حرف روز/ سیاست متناقض

پایگاه بصیرت / مصطفی قربانی

یادداشت: مواضع روز گذشته «دونالد ترامپ»‌ رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، «جان کری» وزیر خارجه و «اوباما» رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر عدم لغو تحریم‌های ایران، لگد دیگری بر برجام، این توافق در حال احتضار بود؛ اما جالب‌تر آنکه خانم موگرینی در پاسخ به مواضع مقامات آمریکایی اعلام کرد اروپا به برجام پایبند است و این توافق برای امنیت ما بسیار اهمیت دارد. اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور نیز در این باره گفت، ایران به برجام پایبند است اما اگر طرف مقابل بخواهد آن را پاره کند، عکس‌العمل ما تندتر خواهد بود.
در مقابل نقض‌عهدهای مکرر آمریکا در اجرای برجام، تأکید اتحادیه اروپا بر این موضع تکراری است که ما به اجرای برجام پایبند خواهیم بود. حال آنکه این پایبندی اتحادیه اروپا دستاوردی برای ایران به همراه ندارد. در واقع به نظر می‌رسد، در قضیه برجام نوعی تقسیم‌کار میان اتحادیه اروپا و آمریکا وجود دارد و آنها براساس راهبردی مشخص با ایران رفتار می‌کنند؛ بدین صورت که هر وقت آمریکا به برجام لگدی می‌زند، بلافاصله اتحادیه اروپا از پایبندی خود به برجام سخن می‌گوید. این مدل رفتاری نشان می‌دهد، آنها با این اقدام خود درصدد هستند ضمن عمل نکردن به برجام و لفاظی صرف درباره ضرورت تداوم اجرای آن، همچنان بر حجم داده‌های ایران افزوده و در مقابل، از میزان ستانده‌های آن بکاهند. به بیان دیگر، نقض برجام از سوی آمریکا و تأکید اتحادیه اروپا بر پایبندی به آن، سیاست متناقضی است که تلاش دارد ایران را در حالی که همچنان تعهدات خود را در برجام اجرا می‌کند، به چیدن میوه‌های برجام امیدوار نگه دارد. حال آنکه تداوم این وضعیت برای ایران، خسارت محض است و تاکنون دستاوردی در پی نداشته است. آنچه در این میان بر نتیجه‌بخش بودن این سیاست غرب مهر تأیید می‌زند و به آن این اطمینان را می‌دهد که ایران به تداوم حیات برجام با همین سیاست راضی است و نباید گشایش‌هایی به نفع ایران صورت گیرد، ذوق‌زدگی و هیاهوی برخی در داخل کشور از کسب برخی دستاوردهای بسیار حداقلی، مانند خرید ایرباس و اعتراض نکردن آنها به حفظ ساختار تحریم‌های ضدایرانی است.