مسئولیت‌پذیری و برخورداری از حساسیت لازم نسبت به سرنوشت خویش و جامعه از مولفه‌هایی است که با حصول هر چه بیشتر آن، بسیاری از کاستی‌ها در ابعاد گوناگون مرتفع می‌شود.
به گزارش گروه فرهنگی بصیرت به نقل از خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،حس مسئولیت‌پذیری،از عناصر و مولفه های تأثیرگذار و تعیین کننده در پیشرفت جامعه و کشور به شمار می رود.
برخی از صاحب نظران حوزه توسعه معتقدند،هر آنچه در حصول و تأمین این امر خطیر تلاش بیشتری شود،به همان میزان روند رفع مشکلات و کاستی ها به نحو شایسته تری پیش خواهد رفت.
سعیده منفرد نیا از پژوهشگران حوزه توسعه در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان،در تشریح نقش موثر مسئولیت پذیری در پیشرفت و توسعه هر چه بیشتر فردی و اجتماعی اظهار داشت: الگوها و مصادیق بسیاری از تاثیرگذاری این عنصر وجود دارد که با نگاهی به تاریخ انقلاب،ایام دفاع مقدس و یا روند پیشرفت کشورهایی همچون ژاپن و غیره به آن پِی خواهیم برد.
وی افزود:برای حصول این امر،خانواده،از خرده نهادهای فرهنگی به شمار می رود که به واقع سنگ بنای ایجاد و تقویت این حس در آن گذاشته می شود.
منفرد نیا گفت:به واقع نخستین لازمه مسئولیت پذیری را باید در کیفیت آموزش و نحوه حصول آن در تربیت فردی و خانوادگی جستجو کرد.
صاحب نظر و پژوهشگر حوزه توسعه عنوان کرد:به واقع،هر آنچه فرزندان در مناسبات و نظام خانواده،مسئولیت پذیرتر شوند به همان میزان چالش ها،انسدادها و بن بست های خانوادگی نیز کاهش خواهد یاقت.
وی افزود:یک فرد مسئولیت پذیر به تبع نسبت به محیط پیرامونی خویش و وظایفی که عهده دار است بی تفاوت نخواهد بود و همین حساسیت از مولفه های لازم و اساسی در پیشرفت و توسعه به شمار می رود.
منفرد نیا گفت:مسئولیت پذیر ساختن جوانان و نوجوان بصورت آنی و در کوتاه مدت مُیَسَر نخواهد شد و یقینا تحقق آن،مستلزم آموزش ها و رعایت موازین تربیتی خاص به خود است که در گذر زمان و به تدریج حاصل خواهد شد.
وی در پاسخ به سئوال خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،در خصوص راهکارهای موثر برای ترویج و تقویت مسئولیت پذیری در جوانان و نوجوانان، به عنوان اصلی ترین عناصر در تعیین سرنوشت کشور و جامعه تصریح کرد:اعتماد منطقی و معقولانه به فرزندان و جوانان و نوجوانان،تقسیم کار هدفمند و لحاظ کردن مشورت لازم با این طیف از جامعه در عرصه های گوناگون از ضروریاتی است که به اعتماد به نفس هر چه بیشتر و روحیه مسئولیت پذیری آنها منتهی خواهد شد.
منفرد نیا عنوان کرد:نقش والدین در ترویج و تقویت روحیه مسئولیت پذیری نیز بسیار نافذ و تعیین کنننده است و در این عرصه آنچه که به عنوان الگویی کارآمد در اذهان و افکار جوانان و نوجوانان و فرزندان خانواده ها نقش می بندد به نحوه عملکرد والدین باز می گردد.
وی افزود:به واقع،حصول مسئولیت پذیری صرفا با توصیه،پند و اندرز تامین نخواهد شد،زیرا آنچه را که انجام می دهیم ما را بیشتر از آنچه می گوییم و بر زبان می رانیم معرفی خواهد کرد و باید والدین این موضوع حائز اهمیت را مد نظر قرا ردهند که فرزندان به رفتار آنها بیشتر از گفتارشان توجه می کنند و باید تلاش شود هارمونی و همسانی مطلوب و منطقی میان گفتارها و کردارهای والدین و بزرگان خانواده ایجاد شود که قطعا با هم راستایی و هم نوایی هر چه بیشتر میان گفتار و رفتار،توفیقات هر چه بیشتری در عرصه تربیتی و آموزشی حاصل خواهد شد.
*حق انتخاب از فرزندان سلب نشود
منیره مقصودلو،جامعه شناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی در گفت و گو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،با اشاره به نقش حائز اهمیت حق انتخاب و پذیرش تبعات آن در تقویت روحیه مسئولیت پذیری گفت:یکی از ظرافت های تربیتی در ایجاد و تامین هر چه شایسته تر این امر خطیر را باید در اعطای حق انتخاب و پرهیز از سلب آن از فرزندان جستجو کرد.
وی افزود:بدون تردید،دغدغه های والدین در خصوص ناپختگی و اتخاذ تصمیمات نادرست از سوی جوانان یا نوجوانان قابل درک و قابل هضم است وتردیدی وجود ندارد که والدین تلاش می کنند بصورت طبیعی،فرزندان خویش را از حرکت در مسیر نادرست بازدارند.
مقصودلو عنوان کرد:با همه این اوصاف،می طلبد والدین در برخی عرصه ها،حساسیت کمتری را لحاظ کنند و با اتخاذ تدابیر هوشمندانه و ایجاد فرصت های لازم و مقتضی،حق انتخاب لازم را برای فرزندان، جوانان و نوجوانان خویش فراهم کنند که این انتخاب ها از لباس،پوشش و موارد جزیی اینچنینی تا تصمیمات حساس تر قابل تعریف خواهد بود.
وی افزود:با دور اندیشی و لحاظ کردن منطق لازم،می توان بستر انتخاب و ایفای نقش مسئولانه را برای جوانان و نوجوانان فراهم ساخت و در مواردی که شکست در آن با هزینه های سنگین و غیر قابل جبران همراه نخواهد بود،با سخت گیری و حساسیت کمتر به این طیف از اقشار جامعه،اجازه داد هزینه انتخاب خویش را نیز پذیرا باشند که این امر مهم در ترویج و تقویت روحیه مسئولیت پذیری آنها بسیار موثر خواهد بود.
جامعه شناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی عنوان کرد:والدین می توانند با ارائه مشورت لازم،هزینه های احتمالی انتخاب اشتباه را به حداقل ممکن برسانند و در مواردی که اتخاذ تصمیمات نادرست با هزینه های سنگینی همراه است،ورود جدی تر و دخالت های هوشمندانه تر از حِیثِ تربیتی بلا مانع به نظر می رسد.
وی افزود:چنین رویه و رویکردِ تربیتی باعث می شود که جوانان و نوجوانان بصورت شایسته تری،تهدیدات،فرصت ها و آسیب های محیط پیرامونی خویش را درک کنند که در نهایت خروجی این امر،در پختگی و بلوغ فکری هر چه بیشتر آنها مثمر ثمر خواهد بود.
مقصود لو در خاتمه یادآور شد:نقش نظام آموزشی و تربیتی با تقسیم وظایف و تعریف مسئولیت های مقتضی و آموزش متون و دروسِ مرتبط،موثر و کارآمد از دیگر مولفه های اثرگذاری است که قطعا با در کنار هم قرار گرفتن زنجیره ها و حلقه های مذکور،حصول توفیقات هر چه بیشتر دور از دسترس نخواهد بود.