نظام سوريه بود لذا ايران و مقاومت به خوبي آن را مهار کرده اند لذا جمهوري اسلامي ايران برنده اين مذاکرات سياسي خواهد بود.
رويوران در پاسخ به اين سوال که عربستان سعودي کشوري غير متحد ايران محسوب مي شود لذا با چه رويکردي بشار اسد نماينده به عربستان فرستاده است گفت:موضع سعودي در قبال ايران يک مساله است در قبال سوريه مساله اي ديگر اين دو موضع با هم متفاوت است. راه حل سوريه يک راه حل سعودي نيست بلکه يک راه حل بين المللي است که شامل رايزني‌هاي آمريکا و روسيه مي‌شود و ديگر راه حل منطقه اي که در راس آن ايران است. در حال حاضر اين طرف هاي مذاکره اين چارچوب‌ها را مي بندند تا به يک اجماع براي برون رفت بحران سوريه برسند.
از سوي ديگر،ادعاي شورشيان سوري تحت حمايت آمريکا مبني بر اين که ترکيه اطلاعات ورود آنها به سوريه را در اختيار جبهه النصره قرار داده، دردسري براي برنامه دولت آمريکا براي آموزش به اصطلاح شبه‌نظاميان ميانه‌روي سوري است. افشاي اين طرح، مايه شرمساري آمريکا بوده و منجر به اين مي‌شود که آنها در مقابل ديگر گروه‌هاي تروريستي نظير جبهه النصره ضعيف به نظر برسند.پايگاه خبري بيزينس اينسايدر در گزارشي نظرات کارشناسان را درباره افشاگري اخير شورشيان تحت حمايت آمريکا مطرح کرده است.
ميچل پروترو، روزنامه‌نگار "مک‌کلاچي" به نقل از شورشيان تحت حمايت آمريکا گزارش داد، آنها مي‌گويند که سازمان اطلاعات ترکيه اين افراد را به جبهه وابسته به القاعده موسوم به النصره لو داده است و ربودن شبه‌نظاميان سوري تحت آموزش آمريکا را سازماندهي کرده است.
اگرچه کارشناسان فوراً نسبت به چنين ادعاهايي ابراز ترديد کردند اما شرايط موجود اولويت‌هاي متناقضي را در شراکت متزلزل آمريکا و ترکيه عليه داعش در سوريه نشان مي‌دهد.آرون استاين، از تحليلگران شوراي آتلانتيک به بيزنس اينسايدر گفت: تمام اين مسائل از موضوعي بزرگتر خبر مي‌دهد که آن حمايت ترکيه از افراط گرايان در جريان فعاليت‌هاي شبه‌نظامي‌گري در سوريه است.آمريکا آموزش گروهي کوچک از شورشيان سوري موسوم به "نيروهاي سوريه جديد" (NSF) را در اوايل ماه مه آغاز کرد و هدف آنها اين است که تنها بر روي مبارزه با داعش متمرکز باشند و در همين حال از درگيري با نيروهاي وفادار به بشار اسد، رئيس‌جمهوري سوريه و متحدان آن خودداري مي‌کنند.
اين برنامه قصد دارد تا به تدريج حدود 2000 نيروي اپوزيسيون سوري را آموزش دهد، اما تاکنون تنها 54 تن اين برنامه را تکميل کرده‌اند. در ژوئيه، پنتاگون اولين فارغ‌التحصيلانNSF موسوم به "تيپ 30" را راهي سوريه کرد تا با داعش بجنگند.اين ابتکار عمل به نحو چشمگيري زماني خنثي شد که اين گروه مورد حمله جبهه تروريست النصره قرار گرفت که شاخه القاعده سوريه محسوب مي‌شود. آنها به سرعت پس از ورود به سوريه هدف گرفته شدند.
ش.د9402465