علی تتماج / عراق و سوریه به دو محور اصلی مبارزه با تروریسم که ثبات و امنیت در آنها بر امنیت کل منطقه تأثیرگذار است، این روزها دورانی بس حساس را سپری می‌کنند. در حوزه عراق ارتش و نیروهای مردمی پاکسازی موصل از تروریست‌ها را تکمیل کرده‌اند. بر اساس تصمیمات دولت عراق، برقراری امنیت در نقاط مرزی عراق و سوریه به نیروهای حشدالشعبی واگذار شده و آنها نیز با تکیه بر حمایت‌های مردمی و ارتش عراق، حفر خندق و مبارزه با تروریست‌ها در مرزهای دو کشور را آغاز کرده‌اند. آن‌طور که مقامات عراق و سوریه اعلام کرده‌اند دو کشور برای مبارزه واحد با تروریسم به توافق رسیده‌اند، چنانکه عملیات‌های مشترکی نیز صورت داده‌اند.
نکته مهم در این میان برخی تحرکات آمریکا و برخی کشورهای غربی همچون فرانسه و انگلیس در نقاط مرزی سوریه با عراق و ترکیه است. بر اساس گزارش‌های منتشر شده آمریکایی‌ها در کنار اعزام نیرو به برخی مناطق کردنشین اقدام به تسلیح گروه‌های کرد نزدیک به خود کرده‌اند. این تحرکات هر چند که با ادعای مبارزه با تروریسم صورت می‌گیرد؛ در اوضاع کنونی این سناریو را مطرح می‌سازد که آمریکا به دنبال گسست وحدت میان عراق و سوریه در مبارزه با تروریسم، با تحریک برخی جریان‌های کرد است. در حوزه عراق برخی مقامات اقلیم کردستان ادعای رویکرد به استقلال از عراق واحد را مطرح کرده‌اند و برخی گروه‌ها در مناطق کردنشین سوریه نیز از رویکرد به خودمختاری سخن رانده و ادعا کرده‌اند که با نابودی داعش این امر را محقق می‌سازند. با توجه به این وضعیت این موضوع مطرح می‌شود که آمریکا با تحریک کردها به دنبال سوء‌استفاده از آنان برای جلوگیری از عملیات نیروهای حشدالشعبی در مرزهای دو کشور علیه گروه‌های تروریستی است. این رویکرد از چند محور تأمین‌کننده منافع آمریکایی‌ها خواهد بود. آمریکایی‌ها با ایجاد جنگ فرسایشی میان دو طیف مبارزه‌‌کننده با تروریسم، یعنی عراق و سوریه در کنار آنکه به تضعیف ارتش و نیروهای مردمی آنها می‌پردازد، این تصور را دارد که با این حربه متحدان این کشورها، یعنی ایران، روسیه و حزب‌الله لبنان با یک رویکرد اجباری به یکی از دو کشور سوق می‌یابند و در این صورت مبارزان با تروریسم به جای ادامه مبارزه درگیر اختلافات داخلی می‌شوند. این امر با تضعیف جبهه مقاومت منطقه و تحقق طرح ادامه بحران و تقویت مدیریت شده تروریسم برابر می‌شود که جز تأمین منافع آمریکا و رژیم صهیونیستی دستاوردی ندارد. جالب آنکه این سیاست شاید در ظاهر به تحقق رؤیاهای ادعایی کردهای دو کشور منجر شود؛ اما هدف آمریکایی‌ها تضعیف این گروه‌ها در این جنگ فرسایشی است و در نهایت آنها را نیز قربانی اهداف خود می‌سازد. حلقه تکمیلی این طرح جلوگیری از رویکرد ارتش سوریه و عراق در امر مبارزه با تروریسم در سایر مناطق است، چنانکه آمریکایی‌ها طی هفته‌های اخیر از یک سو به بمباران نیروهای عراقی و سوری پرداخته و از سوی دیگر در مناطق مرزی اردن با سوریه اقدام به پیاده کردن نیرو کرده‌اند. بسیاری معتقدند که این بحران‌سازی‌ها و اختلاف‌افکنی میان عراق و سوریه برگرفته از وعده‌های ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا به عربستان و سرزمین‌های اشغالی است که با ادعای تأمین امنیت آمریکا در منطقه صورت می‌گیرد.
بر این اساس می‌توان گفت که تنها راه تحقق صلح پایدار و ریشه‌کنی تروریسم در عراق و سوریه آن است که تمام گروه‌ها در کنار ارتش و نیروهای مردمی قرار گرفته و از انجام اقدامات خودسرانه و بحران‌ساز نظیر آنچه آمریکا به دنبال اجرای آن در مناطق کردنشین دو کشور است، خودداری شود؛ رویکردی که تاکنون دستاوردهای بسیاری برای دو کشور داشته و اکنون نیز خنثی‌کننده توطئه‌های آمریکایی در منطقه خواهد بود. خروج از این چارچوب قطعاً دستاوردی برای هیچ گروهی نخواهد داشت، چنانکه تجربه نشان داده وعده‌های آمریکایی هرگز محقق نشده و در نهایت نزدیک‌ترین متحدان خود را نیز قربانی منافع‌شان کرده‌اند.