لزوم هماهنگی بانک‌ها
اسدالله عسگراولادی، فعال بزرگ بازرگانی نخستین منتقد به این فرآیند است. وی تاکید کرد: سوئیفت برقرار شده اما نقل و انتقال پول هنوز انجام نشده است. رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین ادامه داد: بانک‌های ایرانی باید وضعیت خود را با بانک‌های اروپایی انطباق دهند و اعتمادسازی کنند که هنوز این اتفاق رخ نداده است. به گفته عسگراولادی، در اینکه سوئیفت باز است هیچ شکی نیست اما برای اینکه خروجی داشته باشد و کار کند هماهنگی بانک‌ها لازم است.
در انتظار چراغ سبز امریکا
سیده فاطمه مقیمی، عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه سوئیفت یک بستر همکاری بین بانکی است، اظهار کرد: با لغو تحریم‌ها این بستر برای ایران فراهم شده اما بانک‌های بزرگ و پرمخاطب اروپایی به این دلیل که هنوز چراغ سبزی از امریکا نگرفتند، در این بخش غیرفعالند. وی ادامه داد: بانک‌های کوچک و موسسات مالی در حال فعالیت هستند و سوئیفت برقرار است. ضمن اینکه آمار و ارقام بانک‌ها نیز موجود است.
رایزنی بانکی
محمد لاهوتی، رییس کنفدراسیون صادرات ایران با بیان اینکه امریکا در حال تدوین دستورالعملی برای بانک‌های اروپایی است، اظهار کرد: موضوع سوئیفت بیشتر جنبه سیاسی پیدا کرده تا نظر کارشناسی. سوئیفت برقرار است و مشکلی نیست. بانک‌های کوچک که کمتر شامل تحریم بودند و در زمان محدودیت‌ها هم کارگزاری‌هایی داشتند در حال حاضر نیز با بانک‌ها ایرانی ارتباط دارند؛ اما بانک‌های بزرگ هنوز منتظر و در حال رایزنی برای عقد قرارداد با کارگزاری‌های ایرانی هستند. به گفته وی، بانک مرکزی اتحادیه اروپا در حال رایزنی با خزانه‌داری امریکا برای تعیین شرایط پسابرجام و مشخص کردن چگونگی همکاری با ایران است تا بانک‌های اروپایی شامل تحریم‌های اولیه امریکا نشوند چون تحریم‌های ثانویه حل شد. لاهوتی تصریح کرد: ارتباط با شرق راحت‌تر در حال انجام است اما مشکل با غربی‌هاست که هنوز شاهد محدودیت‌ها و مشکلاتی هستیم که از سوی امریکا باید رفع شود.
تخصصی که سیاسی شد
مجیدرضا حریری، نایب رییس اتاق مشترک ایران و چین با تاکید بر اینکه سوئیفت موضوع تخصصی بانکی است، گفت: از ۸۰میلیون نفر جمعیت ایران شاید یک در هزار آن مخاطب این فرآیند بین بانکی باشند که متاسفانه این موضوع تخصصی را به دعوای سیاسی بدل کردند. وی ادامه داد: سوئیفت برقرار است و ایران هم پس از سال‌ها به آن پیوسته اما کارگزار خارجی نداریم و معاملات اعتبار اسنادی انجام نمی‌شود. بانک‌های اروپایی به دلیل اینکه بانک‌های ایرانی ریسک بالایی دارند و صورت‌های مالی آنها نیز شفاف و مشخص نیست و همچنین با توجه به ریسک بازگشت دوباره تحریم‌ها، حاضر به پذیرش کارگزاری بانک ایرانی نیستند.
توانایی نقل و انتقال وجود ندارد
محسن احتشام، رییس اتاق بازرگانی بیرجند و صادرکننده نمونه ملی با بیان اینکه هنوز توانایی انتقال پول از بانک‌های اروپایی را نداریم، اظهار کرد: بنده به عنوان یک صادرکننده تا این لحظه نتوانسته‌ام پولی را از بانک‌های اروپایی به تهران منتقل کنم. وی ادامه داد: بیشتر بانک‌ها شخصی و سلیقه‌ای رفتار می‌کنند و از امریکا خط می‌گیرند. در این زمینه لازم است بانک‌های تخصصی مانند بانک توسعه صادرات که همکاری بسیار خوبی هم با صادرکنندگان دارد صرافی‌های خود را فعال کند تا در خدمت تاجران باشد.
