ماه رمضان و سفرههاي افطارش بهانه خوبي است تا به صله رحم توجه كنيم. اين ماه پر بركت نه فقط آدمي را به خداي خودش نزديك ميكند كه انسانها را هم به هم نزديك ميكند. يكي با دستگيري از نيازمندان آن را محقق ميكند و ديگري هم با پهن كردن سفرههاي افطاري و جمع كردن روزهداران به دور آن. مهم اين است كه در اين ماه ميهماني خدا ما براي نزديكي انسانها به هم و ايجاد مهر و محبت بين آنها قدمي برداشتهايم و كاري كردهايم كه هم رضايت دروني ما را و هم رضايت خداوند را موجب شده است.
سفرههاي متعدد افطاري در گذشته
خيلي نگذشته از سالهايي كه در ماه مبارك رمضان به دفعات به افطاري دعوت ميشديم و به خانه دوستان و فاميل و حتي همسايهها ميرفتيم؛ اما از وقتي كه از آن سالها فاصله گرفتهايم، تعداد سفرههاي افطاري نه تنها كمتر شده كه شكل و شمايل آنها هم تغيير كرده است.
حس خوشايند دورهمي
هميشه دور هم جمع شدن آدمها به بهانههاي گوناگون خوشايند و لذتبخش است، حتي ديدار دوستان و فاميل در مراسم عزا و سوگواري هم حس مثبت در خودش نهفته دارد؛ چرا كه نياز اجتماعي انسانها ميطلبد كه با ديگران مراوده داشته باشيم. در اين مراودهها از حال هم خبر گرفته و در جريان مشكلات هم قرار ميگيريم و تا آنجا كه ممكن است از هم دستگيري ميكنيم.
تازه شدن ديدارها
ميهمانيهاي افطاري ماه رمضان هم از آن دست بهانههاست كه مصداق يك تير و چند نشان است و بركات زيادي در آن وجود دارد كه يكي از آنها تازه شدن ديدارهاست؛ اما وقتي پاي تجملات و اسراف و زرق و برق به اين سفرهها باز ميشود، از تعداد آنها كم ميشود؛ همان چيزي كه تفاوت سفرههاي افطار امروز و پرخاطره ديروز است.
هدف ما از افطاري دادن چيست؟
اگر به اين نكته توجه كنيم كه هدفمان از پهن كردن سفرههاي افطاري چقدر به حقيقت روزه و روزهداري نزديك است، در چيدمان آن سادگي را مد نظر قرار ميدهيم. اين روزها همه ما در هر طبقه اجتماعي كه باشيم وضعيت بد اقتصادي دامن ما را هم گرفته است و طعم سخت آن را خوب چشيدهايم و با مشكلاتش دست به گريبانيم. اين روزها ما بيشتر از سالهاي قبل دلمان تازه شدن ديدارها را ميخواهد، چرا كه به همدلي و همراهي و همفكري هم بيشتر نياز داريم.
دارايي و هنرمان را به رخ ميكشيم؟
در سالهاي اخير كم نبودند سفرههاي افطاري پر اقلامي كه از ماهيت ماه رمضان و مهمانداري آن به دور بودند. غذاها و پيش غذاها و نوشيدنيها و دسرهايي كه از تنوع چيزي كم نداشتند. اما آيا گاهي بيراهه نرفتهايم؟ قرار بر اين نبوده كه ما داراييها و هنرمان در آشپزي و سفرهآرايي و ميزآرايي را به رخ بكشيم؛ اما متأسفانه در سالهاي اخير چشم و همچشمي جاي خود را در سفرههاي افطار باز كرده و همين سبب شده است اگر هم كسي نيت برپايي سفره ساده افطار براي مهمانهايش را در ذهن داشته، در حد توانش به اين جرگه بپيوندد و به زعم خودش چيزي كم نگذارد!
ملاحظه ديگران را بكنيم
اگر توان اقتصادي ما بيش از برپايي يك سفره ساده افطاري است، آيا بهتر نيست براي ملاحظه ديگران هم كه شده از آنها پيشي نگيريم تا اين امكان براي كساني كه مهمان سفره ما ميشوند، مهيا شود كه آنها هم اگر قصد برپايي سفره افطاري دارند، بتوانند.
هرچه سفرههاي افطاري ما به هم شبيهتر باشد، شك نكنيم كه ما در اين ماه پرفضيلت بيشتر همديگر را ملاقات ميكنيم و از كنار هم بودن لذت ميبريم و خرسند ميشويم.
يك نوع كافي است
در اين دشواري معيشتي بهتر است در سفرههايمان تجديدنظر بكنيم. به اين فكر كنيم كه چطور ميشود با كمترين هزينه افطاري ترتيب داد. آيا واقعاً خوراكيهايي كه بر سر سفره ميگذاريم، استفاده خواهد شد يا به اسراف دور ريخته ميشود. لازم نيست حتماً بر سر سفره هم سوپ و آش و حليم باشد و هم چند نوع غذا و چند نوع نوشيدني و...، از هر كدام يك نوع كافي است و باقي ممكن است به افراط و اسراف منجر شود.
افطاري با خرما و آب
در دين ما هم به خوبي بر سادگي افطاري تأكيد شده است. رسول خدا(ص) در خطبه شعبانيه درباره زنده نگه داشتن افطاري دادن چنين ميفرمايند: «بدانيد كه خداوند به عزت خود قسم ياد كرده است كه نمازگزاران و سجدهكنندگان را عذاب نكند.
اي مردم! هر كسي از شما روزهدار مؤمني را افطار دهد، چنان است كه گويا بندهاي را آزاد كرده و خداوند از لغزشهاي گذشتهاش ميگذرد. يكي عرض كرد! اي رسول خدا، همه ما قدرت افطاري دادن و سيركردن شكم افراد را نداريم. پيامبر خدا فرمود: با پاره خرما و مقداري آب، آتش را از خود دور كنيد.»
نيازمندان را فراموش نكنيم
توجه به نيازمندان هم در ماه مبارك رمضان كمتر از پهن كردن سفرههاي افطاري براي اقوام و دوستان نيست. تهيه مواد غذايي براي نيازمندان واقعي نه تنها خشنودي خداوند را به دنبال دارد كه اثرات مثبت معنوي و مادي آن بيشك در زندگي و جسم و جان ما رخنه خواهد كرد.
فرزندان از ما ميآموزند
يادمان باشد ما رسالت ديگري هم به دوش داريم و آن تربيت ديني فرزندانمان است. اگر از فرط نگراني اقلام نتوانيم يك سفره ساده افطار با تعداد كمي ميهمان پهن كنيم يا از نيازمندي در حد وسعمان دستگيري كنيم چطور به فرزندانمان بياموزيم كه اينها فضيلت است و تأكيد شده و او بايد در آينده مطيع آن باشد. بچهها رفتار ما را الگو قرار ميدهند نه گفتار ما را.