هزینه بالای تجارت
مجید پورکائد، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران معتقد است: سوئیفت ۱۰۰درصد برقرار نشده و باید با برنامه‌ریزی دقیق هرچه زودتر این فرآیند فعال شود. وی افزود: برخی بانک‌ها در این زمینه اعلام آمادگی و دفاتر نمایندگی خود را نیز در اروپا برقرار کردند اما هنوز محدودیت‌ها و مشکلاتی وجود دارد. پورکائد تصریح کرد: تاجر باید در آرامش فعالیت کند زیرا با نبود آرامش در سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی‌ها، با هر تداخلی در فرآیند تجاری، با افزایش هزینه و در نتیجه قیمت تمام شده بالا مواجه می‌شود.
ترس بانک‌های غربی
ناصر ریاحی، نایب رییس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران با تاکید براینکه سوئیفت یک رمز است، گفت: در ایران به جز ۳بانک، بقیه بانک‌ها عضو این شبکه بین بانکی بین‌المللی هستند. به گفته وی، مشکل از سوئیفت نیست بلکه بانک‌های غربی به دلیل برخی نگرانی‌ها و ترس از جرائم امریکا با بانک‌های ایرانی در ارتباط نیستند. رییس اتحادیه واردکنندگان دارو تصریح کرد: بانک‌های بزرگ نمی‌خواهند با ایران ارتباط برقرار کنند. آنها به نوعی ترسیده‌اند و می‌خواهند تا زمانی که خود بانک‌های امریکا هم نسبت به ارتباط با بانک‌های ایرانی اقدام نکرده‌اند دست از این کار بکشند. وی تصریح کرد: به هر حال سوئیفت باز است اما مشکلات ارتباطی وجود دارد و هماهنگی بین بانکی هنوز برقرار نیست.
کم است، اما هست!
محسن بهرامی ارض اقدس، رییس کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق بازرگانی تهران اظهار کرد: مبادلات ارزی که باید با دلار از طریق سوئیفت انجام شود به دلیل مشکلات بانک مرکزی ایالات متحده امریکا با ایران، با دلار انجام نمی‌شود و این هم از دیگر مسائل و مشکلات ایران در مسیر سوئیفت است. وی ادامه داد: سوئیفت ارتباط مالی بین بانکی بین‌المللی است و در فضای تجاری جهان مانند یک اتوبان یا یک راه برای عبور پول از داخل کشور به طرف‌های تجاری در سراسر دنیاست. به‌طور حتم برقراری سوئیفت می‌تواند در دریافت مطالبات ما در فضای تجاری سراسر جهان موثر باشد و امور تجاری ایران را تسهیل کند و از این منظر بر تراز تجاری اثرگذار باشد. بهرامی ارض‌اقدس اظهار کرد: سوال من در این بین این است که چرا برخی رسانه‌ها در داخل به جای اعتماد و اتکا به اطلاع‌رسانی مدیران مسئول از جمله رییس کل بانک مرکزی و سایر دست‌اندرکاران، به اطلاع‌رسانی رسانه‌های خارجی که مشخص نیست با چه نیتی این اخبار را منتشر می‌کنند، اعتماد دارند و حرف همان‌ها را تکرار می‌کنند. وی تصریح کرد: فعالیت‌ها در حال انجام است اما سرعت پایین و حجم مبادلاتی که انجام می‌شود، کم است. بعضی رسانه‌ها نیمه خالی لیوان را می‌بینند اما بهتر است نیمه پر لیوان را هم ببینیم چون درگیر مسائل حل ناشدنی نیستیم و امیدواریم مشکلات سوئیفت به زودی برطرف شود و به شرایط عادی برگردیم.
در آخر اینکه...
سوئیفت باز است اما هنوز ارتباط بانک‌های اروپایی با ایران برقرار نیست و فعالان تجاری می‌گویند که دلیل این امر نگرانی و ترس اروپایی‌ها از برقرارری دوباره تحریم‌ها و جریمه‌های امریکاست. به هر حال این فرآیند بانکی که به شدت برای تجارت مثبت تلقی می‌شود برای ایران برقرار شده که مانند هر بخش دیگر به زمان نیاز است تا به طور کامل اجرا و مشکلات نیز رفع شود. اما این نکته را نیز باید در نظر داشت که کاهش هزینه‌های تجاری و تسهیل فعالیت‌ها برای هر تاجری مهم است و حتی یک روز هم اهمیت بسزایی برای آنها دارد، بنابراین باید این مشکلات نیز به سرعت حل شود تا به دنبال آن رشد تجارت را نیز شاهد باشیم.